Carrier: een jaar nadat Trump het bedrijf ‘redde’, is bijna de helft van de banen verdwenen

Donald Trump op bezoek bij Carrier © REUTERS
Rudi Rotthier

Bijna een jaar geleden kondigde president-elect Donald Trump met groot vertoon aan dat hij het bedrijf Carrier had overtuigd om in Indianapolis te blijven, en niet te verhuizen naar Mexico.Zowat 1100 banen waren gegarandeerd voor tien jaar, beloofde hij. Intussen is een van de afdelingen toch naar Mexico verhuisd.

Carrier laat zich niet door de pers bezoeken. Al jaren vragen journalisten om toegang, al jaren wordt de directie om commentaar gevraagd, maar het is steevast noppes. Als Carrier al iets kwijt wil, gebeurt dat bij mededeling.

Op de parkeerruimte van de fabriek is plaats zat, maar ook een activiteit die groter is dan een jaar geleden, toen er een sfeer van crisis en neergang hing, en werknemers openlijk frustratie uitten.

Op 10 februari vorig jaar had de directie een algehele verhuis naar het Mexicaanse Monterey en het ontslag van alle 1400 arbeiders aangekondigd. Het was ‘de beste manier om competitief te blijven en het bedrijf op lange termijn te beschermen’, verklaarde Chris Nelson, de voorzitter van de directie, tegenover inderhaast samengeroepen, verbouwereerde werknemers. Het bedrijf zou jaarlijks tot 70 miljoen dollar (61 miljoen euro) uitsparen door te verhuizen. Voor een bedrijf als Carrier was 70 miljoen niet eens zoveel, maar de concurrenten waren eerder naar Mexico vertrokken, en Carrier wou het relatief competitief nadeel niet langer dragen.

Van iemand die zelf zijn dassen en kleren in het buitenland laat produceren, mag je niet verwachten dat hij echt meent dat hij banen in het land wil houden

Videobeelden van de aankondiging en van de ontzette reacties van arbeiders werden honderdduizenden keren gedeeld. Ook presidentskandidaat Donald Trump pikte het nieuws op en vermeldde het sindsdien in bijna elke campagnespeech als een voorbeeld van de ‘diefstal van Amerikaanse banen’. Hij verwees naar Carrier als een producent van airconditioners, wat een vergissing was die hij nooit publiekelijk heeft rechtgezet. De airconditioners van Carrier worden niet in Indiana geproduceerd, en de banen in de fabriek die airconditioners produceert, blijven voorlopig in de VS.

De inhoud op deze pagina wordt momenteel geblokkeerd om jouw cookie-keuzes te respecteren. Klik hier om jouw cookie-voorkeuren aan te passen en de inhoud te bekijken.
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."

De vestiging van Carrier in Indianapolis produceert gasverwarmingselementen voor privégebruik. 10.000 eenheden per dag.Carrrier Indianapolis is de grootste soortgelijke fabriek in het land.

Maar Trumps publiek kende de associatie tussen Carrier en airconditioning, dus hij bleef dat etiket ‘airconditioning’ maar gebruiken.

En Trumps aanhoudende tirades tegen Carrier hadden effect. Chuck Jones, toenmalig leider van de vakbond United Steelworkers Local 1999, een man met een raspende stem, die liever vloekt dan zalft, moet toegeven dat vele van zijn arbeiders voor Trump hebben gekozen. ‘Eens Bernie Sanders van het toneel was verdwenen na wat ik niet anders kan noemen dan vervalste voorverkiezingen, had ik eerlijk gezegd niet veel argumenten om Hillary Clinton te verdedigen. Ik ben hier 37 jaar of zo aan de slag geweest, en doorgaans stemde zeker 85 procent van onze leden op de Democratische presidentskandidaat’. Dit keer probeerde Chuck Jones niet eens Hillary voor te stellen als ‘het mindere kwaad’. ‘Wat zijn we met het mindere kwaad? We hebben gemerkt wat het mindere kwaad ons door de jaren heen heeft opgeleverd’. Bernie, zegt hij, kwam meermaals op bezoek, en die had het enthousiasme van de leden weten te wekken. Trump vermeldde ten minste het bedrijf. Hillary zweeg erover, en niemand die dacht dat met haar dit soort industriële banen in het land zouden blijven. Trump kreeg van vele werknemers het voordeel van de twijfel. ‘Ik heb op Hillary gestemd’, aldus Jones, ‘maar ik begreep maar al te goed waarom anderen dat niet deden’. Niet dat hij was ingepakt door Trump. ‘Van iemand die zelf zijn dassen en kleren in het buitenland laat produceren, mag je niet verwachten dat hij echt meent dat hij banen in het land wil houden’.

Ruilhandeltje

Trump leek echter het voordeel van de twijfel te wettigen. Op 30 november, drie weken na zijn verkiezingsoverwinning, werd bekend dat door tussenkomst van de president-elect een akkoord was bereikt over het behoud van 1100 banen bij Carrier. Het akkoord was afgesloten tussen de staat Indiana en UTC (United Techologies Corporation), het moederbedrijf van Carrier.

Een dag later, op 1 december 2016, liet het bedrijf per hoge uitzondering journalisten toe. Ze zagen hoe Trump en vicepresident-elect Mike Pence glorieerden tijdens een bedrijfsbezoek.

De details van de overeenkomst zouden slechts mondjesmaat lekken, en zijn volgens de United Steelworkers nog altijd niet helemaal bekend, maar het kwam erop neer dat Carrier gedurende tien jaar een tewerkstelling van 1100 mensen zou garanderen, en in ruil 7 miljoen dollar zou ontvangen van de staat Indiana, gedeeltelijk in de vorm van lastenvermindering, gedeeltelijk als tussenkomst voor bijscholing van personeel.

Carrier liet in een mededeling weten dat de overeenkomst in geen geval ‘ons geloof vermindert in de voordelen van vrijhandel en dat globalisering oplossingen zal blijven vergen om op lange termijn de competitiviteit van de VS en van Amerikaanse arbeiders te garanderen’.

Het bedrijf gaf met andere woorden het recht niet op om naar het buitenland te vertrekken. Desnoods zou men de 7 miljoen dollar aan subsidies wel terugbetaalde.

Dat speelde door het hoofd van Chuck Jones terwijl hij Trump hoorde praten. Maar daar zat zijn frustratie niet.

‘Het werd geapprecieerd, door mezelf inbegrepen, dat Trump zich met de zaak bemoeide, en dat door zijn ingrijpen een aantal banen in Indianapolis zijn gebleven. Maar in zijn tussenkomst en in zijn mededeling had hij het over 1100 banen die gered werden. Dat was een gloeiende leugen’. En een pijnlijke leugen voor de 1400 arbeiders die dachten dat ze voor het merendeel zouden kunnen blijven. De vakbond had eerder met de directie gesproken en wist beter.

‘Trump rekende 300 bedienden en ingenieurs mee van een directie- en onderzoeksinstituut, dat nooit met verhuis naar Mexico was bedreigd. In werkelijkheid zou een deel van de productie nog altijd naar Mexico verhuizen – 4000 verwarmingstoestellen per dag – en zouden binnen het jaar 550 werknemers in Indianapolis worden afgedankt. Trump praatte 45 minuten en geen woord over die ontslagen. Uiteindelijk zullen slechts 730 van de 1400 arbeiders die oorspronkelijk bedreigd waren hun baan behouden’.

‘Een verrekte idioot’

De volgende dag stelde de vakbond in een mededeling de cijfers van de president-elect bij. ‘In een interview met The Washington Post‘, aldus Jones, ‘zegde ik dat Trump zich te pletter had gelogen’ (he lied his ass off, klonk het in het Engels). Hij deed ook een ongezouten interview met CNN. Waarop Trump enkele vijandige tweets aan het adres van de vakbondsman de wereld instuurde. Jones: ‘Ik had me meer diplomatisch kunnen uitdrukken, maar zo ben ik nu eenmaal niet. Eerlijk gezegd: I couldn’t give a shit. Hij zei nooit dat mijn cijfers fout waren. Er zijn mensen van wie de mening er voor mij toe doet, maar Trump is er geen van. Ik vond het wel grappig eigenlijk. De president van het land is zo kleinzielig dat hij mij een kopje kleiner wil maken’.

De inhoud op deze pagina wordt momenteel geblokkeerd om jouw cookie-keuzes te respecteren. Klik hier om jouw cookie-voorkeuren aan te passen en de inhoud te bekijken.
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."

Minder grappig was dat de banen inderdaad verdwenen. Eerst enkele honderden in het voorjaar 2017, en op drie dagen voor kerstmis zullen er nog enkele honderden volgen. Dan is de verhuis van een productielijn naar Mexico voltooid.

In september sloot kogellagerfabriek Rexnord de deuren. Rexnord, op enkele kilometers van Carrier gelegen, stelde nog 300 mensen tewerk. Chuck Jones werkte er zelf tot hij vrijgestelde werd van de vakbond. Rexnord deed wat Carrier deed: 100 jaar lang plaatselijke mensen tewerkstellen. En tot het einde bleef het bedrijf winstgevend. Maar nu is het meer winstgevend in Monterey Mexico.

En op een kleine twee uur rijden, maar nog altijd in de staat Indiana, in Huntington, worden begin januari 600 arbeiders afgedankt in een UTC-fabriek die ook weer naar Mexico verhuist.

‘Wie nu nog denkt dat het met Trump zal veranderen’, aldus Chuck Jones, ‘is een verrekte idioot’.

Hij heeft met Carrier zijn publiciteit verzorgd. Hij heeft zelfs enkele keren over Rexnord getweet, maar uiteindelijk heeft hij ‘één bedrijf gedeeltelijk gered en de andere laten stikken’.

‘Goodwill’

Omdat Carrier zo zwijgzaam is, komt de plaatselijke pers vaak terecht bij Mohan Tatikonda, professor bedrijfsmanagement aan de Kelly School of Business binnen Indiana University. Tatikonda heeft de voorbije tien jaar naar eigen zeggen ongeveer 40-50 bedrijfsbezoeken aan Carrier afgelegd. Hij gaat er geregeld met studenten op bezoek en heeft een goede verhouding met het management.

Tatikonda is het niet oneens met de analyse van vakbondsman Jones dat Trump snel probeerde te scoren met het akkoord voor Carrier. En dat bij het bedrijf andere dan economische motieven speelden om op dat akkoord in te gaan.

Carrier had hoger moeten mikken op -ik zeg maar wat- verwarmingstoestellen die online bestuurbaar zijn, of die met zonnepanelen aangedreven kunnen worden

De meeste concurrenten van Carrier zitten allang in Mexico, zegt hij. ‘Carrier had een goed management. Men innoveerde inzake productiviteit en efficiëntie, waardoor de fabriek langer in Indianapolis bleef. Er kwam door de herstructurering plaats vrij in de fabriek en daar nam men productie over die voordien elders in het land gebeurde’.

Maar zolang het bedrijf blijft concurreren ‘in het lager spectrum van het aanbod’ zal een vertrek naar Mexico aanlokkelijk blijven. ‘Niet toevallig heeft het bedrijf dat in zijn mededeling niet uitgesloten’.

‘Carrier had hoger moeten mikken op – ik zeg maar wat – verwarmingstoestellen die online bestuurbaar zijn, of die met zonnepanelen aangedreven kunnen worden. Dan zou men een product hebben dat duurder is, en dat de competitie niet levert. Dat vergt ook meer gespecialiseerde arbeid’.

Mohan Tatikonda
Mohan Tatikonda© /

Dat soort bedrijf kan wel in de VS blijven.

En waarom Carrier dan inging op de deal om gedeeltelijk te blijven?

‘Om goodwill te creëren. Carrier is heel winstgevend. Dit was geen noodgeval waarbij men halsoverkop moest vertrekken. Het bedrijf wou naar Mexico om meer competitief te zijn, een grotere winstmarge te bieden, en meer geld voor de aandeelhouders’.

‘De publiciteit rond het vertrek van Carrier is niet juist gemeten, maar er wordt uitgegaan dat ze een negatieve invloed heeft gehad op de verkoop’.

UTC haalde niet alleen positieve publiciteit met het akkoord. Het wist in dat akkoord ook een plaats te bedingen bij de gesprekken die de nieuwe regeringsploeg voerde over regulering en handelsbeleid.

Tatikonda: ‘Dat is voor het bedrijf meer waard dan 7 of 70 miljoen dollar. Voorbije november, toen het akkoord werd gesloten, was het nog helemaal niet duidelijk wat de regering Trump zou doen. Daar heerste grote ongerustheid over’.

‘Daarnaast is UTC in zijn andere afdelingen een groot producent van industriële en militaire producten. UTC heeft voor miljarden aan overheidscontracten waarop de president indirect invloed kan uitoefenen. En voor export van die producten is dikwijls ook een vorm van overheidsgoedkeuring nodig. Het blokkeren van een contract kan het bedrijf een miljard kosten’.

Voor Tatikonda zullen de laaggeschoolde banen, die makkelijk door automatisering of door lageloonarbeiders kunnen worden ingevuld, hoe dan ook verdwijnen. Zijn boodschap is: stimuleer andere industrie, hoger mikkend, gespecialiseerd, inspelend op plaatselijke noden. Dat soort industrie is bereid niet alleen werknemers goed te betalen maar ze ook op te leiden. Spijtig genoeg verdwijnen er in Indiana meer goedbetaalde banen voor laaggeschoolden dan er goedbetaalde banen in het hoger spectrum bijkomen. Het is zelfs niet nipt.

‘Ben ik bitter?’

‘We hebben altijd gedacht’, zegt Chuck Jones, ‘dat als we een fabriek winstgevend hielden, en een kwalitatief product afleverden, dat het bedrijf dan naar alle waarschijnlijkheid het land niet zou verlaten. We zagen bedrijven naar Mexico vertrekken die het niet zo best deden. Maar met Carrier en Rexnord realiseerden we ons dat het geen verschil maakt. Hoe goed en winstgevend ook – genoeg is nooit genoeg. Ik ben niet na-ijverig als mensen geld verdienen, maar als je recordwinsten maakt en toch – omdat je nog méér kunt verdienen – naar Mexico verhuist waar je 3 dollar per uur betaalt, dan is dat gewoon niet correct.’

Nadat de sluiting van Rexnord bekend werd, heeft hij ontslag genomen als vakbondsleider. ‘Ik was 65, het bedrijf waar ik begonnen ben, ging dicht. Dat leek me een goed moment om te stoppen’.

Hij zal nu samen met Bernie Sanders actievoeren voor onder meer eerlijker handelsovereenkomsten.

‘Dat is in principe wat Trump ook zegt. Er zijn nog altijd vakbondsleden die hem verdedigen en die zeggen: gun hem meer tijd. Hoe idioot kun je zijn? Trump meent toch niet wat hij zegt. Enfin, hij zegt alles en het tegendeel. De slotsom is: als onze arbeiders 25 dollar per uur verdienen plus ziekteverzekering en andere voordelen, en Mexicanen 3 dollar zonder enig voordeel, kunnen we met open grenzen niet concurreren. Er moeten maatregelen komen om onze banen te beschermen. Zo simpel is het.’

Hij ziet de toekomst somber in voor wie ontslagen is.

‘De gemiddelde werkkrachten zijn 40-45 jaar, ze hebben hun school 25-30 jaar achter zich. Terug naar school? Ze zijn daar misschien niet toe in staat, of ze willen niet. Ze vinden wel iets, bijvoorbeeld in de nieuwe vestiging van Amazon, waar ze dan pakweg 14 dollar per uur verdienen. Maar ze hebben kinderen aan de universiteit. Ze hebben een auto en een huis op afbetaling. De auto wordt ingeleverd. De kinderen moeten zelf opdraaien voor hun studies, of die studies onderbreken. En dan houdt de echtgenote het voor bekeken.Ze scheiden. Ze geraken aan de drank of drugs. Sommigen zullen zelfmoord plegen. Dat zie ik gebeuren. Ik kan hier nu wel hoopvol doen, en zeggen dat ze wat anders zullen vinden en dat het ook goed zal zijn. Maar zo zal het niet gaan. Kom over een jaar terug naar de bescheiden woningen in de buurt van Rexnord, en je zal zien dat huizen te koop staan omdat bewoners niet langer konden afbetalen. Over een jaar zie je hier dichtgespijkerde ramen. Ben ik hier bitter over? Hell yeah’.

Dit artikel kwam tot stand met steun van het Fonds Pascal Decroos voor bijzondere journalistiek.

Carrier: een jaar nadat Trump het bedrijf 'redde', is bijna de helft van de banen verdwenen
© /

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content