David Cameron belooft zijn landgenoten een referendum over de toekomst van het Verenigd Koninkrijk in de Europese Unie. Het zal wel pas in 2017 tijd zijn om naar de stembus te trekken.
De Britse premier David Cameron wil weten wat de Britten denken over hun toekomst in de Europese Unie. Een grootschalige volksbevraging zal er dus, wat hem betreft, komen. Al zal dat pas ten vroegste in 2017 zijn. Cameron wil eerst binnen twee jaar herverkozen worden als eerste minister en de macht van de conservatieve Tories herbevestigen.
Bovendien, zo sprak de politicus, wil hij eerst bepaalde bevoegdheden naar Londen terughalen, desnoods zonder toestemming van de andere lidstaten. Welke bevoegdheden dat dan zijn, die Cameron van het Europese niveau terug naar het nationale Britse niveau wil halen, zei hij er niet bij. “Maar de Britten willen géén sterkere Europese Unie”, klonk het strijdvaardig.
Hij lanceerde het idee van een volksbevraging tijdens zijn speech over de relatie tussen het Verenigd Koninkrijk en Europa. Die toespraak stond normaalgezien vorige week al op de planning tijdens een bezoek aan Nederland, maar werd last-minute geannuleerd omwille van het gijzelingsdrama in Algerije.
Verdragswijzigingen
Hij wil zijn landgenoten dan ook pas hun zegje laten doen als hij met de andere lidstaten over een andere relatie tussen Groot-Brittannië en Europa heeft gepraat. Hij wil deze gesprekken bundelen in enkele verdragswijzigingen.
David Cameron had nog geen concreet plan voor ogen om eventuele verdragswijzigingen door te voeren, als andere Europese landen negatief staan tegenover de wijzigingen. Europese verdragen kunnen enkel aangepast worden indien alle lidstaten hierachter staan.
Indiendeze gesprekken met de EU positief verlopen, roept Cameron zijn landgenoten op om wel positief te staan tegenover de Europese Unie en dus tegen het verlaten van The UK uit de Europese Unie te stemmen.
In de toespraak, gegeven vanop het hoofdkwartier van het financiële persbureau Bloomberg in Londen, was Cameron erg kritisch voor de Europese Unie. “Wie kritisch was over de Europese Unie was een ketter. In haar geschiedenis heeft Europa al veel ketters gekend die toch gelijk bleken te hebben”, klinkt het.
“In or out” “We moeten ons zegje kunnen doen”, argumenteerde Cameron in zijn toespraak. “het is tijd om de Europese kwestie in de Britse politiek te regelen.” De Britse politicus wil de vraagstelling bij het referendum heel erg duidelijk houden: Groot-Brittannië “in or out” de Europese Unie. “Ik wil aan de Britten zeggen: het is jullie keuze.”
Cameron is zelf geen voorstander van een Brits vertrek uit de Europese Unie, de zogenaamde ‘Brexit’. Dat herhaalde hij ook tijdens zijn EU-speech. Hij wil wel de nodige hervormingen verkrijgen als het gaat over concurrentiekracht. “Het is belangrijk dat we toegang blijven hebben tot de eengemaakte markt én dat we mee kunnen beslissen. Daarom wil ik niet dat we een status krijgen zoals Noorwegen of Zwitserland. Zij hebben ook toegang tot de markt, maar geen invloed op de beslissingen.”
Druk uit eigen partij De druk uit de eurosceptische hoek op Cameron is niet gering. Groot-Brittannië kent verschillende parlementsleden die kritisch of zelfs helemaal anti de Europese Unie staan. Ook binnen zijn eigen partij, de conservatieve Tories, klinkt de roep om uit de EU te stappen.
Hun coalitiepartner, The Liberal Democrats van vicepremier Nick Clegg, staat niet te springen om een referendum te organiseren. Volgens hem zou het referendum voor economische onzekerheid en een afnemende groei zorgen.
Oppositiepartij Labour noemt het voorstel van Cameron “zwak” en meent dat de premier gedreven werd door het belang van de partij, en niet door het nationale belang.
Reacties van andere lidstatenUit de andere Europese lidstaten regende het intussen commentaar op de pittige speech van Cameron en zijn voorstel om een referendum te organiseren.
Frankrijk: Buitenlandminister Laurent Fabius roept Cameron ter orde. “We kunnen niet zomaar een Europa à la carta maken. Stel dat Europa een voetbalclub zou zijn: je kunt je lid maken, maar als je er eenmaal inzit, kun je niet zeggen dat je liever rugby speelt.”
Zijn collega op het departement Financiën gebruikt minder metaforen. “Groot-Brittannië is een uniek lid van de EU en vroeg al van bij het begin om de cheque die het nodig heeft. Maar Europa, dat is eenheid in verscheidenheid.”
Duitsland: Buitenlandminister Guido Westerwelle laakt het “cherry picking”-gedrag van Cameron. “Wij willen dat het Verenigd Koninkrijk en actief en constructief deel van de EU blijft”, klinkt het.
Kanselier Angela Merkel is bereid te praten over de Britse verzoeken. “Maar we mogen niet uit het oog verliezen dat andere landen ook wensen hebben en dat we tot een evenwichtig compromis moeten komen.” Volgens Merkel is er nog “voldoende tijd” tot het referendum in 2017. “De prioriteit is dan ook eerst en vooral het opstellen van een evenwichtige begroting”, meende Europa’s machtigste vrouw.
Nederland: De heersende VVD deelt de bekommernissen van Cameron. “Wij willen ook minder inmenging van Brussel en een lagere begroting”, zegt Tweede Kamerlid Mark Verheijen. “We moeten genoeg debatteren over Europa, maar het is in ons nadeel als het Verenigd Koninkrijk uit de EU wil stappen, zover moeten we het niet laten komen”, klinkt het. De sociaaldemocratische PvdA wil geen uitzonderingsregime voor de Britten.
Zweden: “Ik wil een nuttige unie, geen netwerk zonder engagementen”, zegt minister van Europese zaken Birgitte Ohlsson. “We kunnen niet zomaar kiezen wat we nemen en wat we niet nemen in de toekomstige EU. Het gaat om een geëngageerde samenwerking.”
De Zweedse commentaar is opvallend. Zweden en het Verenigd Koninkrijk kunnen het traditiegetrouw goed vinden met elkaar. Beide landen willen de euro niet invoeren en pleiten voor een kleinere Europese begroting.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier