De Bijzondere Belastinginspectie (BBI) is een onderzoek gestart naar twee nieuwe datalekken met financiële gegevens, afkomstig van de dienstenleverancier Cayman National Bank op het Eiland Man en het Britse kantoor Formations House. Dat bevestigt Francis Adyns, woordvoerder van de FOD Financiën, aan Knack, Le Soir en De Tijd. In de gelekte documenten staan meer dan 11.000 verwijzingen naar België.
Lek 2: Formations House
Amper twee weken nadat Cayman National Bank bekendmaakte dat het was gehackt, publiceerde het collectief Distributed Denial of Secrets op 4 december 2019 een nieuw lek van financiële gegevens. Ditmaal waren de data afkomstig van het Britse bedrijf Formations House, dat eveneens financiële diensten aanbiedt en onder meer helpt bij het oprichten van vennootschappen.
Het Organised Crime and Corruption Reporting Project (OCCRP), samen met een twintigtal internationale mediapartners, publiceerde diezelfde dag een reeks artikels gebaseerd op de gelekte gegevens van Formations House. De media hadden vier maanden eerder al toegang gekregen tot de gelekte data. Ze brachten de onthullingen onder de naam ’29Leaks’ – het getal verwijst naar het huisnummer van een voormalig adres van Formations House in Londen.
In onderstaande video legt OCCRP helder uit hoe Formations House meer dan 400.000 vennootschappen hielp oprichten -in sommige gevallen voor fraudeurs en witwassers. Eén vennootschap werd volgens OCCRP opgericht voor de voormalige voorzitter van de Zweedse Hells Angels. Diens advocaat reageert dat zijn cliënt niet op de hoogte was van het feit dat Formations House namens hem een bedrijf had opgezet.
https://www.youtube.com/channel/UCAdFen-6WQOxmDHK3saMD8AWhy is the UK registering companies for criminals?480480YouTube270Organized Crime and Corruption Reporting Project1.0videoJe kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
Een andere klant van Formations House die OCCRP aantrof in de gelekte data, was gelinkt aan de Italiaanse maffia. Het bedrijf zou volgens de dame in kwestie echter geen activiteiten hebben ontplooid.
‘Ook al raakten vennootschappen geregistreerd door Formations House betrokken in spraakmakende oplichting overal ter wereld, toch liet de Britse overheid het na om actie te ondernemen’, schrijft OCCRP. ‘De gelekte documenten beslaan een periode van tien jaar, van 2008 tot 2018. In die periode voerde de Britse politie een onderzoek naar de oprichter van Formations House, voor ernstige financiële misdaden.’ Maar de man overleed in 2015, voor hij voor de rechtbank verscheen.
De huidige eigenaar van Formations House (die in 2015 de controle verwierf) liet in een reactie aan OCCRP weten: ‘Zoals het geval is voor alle bedrijven die vennootschappen helpen oprichten, hebben we geen controle over de activiteiten van de vennootschappen en hun directeurs, nadat we onze oprichtingsdiensten hebben aangeboden.’
De eigenaar benadrukte dat Formations House momenteel meer ‘due diligence’ (‘gepaste zorgvuldigheid’) en antiwitwascontroles uitvoert dan vereist wordt door het online bedrijfsoprichtingsproces van de Britse overheid. Alle vennootschappen die Formations House heeft opgericht, zijn opgericht na de nodige due diligence, klinkt het.
De eigenaar stelt voorts nog dat de gelekte gegevens als ‘gestolen’ zijn aangegeven, en dat er pogingen zijn geweest om het bedrijf af te persen.
Belgische commissielonen
Op de website van Distributed Denial of Secrets is het gegevenslek van Formations House publiek gemaakt: 17 miljoen e-mails en meer dan 400 gigabyte aan gegevens. Een zoekopdracht in de gegevens op zoekterm ‘Belgium’ geeft 1503 resultaten, zoekterm ‘Belgian’ geeft 262 resultaten.We analyseerden in detail de 263 documenten die in de databank van Distributed Denial of Secrets het label ‘Belgium’ meekregen. Ook daarin troffen we géén namen aan van publieke figuren.
De gelekte data die we bestudeerden, gaan over een bont allegaartje van Belgische klanten die een Londense postbusvennootschap nodig hadden. Van een Antwerpse zakenman verwikkeld in rechtszaken, over een ‘spiritueel medium’ uit Frankrijk dat ook in Brussel actief is, tot een Vlaamse zakenman die tussenkomt bij de uitvoer van allerlei producten naar Afrika (en die zijn commissielonen wilde laten toekomen op een Britse rekening bij een postbusvennootschap van het Londense kantoor).
Sommige Britse postbusvennootschappen die Formations House aanbiedt zijn spotgoedkoop, zo blijkt uit het datalek. Het kost slechts 50 pond (59 euro) om ze op te richten, maar de ‘vintage’ postbusvennootschappen, die al een handelsgeschiedenis hebben, kunnen 25.000 pond of meer kosten. De prijs kan zelfs oplopen tot 1,5 miljoen Britse pond voor kant-en-klare bedrijven die al een notering hebben op de Londense beurs.
We contacteerden zelf ook Formations House in het kader van wederhoor maar ontvingen geen reactie.
BBI start onderzoek
Belangrijke vraag: gaat de Belgische fiscus aan de slag met de gelekte gegevens, die publiek beschikbaar zijn?
‘De Algemene Administratie van de Bijzondere Belastinginspectie heeft kennis van deze lekken’, bevestigt Francis Adyns, woordvoerder van de FOD Financiën.
‘De data zijn veiliggesteld door het Belgian Internet Service Center (BISC) en worden momenteel klaargemaakt voor analyse. De gegevens van Formation House vereisen een meer geavanceerde verwerking ingevolge de vele gescande documenten. Eventueel betrokken Belgen zijn nog niet geïdentificeerd.’
‘Ook de gegevens van de Cayman National Bank & Trust zijn nog niet volledig verwerkt. Daar zijn wel al een tiental Belgen of wellicht met België gerelateerde vennootschappen geïdentificeerd. Ook Nederlanders zijn in beeld. Pas vanaf begin januari 2020 zullen de gegevens van beide leaks volledig verwerkt en beschikbaar zijn voor verdere analyse.’
We vroegen Adyns ook of de brexit een impact zal hebben op de samenwerking tussen België en het VK -waar Formations House gevestigd is. Adyns: ‘Dat de toestand van de wederzijdse bijstand en internationale samenwerking met het VK na de brexit zal veranderen, ligt voor de hand. Maar het is voorbarig om daar nu al iets zinnig over te vertellen.’
Lek 1: Cayman National Bank
Op 18 november 2019 publiceerde Cayman National Bank een verklaring op zijn website. De financiële dienstenleverancier op het Eiland Man bevestigde dat hij slachtoffer was geworden van een ‘data hack’: ‘Momenteel loopt er een strafonderzoek en Cayman National werkt samen met de overheid om de daders van de gegevensdiefstal te identificeren.’ Volgens directeur Nigel Gautrey zit een ‘criminele hacking group’ achter het gegevenslek. Op verschillende websites wordt de hacking toegeschreven aan hacktivist Phineas Fisher.
De 2,26 terabyte aan gelekte gegevens, die publiek zijn gemaakt op het online platform van het ’transparantiecollectief’ Distributed Denial of Secrets, bevatten informatie van de Cayman National Bank en haar zusterbedrijf Cayman National Trust Company. Beide zijn gevestigd op het Eiland Man, een eiland in de Ierse Zee met zo’n 85.000 inwoners.
Het Eiland Man, dat Brits Kroonbezit is maar geen onderdeel uitmaakt van het Verenigd Koninkrijk, dook eerder ook al op in de Paradise Papers. In 2013 kon de Brit Lewis Hamilton, veelvoudig wereldkampioen Formule 1, via een constructie op het eiland Man en de Britse Maagdeneilanden, 5 miljoen dollar aan btw uitsparen op de aankoop van zijn privévliegtuig.
De Cayman National Bank, in 1985 opgericht op het Eiland Man, is een dochterbedrijf van Cayman National Corporation, dat op zijn beurt gevestigd is op de Kaaimaneilanden -een gekend belastingparadijs. De Cayman National Bank biedt een reeks ‘lokale vermogensbeheerdiensten aan voor particuliere klanten’, waaronder bank-, fiduciaire en andere financiële diensten.
België
Het gegevenslek van 2,26 terabyte bevat onder meer informatie over meer dan duizend klanten van het bedrijf, 640.000 e-mails, financiële gegevens, info over 9000 bankrekeningen, betalingsopdrachten en bedrijfsdocumenten.
Via het Organised Crime and Corruption Reporting Project (OCCRP) kregen Knack, De Tijd en Le Soir toegang tot de gelekte gegevens. Zoekterm ‘Belgium’ levert meer dan 10.000 resultaten op, zoekterm ‘Belgian’ resulteert in 941 soms met ‘Belgium’ overlappende resultaten.
We analyseerden in detail de 853 documenten die in de OCCRP-databank het label ‘Belgium’ meekregen. Het gros van de documenten gaat niét over Belgische inwoners, burgers of bedrijven. Ze bevatten onder meer algemene informatie over de Payment Services Directive (een EU-richtlijn over betalingsverkeer) en de EU Savings Directive. Verder heel wat informatie afkomstig van een bankenfederatie met zetel in Brussel. Maar ook informatie over reizen naar Brussel en intern mailverkeer over het bijwonen van een Grand Prix in België zitten in het gegevenslek.
Wat staat er dan wél in over Belgische inwoners, burgers of bedrijven? Omdat we in de 853 documenten géén namen van publieke figuren vonden, brengen we hieronder bij wijze van illustratie enkele Belgische cases anoniem.
-In de gelekte data zitten een reeks betalingsopdrachten uit de periode 2003 tot 2010, waarin de opdracht wordt gegeven door een bedrijf op het Eiland Man om in totaal ruim een half miljoen euro over te schrijven op de Belgische bankrekening van een Nederlandse wetenschapper. Het betrokken bedrijf op het Eiland Man werd opgericht in 1995 en ontbonden in 2018. Het stond geregistreerd op hetzelfde adres als Cayman National Bank. Bij de betalingsopdrachten stond onder meer vermeld ‘lening’ en ‘consultancy fees’.
-Een ander voorbeeld van betalingsopdrachten uit 2010, voor in totaal een kleine 200.000 euro, gaat over stortingen bestemd voor de Belgische bankrekening van een Belgische inwoner. Het geld was afkomstig van een bedrijf op het Eiland Man. Als reden voor de transfers vermelden de gelekte documenten ‘dividenden’ of ‘betaling zoals afgesproken’.
-Tussen 2000 en 2005 werd een bedrijf op het Eiland Man door een Belgische inwoner gebruikt om een appartement in Antwerpen te bezitten. Het bedrijf werd opgericht in 2000 en ontbonden in 2006. Voor het appartement werden aan de Vlaamse gemeenschap belastingen betaald.
-Een Belgische inwoner contacteerde Cayman National Bank in 2007 om een nieuw bedrijf op te richten, dat moest dienen als tussenpersoon voor scheepvaartactiviteiten. Het nieuwe bedrijf zou zaken doen met het Iraakse ministerie van Petroleum. Maar Cayman National liet de Belg weten dat het bedrijf niet kon worden opgericht, gezien er financiële sancties golden tegen heel wat Iraakse organisaties in de olie- en petroleumbusiness. De Belg reageerde teleurgesteld, en liet een ander bedrijf op het Eiland Man -waar Cayman National diensten voor leverde- ontbinden.
-In het datalek staat ook te lezen hoe een Brits farmaceutisch bedrijf een Belgische stichting oprichtte, die in 2010 beheerder (’trustee’) werd van een trust op het Eiland Man.
In het kader van wederhoor legden we bovenstaande voorbeelden voor aan de Cayman National Bank, maar het bedrijf koos ervoor niet te reageren.
Lek 2: Formations House
Amper twee weken nadat Cayman National Bank bekendmaakte dat het was gehackt, publiceerde het collectief Distributed Denial of Secrets op 4 december 2019 een nieuw lek van financiële gegevens. Ditmaal waren de data afkomstig van het Britse bedrijf Formations House, dat eveneens financiële diensten aanbiedt en onder meer helpt bij het oprichten van vennootschappen.
Het Organised Crime and Corruption Reporting Project (OCCRP), samen met een twintigtal internationale mediapartners, publiceerde diezelfde dag een reeks artikels gebaseerd op de gelekte gegevens van Formations House. De media hadden vier maanden eerder al toegang gekregen tot de gelekte data. Ze brachten de onthullingen onder de naam ’29Leaks’ – het getal verwijst naar het huisnummer van een voormalig adres van Formations House in Londen.
In onderstaande video legt OCCRP helder uit hoe Formations House meer dan 400.000 vennootschappen hielp oprichten -in sommige gevallen voor fraudeurs en witwassers. Eén vennootschap werd volgens OCCRP opgericht voor de voormalige voorzitter van de Zweedse Hells Angels. Diens advocaat reageert dat zijn cliënt niet op de hoogte was van het feit dat Formations House namens hem een bedrijf had opgezet.
https://www.youtube.com/channel/UCAdFen-6WQOxmDHK3saMD8AWhy is the UK registering companies for criminals?480480YouTube270Organized Crime and Corruption Reporting Project1.0videoJe kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
Een andere klant van Formations House die OCCRP aantrof in de gelekte data, was gelinkt aan de Italiaanse maffia. Het bedrijf zou volgens de dame in kwestie echter geen activiteiten hebben ontplooid.
‘Ook al raakten vennootschappen geregistreerd door Formations House betrokken in spraakmakende oplichting overal ter wereld, toch liet de Britse overheid het na om actie te ondernemen’, schrijft OCCRP. ‘De gelekte documenten beslaan een periode van tien jaar, van 2008 tot 2018. In die periode voerde de Britse politie een onderzoek naar de oprichter van Formations House, voor ernstige financiële misdaden.’ Maar de man overleed in 2015, voor hij voor de rechtbank verscheen.
De huidige eigenaar van Formations House (die in 2015 de controle verwierf) liet in een reactie aan OCCRP weten: ‘Zoals het geval is voor alle bedrijven die vennootschappen helpen oprichten, hebben we geen controle over de activiteiten van de vennootschappen en hun directeurs, nadat we onze oprichtingsdiensten hebben aangeboden.’
De eigenaar benadrukte dat Formations House momenteel meer ‘due diligence’ (‘gepaste zorgvuldigheid’) en antiwitwascontroles uitvoert dan vereist wordt door het online bedrijfsoprichtingsproces van de Britse overheid. Alle vennootschappen die Formations House heeft opgericht, zijn opgericht na de nodige due diligence, klinkt het.
De eigenaar stelt voorts nog dat de gelekte gegevens als ‘gestolen’ zijn aangegeven, en dat er pogingen zijn geweest om het bedrijf af te persen.
Belgische commissielonen
Op de website van Distributed Denial of Secrets is het gegevenslek van Formations House publiek gemaakt: 17 miljoen e-mails en meer dan 400 gigabyte aan gegevens. Een zoekopdracht in de gegevens op zoekterm ‘Belgium’ geeft 1503 resultaten, zoekterm ‘Belgian’ geeft 262 resultaten.We analyseerden in detail de 263 documenten die in de databank van Distributed Denial of Secrets het label ‘Belgium’ meekregen. Ook daarin troffen we géén namen aan van publieke figuren.
De gelekte data die we bestudeerden, gaan over een bont allegaartje van Belgische klanten die een Londense postbusvennootschap nodig hadden. Van een Antwerpse zakenman verwikkeld in rechtszaken, over een ‘spiritueel medium’ uit Frankrijk dat ook in Brussel actief is, tot een Vlaamse zakenman die tussenkomt bij de uitvoer van allerlei producten naar Afrika (en die zijn commissielonen wilde laten toekomen op een Britse rekening bij een postbusvennootschap van het Londense kantoor).
Sommige Britse postbusvennootschappen die Formations House aanbiedt zijn spotgoedkoop, zo blijkt uit het datalek. Het kost slechts 50 pond (59 euro) om ze op te richten, maar de ‘vintage’ postbusvennootschappen, die al een handelsgeschiedenis hebben, kunnen 25.000 pond of meer kosten. De prijs kan zelfs oplopen tot 1,5 miljoen Britse pond voor kant-en-klare bedrijven die al een notering hebben op de Londense beurs.
We contacteerden zelf ook Formations House in het kader van wederhoor maar ontvingen geen reactie.
BBI start onderzoek
Belangrijke vraag: gaat de Belgische fiscus aan de slag met de gelekte gegevens, die publiek beschikbaar zijn?
‘De Algemene Administratie van de Bijzondere Belastinginspectie heeft kennis van deze lekken’, bevestigt Francis Adyns, woordvoerder van de FOD Financiën.
‘De data zijn veiliggesteld door het Belgian Internet Service Center (BISC) en worden momenteel klaargemaakt voor analyse. De gegevens van Formation House vereisen een meer geavanceerde verwerking ingevolge de vele gescande documenten. Eventueel betrokken Belgen zijn nog niet geïdentificeerd.’
‘Ook de gegevens van de Cayman National Bank & Trust zijn nog niet volledig verwerkt. Daar zijn wel al een tiental Belgen of wellicht met België gerelateerde vennootschappen geïdentificeerd. Ook Nederlanders zijn in beeld. Pas vanaf begin januari 2020 zullen de gegevens van beide leaks volledig verwerkt en beschikbaar zijn voor verdere analyse.’
We vroegen Adyns ook of de brexit een impact zal hebben op de samenwerking tussen België en het VK -waar Formations House gevestigd is. Adyns: ‘Dat de toestand van de wederzijdse bijstand en internationale samenwerking met het VK na de brexit zal veranderen, ligt voor de hand. Maar het is voorbarig om daar nu al iets zinnig over te vertellen.’
Lek 1: Cayman National Bank
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
