Het Verenigd Koninkrijk heeft een procedure opgestart tegen zijn uitsluiting uit Europese onderzoeksprogramma’s. Het is de eerste keer dat de Britse regering een dergelijke stap zet sinds het vertrek uit de Europese Unie.
Het VK wil een einde maken aan ‘de aanhoudende vertragingen’ bij zijn toegang tot de onderzoeksprogramma’s. Daarover waren volgens Londen nochtans afspraken gemaakt in het kader van de onderhandelingen over het vrijhandelsakkoord tussen het VK en de EU in 2020. Achttien maanden later is die toegang echter nog steeds niet gefinaliseerd, klaagt Londen.
Het gaat niet enkel om toegang tot Horizon Europe – met een totaalbudget van 95 miljard euro over zeven jaar het grootste financieringsprogramma voor onderzoek en innovatie ter wereld – maar ook om deelname aan het nucleaire onderzoeksprogramma Euratom en het aardobservatieprogramma Copernicus.
‘De EU schendt duidelijk ons akkoord en probeert herhaaldelijk om vitale wetenschappelijke samenwerking te politiseren door de toegang tot deze belangrijke programma’s te weigeren’, stelt minister van Buitenlandse Zaken Liz Truss in een mededeling. Londen doet nu beroep op een bepaling in het vrijhandelsakkoord om het geschil te beslechten. Het luidt een dertig dagen durende consultatieperiode in waarin beide partijen moeten zoeken naar een oplossing.
De Commissie bevestigde dat ze een brief van de Britse regering heeft ontvangen. ‘De Commissie bevestigt de ontvangst van het verzoek om consultaties en zal hieraan gevolg geven conform de regels die zijn vastgelegd in het akkoord’, stelde een woordvoerder. Hij stipte echter aan dat het vrijhandelsakkoord de EU niet verplicht om het VK toegang te geven tot deze programma’s.
De socialistische oppositiepartij Labour wrijft Truss intussen aan dat ze de strijd met Brussel aangaat om punten te scoren bij haar conservatieve partijbasis. Die heeft het laatste woord in het duel tussen Truss en de vroegere minister van Financiën Rishi Sunak om de opvolging van Boris Johnson als regeringsleider.
Londen en Brussel liggen al jaren in de clinch over de naleving van afspraken die werden gemaakt om de brexit in goede banen te leiden. Onlangs nog lanceerde de Commissie verscheidene procedures tegen het Verenigd Koninkrijk omdat Londen afspraken over Noord-Ierland zou schenden.
