‘Ik kwam hier vandaag om een deal te sluiten, en we hebben vandaag een deal gesloten.’ Die woorden sprak Europees Commissievoorzitter Jean-Claude Juncker woensdag na zijn onmoeting met de Amerikaanse president Donald Trump. Maar de ‘deal’ is eigenlijk vooral het startschot van de onderhandelingen tussen de EU en de VS, niet het eindpunt.
Het voorlopige akkoord lijkt wel de angel uit het sluimerende handelsconflict tussen de Verenigde Staten en Europa te hebben gehaald. In maart nog zei Trump dat handelsoorlogen ‘goed en makkelijk te winnen’ zijn. Voor Juncker zal het een opluchting zijn geweest om te horen dat Trump nu belooft om toe te werken naar handel met ‘nul importheffingen’. De Amerikaanse president twitterde zelfs een foto waarin hij Junckers karakteristieke zoen op de wang incasseert. De verhoudingen tussen de VS en EU lijken ineens beter dan ooit.
In een gezamenlijke verklaring spreken Juncker en Trump van ‘een nieuwe fase in de relatie tussen de Verenigde Staten en de Europese Unie – een fase van goede vriendschap, van sterke handelsrelaties waarmee we allebei winnen, van betere samenwerking voor wereldwijde veiligheid en welvaart, en van de gezamenlijke strijd tegen terrorisme’. Mooie woorden, ware het niet dat al die genoemde kenmerken al decennialang het hart van de relatie tussen Europa en de Verenigde Staten vormen – totdat Trump zijn handelsconflict startte.
Ondanks de positieve toon van de ontmoeting tussen Juncker en Trump blijft nog altijd onduidelijk hoe de invoertarieven nou moeten worden afgeschaft. De Europese heffingen op Amerikaanse auto’s, een doorn in het oog van Trump, blijven in stand. En ook de tarieven die de Verenigde Staten onlangs invoerden op Europees aluminium en staal blijven vooralsnog van kracht, net als de Europese vergeldingsheffingen op jeans, motorfietsen en bourbon.
‘We willen de problemen rond staal- en aluminiumtarieven en vergeldingsheffingen oplossen’, stellen Trump en Juncker in een eenzaam zinnetje, helemaal onderaan hun gezamenlijke verklaring. Kennelijk was er in het document geen ruimte meer om de inhoud van die oplossing te omschrijven.
https://twitter.com/realDonaldTrump/status/1022267646119763970Donald J. Trumphttps://twitter.com/realDonaldTrump
Obviously the European Union, as represented by @JunckerEU and the United States, as represented by yours truly, love each other! pic.twitter.com/42ImacgCN0
— Donald J. Trump (@realDonaldTrump) July 25, 2018
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
De enige concrete maatregel is dat de Europese Unie belooft om meer aardgas en sojabonen van de VS af te nemen; volgens Trump gaat het om ‘enorme hoeveelheden’, al blijven de details ook hier onbekend. Maar als de aankoop van sojabonen en aardgas alleen genoeg waren geweest om Trump tevreden te stellen, dan hadden we het wel geweten. In een toespraak die Juncker enkele uren na zijn ontmoeting met Trump gaf, zei hij bovendien alleen Amerikaans aardgas te willen kopen ‘als de voorwaarden juist zijn en de prijzen concurrerend’.
De EU kan zijn borst dus nat maken voor verdere onderhandelingen met Trump, die op zijn zachtst gezegd niet bekendstaat als consistente gesprekspartner. Ter herinnering: in november 2017 stelde Trump nog dat hij ‘zeer productieve’ gesprekken had gehad met de Chinese president Xi Jinping over handel. Twee maanden later werden de eerste invoerheffingen op Chinese zonnepanelen ingevoerd. In mei zei Steven Mnuchin, de Amerikaanse minister van Financiën, dat de handelsoorlog met China ‘gepauzeerd’ was. Een week later kondigden de VS heffingen op 50 miljard dollar aan Chinese goederen aan.
Juist de handelspraktijken van China lijken nu een punt te zijn waarop Trump en Juncker elkaar hebben gevonden. Ze spraken met elkaar af om de Wereldhandelsorganisatie (WTO) te zullen ‘hervormen’ om oneerlijke praktijken aan te pakken. Daarmee richten ze zich duidelijk op de Chinese overheid, die de binnenlandse staalsector subsidieert en buitenlandse bedrijven slechts mondjesmaat toegang tot de Chinese markt verleent.
Ook de Europese aankoop van Amerikaanse sojabonen lijkt bedoeld te zijn om China dwars te zitten. Sojaboeren in de VS zijn hard getroffen door de handelsoorlog met China. Trump zag zich zelfs genoodzaakt om 12 miljard dollar aan compensatie uit te delen aan de Amerikaanse landbouwsector. Als de EU meer sojabonen koopt, is dat in ieder geval een doekje voor het bloeden, hoe klein ook.
De onvoorspelbaarheid van Trump zal de handelsgesprekken tussen de VS en EU in ieder geval spannend houden. ‘Over twintig minuten kunnen we een tweet zien die dit allemaal weer omkeert’, zegt econoom Chad Bown tegen de Washington Post. ‘Maar op zichzelf gezien was dit een positief teken.’
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
