Brexit: Brits parlement laat premier May uitstel vragen, EU reageert terughoudend

De Britse premier Theresa May mag de Europese leiders vragen om de brexit uit te stellen tot na 29 maart. Het Britse Lagerhuis heeft haar daarvoor donderdagavond een mandaat gegeven.

De Britse parlementsleden mochten zich donderdagavond uitspreken over een ‘korte, beperkte, technische verlenging’ van de brexit-procedure tot 30 juni, bedoeld om de nodige wetgeving nog goedgekeurd te krijgen. Het parlement keurde die motie van de Britse regering goed, met een meerderheid van 412 tegenover 202.

Premier Theresa May zal de Europese leiders dus om uitstel vragen tot 30 juni. Die moeten dat unaniem goedkeuren, vermoedelijk op de Europese top van volgende week donderdag en vrijdag. Die piste veronderstelt wel dat het Lagerhuis het echtscheidingsakkoord van premier Theresa May – dat nu al tweemaal met een grote meerderheid is verworpen – alsnog goedkeurt, en dat voor de Europese top van volgende week.

De Europese leiders vragen immers duidelijkheid vooraleer ze instemmen met uitstel. Lukt dat niet, dan zal er een langer uitstel nodig zijn, suggereert de tekst van de regering. In dat geval zou het Verenigd Koninkrijk moeten deelnemen aan de Europese verkiezingen in mei. De motie zegt op zich niets over de duur van het uitstel. Of het eind juni wordt, zoals de regering vraagt, of nog later, zal pas volgende week duidelijk worden.

May legt haar brexitdeal waarschijnlijk ten laatste woensdag nog eens voor aan het parlement. Bovendien is er juridisch nog niets veranderd. Een brexit zonder akkoord op 29 maart kan nog altijd, al is de kans daarop nu wel wat geslonken.

EU reageert terughoudend

Hoe dan ook zullen de Europese lidstaten niet zomaar instemmen met het Britse verzoek om de brexit uit te stellen tot na 29 maart. Dat zegt een woordvoerder van de Europese Commissie. ‘Het is aan de lidstaten om dat te overwegen, met het functioneren van de Europese instellingen als prioriteit en met aandacht voor de redenen voor en de duur van het uitstel. De unanieme goedkeuring van de lidstaten is nodig’, reageert een woordvoerder. Volgens de woordvoerder is Commissievoorzitter Jean-Claude Juncker ‘constant in contact met alle Europese leiders’.

Bourgeois: ‘Britten moeten met concreet voorstel komen’

Vlaams minister-president Geert Bourgeois (N-VA) is positief over die vraag om uitstel, al zijn daar voor hem – net als voor de meeste andere Europese leiders – wel voorwaarden aan gekoppeld. De vraag naar uitstel moet gepaard gaan met een concreet voorstel van de Britten over hoe het nu precies verder moet.

Uitstel kan tot 30 juni, zoals May vraagt, of langer, zegt Bourgeois.

Voor een verlenging tot 30 juni zal May wel één van haar rode lijnen moeten verschuiven en bijvoorbeeld in de douane-unie met de EU moeten blijven, vindt hij. Daarnaast hoopt Bourgeois dat het uitstel uiteindelijk zal leiden tot afstel. ‘Ik blijf hopen dat de Britten uiteindelijk terugkomen op de brexit’, klinkt het. Bourgeois wil in elk geval dat ‘al het mogelijke gedaan wordt om de Vlaamse jobs en de Vlaamse welvaart te beschermen’.

Geen tweede referendum

Het Britse Lagerhuis stemde eerder op de avond overigens al over een aantal amendementen op de uitstel-motie van de regering. De oproep voor een tweede brexitreferendum haalde het niet, al had dat vooral te maken met tactische redenen bij oppositiepartij Labour, die officieel wel achter een nieuwe volksraadpleging staat.

Verder stemden de parlementsleden ook een amendement weg dat het brexitproces volledig naar hen toetrekt als de deal van May het volgende week opnieuw niet haalt. Het voorstel van Labour-leider Jeremy Corbyn, om het echtscheidingsakkoord definitief te verwerpen en op zoek te gaan naar een alternatief, haalde het ook niet.

Die laatste riep premier May na de stemming opnieuw op om op zoek te gaan naar een consensus met het parlement. ‘De eerste minister heeft de verantwoordelijkheid om ten eerste te accepteren dat zowel haar deal als no deal simpelweg geen optie meer is, en ten tweede om de nodige wetgeving op tafel te leggen om de brexitdatum van 29 maart aan te passen.’ May reageerde zelf niet meer na de stemming.