Bedolven onder slecht nieuws: Joe Biden is op zoek naar een overwinning

Joe Biden op 22 september 2021
Rudi Rotthier

Joe Bidens speciale gezant voor Haïti nam woedend ontslag. Frankrijk is ziedend omwille van de Amerikaanse rol in de duikbotenaffaire. Democraten zijn het onderling oneens over stimuluspakketten en dreigen elkaars plannen te torpederen. Een compromis rond politiehervorming is afgevoerd. Misschien zit de overheid volgende maand zonder geld. President Biden is op zoek naar goed nieuws.

Het slechte nieuws stapelt zich sinds de zomer op. De vierde coronagolf, vooral in Republikeinse staten waar de vaccinatiegraad laag is, en waar het gebruik van mondmaskers tegenvalt, zorgt ervoor dat de dagelijkse tol weer geklommen is tot 2000 doden per dag. De ploeg-Biden had campagne gevoerd rond de pandemie en vaccinaties en had een terugkeer naar normaliteit beloofd tegen eind augustus. Maar die normaliteit lijkt nu nog ver weg.

En waar regering en wetenschappers in de eerste maanden van Bidens presidentschap dezelfde boodschap verkondigden, is dat sinds enkele maanden niet langer het geval. Over de derde vaccindosis hoorde je alles en het tegendeel, ook vanuit het Witte Huis.

Terwijl de pandemie weer de kop opstak en het orkaanseizoen voor vernielingen zorgde, konden potentiële kiezers zich ook opwinden over het amateuristisch vertrek uit Afghanistan, met een dodelijke aanslag tegen burgers en Amerikaanse troepen aan de luchthaven, gevolgd door een vergeldingsactie tegen IS die – zo geeft het Pentagon nu toe – een ’tragische fout’ is gebleken. De ’terrorist’ die het doelwit werd van een drone-aanval, bleek een medewerker van een Amerikaanse hulporganisatie. Hij had water ingeslagen, geen explosieven. De zeven kinderen die omkwamen, naast drie volwassenen, waren ‘collateral damage’ van een aanval die nooit had mogen gebeuren.

Het nieuws daarover moest op de voorpagina’s wedijveren met het diplomatiek spervuur tussen de VS en Frankrijk, nadat Australië de stekker uit zijn contract voor Franse duikboten trok om in plaats daarvan Amerikaanse, nucleair aangedreven duikboten te kunnen kopen.

Er doken videobeelden op van politie te paard die Haïtianen agressief achtervolgde. Velen in Bidens achterban hadden een ander beleid verwacht.

Een volgende nieuwsitem was de toevloed van Haïtiaanse migranten in Texas. De migranten, die vaak al jaren in Latijns-Amerika wonen, waren wellicht na geruchten over mogelijkheden in de VS, massaal naar Mexico gereisd, waar ze de Rio Grande richting VS overstaken. Het water in de Rio Grande staat laag, wat de overtocht relatief gemakkelijk maakt. Plusminus 14.000 migranten stroomden samen onder een brug in de middelkleine Texaanse stad Del Rio, waarop de Democratische burgemeester alarm sloeg. De regering-Biden legde speciale vluchten in om de migranten snel weg te voeren naar Haïti. Donderdag waren 1400 van de migranten teruggevlogen, officieel om medische redenen, waarbij de overheid zich beroept op een wet uit de periode-Trump, die migratie tijdens de pandemie verbiedt.

Er doken videobeelden op van politie te paard die Haïtianen agressief achtervolgde. Er zouden zweepslagen zijn uitgedeeld – althans, dat opperde een Democratisch parlementslid, al is dat via de beelden niet bevestigd. Maar het was zeker van aard om de verontwaardiging op te wekken van velen in Bidens achterban, die van hun president een ander beleid inzake migratie hadden verwacht en die de politieachtervolging associeerden met slavernij of lynchpartijen.

De inhoud op deze pagina wordt momenteel geblokkeerd om jouw cookie-keuzes te respecteren. Klik hier om jouw cookie-voorkeuren aan te passen en de inhoud te bekijken.
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."

De speciale gezant van Biden voor Haïti, Daniel Foote, nam woensdagavond gedegouteerd ontslag. In zijn ontslagbrief was niet veel diplomatieke terughoudendheid over: ‘Ik wil niet geassocieerd worden met de onmenselijke, contraproductieve beslissing van de VS om duizenden Haïtiaanse vluchtelingen en illegale migranten te deporteren naar Haïti, een land waar Amerikaanse vertegenwoordigers in beveiligde gebouwen verblijven omdat gewapende bendes het dagelijks leven beheersen.’ Hij hekelde in zijn brief ook de ‘cyclus van internationale politieke interventies in Haïti’ die ‘keer op keer catastrofaal resultaat opleverde’, en voorspelde dat het aantal migranten ‘alleen maar zal toenemen als we toevoegen aan Haïti’s onaanvaardbare ellende’.

De Democratische parlementsleden, die verontwaardigd waren over de politie te paard en over de deportatie van Haïtianen, konden zich donderdag ook ergeren aan het ineenstorten van de onderhandelingen tussen Democraten en Republikeinen rond een politiehervorming. Er was in de Senaat geen overeenstemming te vinden over de zogenaamde George Floydwet, die moest leiden tot een meer verantwoordelijk optreden van de politie.

De indruk groeit bij dit alles dat de regering-Biden niet zo heel veel competenter is dan de regering Trump en ondanks uitdrukkelijke beloftes niet veel zachtzinniger omgaat met bondgenoten en migranten.

Schuldplafond

Dat slechte nieuws is het voorgerecht van wat er de komende weken aankomt. Het geld is op. De overheid valt in de loop van oktober zonder centen als het ‘schuldplafond’ niet wordt verhoogd.

Dat schuldplafond werd in 1917 ingevoerd om de overheid ervan te weerhouden ongecontroleerd geld te besteden. Als er meer geld nodig is om voor maatregelen te betalen, moet het parlement daar sindsdien toestemming voor geven door het schuldplafond te verhogen.

In het verleden gebeurde dat zonder betwisting, met steun van de twee partijen. Maar in de voorbije legislaturen wordt het schuldplafond aangewend om toegevingen van de tegenpartij los te weken.

Top-Republikein in de Senaat, Mitch McConnell, liet woensdag weten dat zijn partij dit keer niet zal meewerken om het schuldplafond te verhogen. Hij wil niet meewerken aan de grote investeringsplannen die de Democraten voorbereiden.

Nancy Pelosi op 23 september 2021
Nancy Pelosi op 23 september 2021© Getty Images

Democraten repliceerden, niet zonder grond, dat de huidige toename van de schulden voor het grootste deel een gevolg is van maatregelen die onder de regering-Trump werden beslist. Onder de vorige president groeide de schuld aan met 40 procent. Dat geld ging naar covidmaatregelen en vooral naar een brede belastingsverlaging.

Als de Republikeinen inderdaad obstructie voeren, komen de Democraten niet aan de ruime meerderheid in de Senaat (60 van de 100 zetels) die nodig is om het schuldplafond op de ‘normale’ wijze te verhogen. Er zijn ook methodes om de klus met een eenvoudige meerderheid te klaren, maar die vergen tijd en voorbereiding, en de kans is groot dat ze geen resultaat geven vooraleer het land zonder geld komt te zitten. Overheidsdiensten hebben al opdracht gekregen zich voor te bereiden.

Biden, zo argumenteert The New York Times, maakt zich nog niet al te veel zorgen omdat de zaken- en bankwereld, die grote invloed heeft bij beide partijen en nog het meest bij de Republikeinen, fel gekant is tegen een overheid die zijn betalingen niet uitvoert. Dat zou tot een recessie leiden, met massale werkloosheid of – als het kortstondig blijft – tot een disruptie die niemand vooruithelpt.

Biden hoopt dat werkgeversverenigingen en vooral de grootbanken hem uit de nood helpen door druk te zetten op de Republikeinen. Maar niet iedereen is zo optimistisch. Uit peilingen blijkt dat de kiezers eerder de Democraten de schuld zouden geven als het plafond niet wordt verhoogd, en misschien hopen de Republikeinen dat de Democraten, aan de rand van de financiële afgrond, tot grote inschikkelijkheid zullen komen.

‘Gematigd’ versus ‘progressief’

Dan is er nog de miserie met investeringspakketten. De ‘gematigden’ en ‘progressieven’ binnen de Democratische Partij zijn verwikkeld in een gevecht over de investeringen die de regering-Biden zal maken.

Er ligt een investeringspakket klaar ter waarde van 1000 miljard dollar, dat al goedgekeurd werd in de Senaat. Dat gebeurde met de steun van meerdere Republikeinen. Dit pakket ligt de komende dagen ter goedkeuring voor in het Huis van Afgevaardigden. Het gaat om traditionele infrastructuurinvesteringen, wegenwerken, uitbreiding van snel internet naar landelijk gebied enzovoort

Daarnaast bereidt de ploeg-Biden ook een groter pakket voor, waarvoor het bedrag van 3500 miljard dollar wordt geciteerd, dat eerder maatschappelijke investeringen zou bevatten, goedkope kinderopvang, ouderschapsverlof, subsidies om het hoger onderwijs betaalbaar of gratis te maken, subsidies voor tandheelkundige ingrepen, maar ook milieumaatregelen. Dat pakket moet volgens de top-Democrate in het Huis van Afgevaardigden, speaker Nancy Pelosi, het land ’transformeren’.

Democratisch senator Joe Manchin uit West Virginia
Democratisch senator Joe Manchin uit West Virginia© Reuters

Maar niet alle Democraten geloven in die transformatie. De ‘gematigde’ tot ‘conservatieve’ Democraten zien wel het eerste pakket zitten, maar hebben veel voorbehoud bij het tweede, dat ze te duur vinden. Opperopposant Joe Manchin uit steenkoolstaat West Virginia maakt bezwaar tegen de klimaatmaatregelen.

De ‘progressieve’ Democraten in het Huis daarentegen weigeren het eerste pakket goed te keuren tot zolang er geen garanties zijn dat ook het tweede pakket goedgekeurd wordt.

Biden probeert een compromis te vinden, waarbij het tweede pakket wellicht kleiner wordt, maar substantieel blijft. De progressieve vleugel, onder meer Bernie Sanders in de Senaat en Pramila Jayapal in het Huis, argumenteren dat de 3500 miljard dollar al een toegeving vormen, want dat er eigenlijk 6000 miljard moet vrijgemaakt worden om ‘de plannen van Biden’ uit te voeren. Volgens Jayapal, leider van de progressieve vleugel, zijn bijna 50 Democraten in het Huis bereid om desnoods tegen het eerste pakket te stemmen, wat het een stille dood zou doen sterven.

Het tweede pakket kan in de Senaat met een gewone meerderheid goedgekeurd worden, maar dan mag geen enkele van de 50 Democratische senatoren afhaken. Manchin, en in mindere mate zijn collega uit Arizona Kyrsten Sinema, zijn op dit ogenblik niet geneigd om dat tweede pakket zonder verregaande aanpassingen en afslankingen goed te keuren.

Er kan heel wat misgaan, en in commentaarstukken in kranten kun je al lezen dat er ‘een mirakel’ nodig is om een stevig investeringspakket goedgekeurd te krijgen.

Pramila Jayapal, op 23 september 2021
Pramila Jayapal, op 23 september 2021© Getty Images

Democratische strategen stellen dat de Democraten ‘een grote overwinning’ nodig hebben om campagne te voeren in 2022, wanneer het hele Huis van Afgevaardigden naar verkiezingen gaat en een derde van de Senaat wordt verkozen. Traditioneel verliest de partij die aan de macht is zetels, en aangezien de Democratische meerderheden in Senaat en Huis flinterdun zijn, dreigt Biden in 2022 in beide kamers zonder meerderheid te vallen.

Het grote investeringsplan, met grotendeels eerder populaire maatregelen, zou zo’n ‘grote overwinning’ zijn, die kiezers kan overtuigen om de partij aan de macht te belonen, of gewoon om op te dagen tijdens een niet-presidentiële verkiezing. Een verdeelde partij, daarentegen, die het niet eens wordt over een pakket, is de perfecte formule om op een verkiezingsdebacle af te stevenen.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content