Amerikanen provoceren Assad en de Russen

De VS kozen voor het eerst duidelijk partij voor de Koerden. © Reuters
Joanie De Rijke
Joanie De Rijke Medewerkster Knack

De Verenigde Staten waarschuwen Assad: laat de door ons gesteunde rebellen met rust in hun strijd tegen de IS.

Nadat een Syrisch gevechtstoestel afgelopen zondag bommen gooide op de Koerdisch-Arabische alliantie (SDF) in de buurt van Raqqa, de officieuze hoofdstad van de Islamitische Staat, schoot de door de VS geleide internationale coalitie het vliegtuig neer. Volgens het Syrische staatsnieuwsagentschap Sana voerde het vliegtuig een aanval uit op een konvooi van de IS, en maakt de internationale coalitie zich schuldig aan ‘schaamteloze agressie’.

Met het neerhalen van het toestel kiezen de Verenigde Staten voor het eerst duidelijk partij voor de Koerden. ‘De actie was in overeenstemming met de regels en de collectieve zelfverdediging van de bondgenoten’, klinkt het in Washington.

Het is telkens een kwestie van tijdelijke allianties. Nu hebben de VS de Koerden nog even nodig

Maar wat kunnen de gevolgen zijn voor de oorlog in Syrië? ‘Dit gaat om een strijd voor de periode ná de IS. Het Syrische regime heeft nooit onder stoelen of banken gestoken dat het alle door de rebellen bezette gebieden terugwil. Syrië moet weer één land worden’, zegt Johannes de Jong, directeur van Sallux, een christelijke Europese politieke stichting die zich inzet voor een duurzame oplossing in Irak en Syrië. ‘De Syrische Koerden zijn tot nu toe de enige betrouwbare partner van het Westen in de strijd tegen de IS. Dat is voor de Amerikanen een prioriteit. Al is het maar de vraag of de Amerikanen hen tijdelijk steunen uit eigenbelang, of dat ze echt hun nek uitsteken voor het behoud van de Koerdische autonome regio in Syrië.’

De Jong pleit voor een blijvende Amerikaanse en Europese steun voor de Democratische Koerdische Federatie in Noord-Syrië. ‘Wat moet het Westen anders doen? Wachten tot Syrië weer één geheel wordt? Dat is niet realistisch. Het regime gaat niet weg dankzij de steun van Rusland en Iran. En de officiële oppositie bestaat uit een amalgaam van dubieuze groeperingen, gesteund door Saudi-Arabië en de Turken. Er zitten nog een paar oprechte democraten tussen, maar zij worden ondergesneeuwd door de jihadisten. Wat overblijft, is de Federatie in Noord-Syrië. Als wij die blijven steunen, zullen andere spelers – Saudi-Arabië, maar ook Iran – dat ernstig nemen en ervoor zorgen dat het regime geen aanvallen meer uitvoert zoals afgelopen zondag. En dan is er in elk geval één stabiele regio in Syrië.’

Volgens Koos van Dam, gewezen speciaal gezant voor Syrië, is de kans groot dat de Amerikanen de Koerden wel degelijk laten vallen zodra de IS is verslagen: ‘Het is altijd een kwestie van tijdelijke allianties. Nu hebben de VS de Koerden nog even nodig. Maar het Syrische regime wil geen Koerdisch autonoom gebied, de Turken evenmin.’ Rusland reageerde op de Amerikaanse actie met de verklaring dat het alle gevechtstoestellen van de coalitie in het Syrische luchtruim als illegaal en dus als doelwit zal beschouwen. ‘Dat moeten we zeker serieus nemen’, zegt Van Dam. ‘Al denk ik niet dat het tot een luchtconfrontatie tussen Rusland en de coalitie zal komen. De Russen zijn wel sterk in afweergeschut. Het zou kunnen dat ze op hun beurt een toestel neerhalen. Maar niemand is gebaat bij een echte confrontatie. Zolang de andere landen meewerken in de strijd tegen de IS zal het zo’n vaart niet lopen.’

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content