Amnesty International, een coalitie van mensenrechtenorganisaties, en groepen voetbalfans hebben in een open brief de internationale voetbalorganisatie FIFA opgeroepen om een herstelprogramma op te zetten. Dat zou een vorm van compensatie moeten bieden voor de uitbuiting van arbeiders tijdens de voorbereidingen van het wereldkampioenschap voetbal dit jaar in Qatar. Daarnaast moet het programma ook zorgen dat het misbruik zich niet meer herhaalt in de toekomst.
Het herstelprogramma zou volgens Amnesty minstens 440 miljoen dollar (zowat 418 miljoen euro) moeten omvatten, wat overeenkomst met het bedrag dat FIFA als prijzengeld voorziet voor de deelnemende landen. Dat is volgens de organisatie slechts een fractie van de winst die FIFA zal maken met het voetbaltoernooi. “Het herstelfonds waar Amnesty en anderen om vragen, is volledig gerechtvaardigd gezien de omvang van de uitbuiting. Het vertegenwoordigt slechts een klein deel van de 6 miljard dollar die FIFA aan het toernooi zal verdienen”, zegt Agnès Callamard, secretaris-generaal van Amnesty International. ‘
Gezien de geschiedenis van mensenrechtenschendingen in het land, was de FIFA op de hoogte van de risico’s voor arbeiders, of had ze dat moeten zijn, toen ze het toernooi aan Qatar toekende. Desondanks werd er in de beoordeling van het bod van Qatar met geen woord gerept over arbeiders of mensenrechten en werden er geen voorwaarden gesteld aan de bescherming van arbeiders. De FIFA heeft sindsdien veel te weinig gedaan om die risico’s te voorkomen of te beperken’, legt Callamard uit.
‘Volgens het internationaal recht en volgens het reglement van de FIFA zelf hebben zowel Qatar als de FIFA verplichtingen en verantwoordelijkheden om mensenrechtenschendingen te voorkomen en slachtoffers te compenseren.’
Buiten het WK van 2022 moet FIFA ook garanderen dat mensenrechtenschendingen van arbeidsmigranten zich niet herhalen, vindt Amnesty. De voetbalbond moet duidelijke actieplannen opstellen om misbruik te voorkomen en bij de toekenning van toekomstige toernooien de risico’s voor mensenrechten meenemen in hun beslissing, klinkt het.
In een reactie op het rapport van Amnesty zegt FIFA dat ze zich toelegt op grondig onderzoek om arbeiders te berschermen bij de voorbereidingen van het WK. Ze benadrukken ook de afwegingen die ze maakten bij het selecteren van Qatar als gastland. De voetbalorganisatie zegt een grote rol gespeeld te hebben in arbeidsrechthervormingen in Qatar door het toepassen van hun Sustainability Strategy. Het idee van een herstelprogramma wordt door de organisatie onderzocht. ‘FIFA is altijd op zoek naar manieren om de problemen geassocieerd met onze evenementen degelijk af te ronden. Ook wanneer het gaat om zaken die zich voor het evenement afspeelden’, klinkt het bij de internationale voetbalbond
