Amnesty International brengt Syrische foltercatalogus uit

© Reuters

De opstandelingen en burgers die verzeild raken in de Syrische gevangenissen worden volgens een rapport van Amnesty International systematisch op gruwelijke wijze gemarteld.

Het is een jaar geleden sinds het begin van de massaprotesten in Syrië. De ongelukkigen die bij de daaropvolgende arrestatiegolf in de gevangenissen van president Bashar al-Assad belandden, kwamen terecht in een met martelingen gevulde nachtmerrie. Dat komt naar boven uit een nieuw rapport van Amnesty International.

Het rapport, getiteld ‘Ik wou sterven: Syrische folterslachtoffers doen hun verhaal’, leest als een catalogus voor marteltechnieken. Aan de hand van getuigenissen van naar Jordanië gevluchte overlevenden, beschrijft Amensty maar liefst 31 verschillende foltertechnieken.

De meesten van de getuigen komen uit Daraa, een stad in het zuidwesten van Syrië dicht tegen de grens met Jordanië. In Daraa is een basis van de Inlichtingendienst van de Syrische luchtmacht gelegen, waar gevangenen vaak heen gevoerd worden voor verhoor.


‘Het ontvangst’

De martelingen volgen gewoonlijk een vast patroon. Het begint met slagen bij de arrestatie. Bij aankomst in de gevangenis worden de arrestanten dan verder bewerkt met stokken, geweerkolven, zwepen, vuisten en geweven kabels. Dat ritueel staat volgens het rapport bekend als ‘Haflet al-Istiqbal’ of vertaald ‘het ontvangst’. De nieuwkomers worden daarna vaak uitgekleed en voor 24 uur buiten in de koude opgesloten.

De echte middeleeuwse technieken komen pas naar boven tijdens het verhoor. Een van de meest gebruikte folterwijzen is de ‘Dulab’. Daarbij wordt de gevangene in een autoband gedwongen en aan het plafond gehesen. Wanneer hij dan omhoog hangt wordt het slachtoffer afwisselend door de verschillende ondervragers geslagen. “Achttien dagen na elkaar moest ik in de ‘Dulab’, waarbij ze me telkens honderd keer met een zweep op mijn voetzolen sloegen”, getuigde Tayseer, een voormalig lid van de plaatselijke autoriteiten in de stad Daraa, aan Amnesty International.

Bij verschillende gevangenen werd er ook een kruisiging gesimuleerd door ze uitgerekt in een kruisvorm vast te boeien aan een muur of houten constructie. Daarnaast is het urenlang ophangen van gevangenen aan de polsen of enkels dagelijkse kost in de Syrische gevangenissen.


‘Het was alsof we dansten, we konden niet anders dan dansen’

Ook het gebruik van elektroshocks blijkt populair. In het rapport worden drie vormen van elektrocutietechnieken besproken. Bij de eerste wordt de gevangene of een deel van de cel onder water gezet waarna het slachtoffer door het water geëlektrocuteerd wordt. Bij de tweede wordt er gebruik gemaakt van een elektrische stoel en bij de derde worden de elektroden rechtstreeks op het lichaam aangesloten.
“Op een dag werd de deur van onze cel geopend en werden wij en de vloer met een tuinslang natgespoten. Daarna raakte een bewaker de vloer aan met een of ander instrument waarna er elektriciteit door ons heen stroomde. Het was alsof we dansten, we konden niet anders dan dansen”, vertelde Ghazi, een tweeëntwintigjarige decorateur uit Daraa.

Sommige gevangenen worden dagen aan een stuk bewerkt met elektroshocks. “Ze kleedden me uit en dwongen me tegen een muur te staan, waarna ze me met water bespatten en me stroomstoten gaven. Dat deden ze vier uur lang en vier dagen na elkaar, ook al was mijn ondervraging al lang afgelopen”, aldus Emad, een activist van het Syrische Lokaal Coördinatie Comité.


‘Vliegend tapijt’

De Syrische folteraars gebruiken daarnaast ook hun fantasie, zoals bijvoorbeeld bij het ‘vliegend tapijt’. Daarbij wordt de gevangene op een vouwbare houten plank gebonden waarna de twee zijden van de plank verhoogd worden zodat het hoofd en de voeten naar elkaar toe worden gebracht en de rug van de gevangene in een V-vorm wordt gedwongen.

De achttienjarige student Karim vertelde aan Amnesty hoe zijn ondervragers tangen gebruikten om vlees uit zijn benen te trekken toen hij werd vastgehouden in de Inlichtingenafdeling van de luchtmacht in Daraa.

En ook de recente opmars van seksueel geweld als marteltechniek baart Amnesty International zorgen. Zo vertelde Tareq, een zeventwintigjarige zakenman en activist uit de Syrische kuststad Tartus, hoe hij gedwongen werd toe te kijken hoe een van de ondervragers een medegevangene verkrachtte. “Hij weende en sloeg terwijl met zijn hoofd tegen de muur.”


‘Angst aanjagen’

Hoewel president Assad beweert dat er in de Syrische gevangenissen niet gefolterd wordt, is het duidelijk dat er sprake is van systematische marteling. “De getuigenissen die we hebben gehoord geven een schokkend inzicht in een systeem van arrestatie en ondervraging dat enkel lijkt te bestaan om de slachtoffers van hun menselijke waarde te ontdoen en hen genoeg angst aan te jagen opdat ze zouden zwijgen”, aldus Harris, onderdirecteur van Amnesty Internationals Midden-Oosten en Noord-Afrika programma.


Zo vader, zo zoon

Volgens Amnesty lijkt het Syrië van Bashar al-Assads steeds meer en meer op dat van zijn vader. “De ervaring van de vele mensen die in het afgelopen jaar in de Syrische gevangenissen terechtkwamen, lijkt sterk op die van de gevangenen onder de heerschappij van voormalig president Hafez al-Assad. Het is een wereld vol systematische martelingen”, zegt Ann Harris.

Hafez al-Assad reageerde in de late jaren 70 en vroege jaren 80 op een door het Moslimbroederschap georkestreerde opstand met massale arrestaties en folteringen van opstandelingen. De repressie van vader Assad mondde in ’82 uit in het bloedbad van Hama, waarbij zijn troepen de stad met de grond gelijk maakten en er volgens Amnesty International tussen de 10.000 en de 25.000 burgers omkwamen.


Mandaat VN-onderzoekscommissie uitbreiden

Omdat de pogingen om de situatie in Syrië naar het Internationaal Strafhof door te verwijzen steeds in de Veiligheidsraad door China en Rusland geblokkeerd werden, hoopt Amnesty International nu dat de VN-mensenrechtenraad het mandaat van de VN-onderzoekscommissie in Syrië zal uitbreiden. Ook hoopt de organisatie dat de internationale gemeenschap haar verantwoordelijk op zal nemen door misdaden tegen de mensheid te onderzoeken en vervolgen in de eigen nationale rechtbanken. (PC)

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content