De vlucht van AirAsia die met 162 mensen aan boord van de radar verdween, bevindt zich ‘op de bodem van de zee’. Dat meldt het hoofd van het Indonesische agentschap dat op zoek is naar de vermiste jet. ‘Verdachte objecten’ die gedetecteerd werden, zijn niet afkomstig van het vliegtuig.
Bambang Soelistyo, hoofd van het Indonesische Nationale Opsporing- en Reddingagentschap, stelde volgens The New York Times tijdens een persconferenetie dat de vermiste vlucht van AirAsia zich ‘op de bodem van de zee’ bevindt.
‘Oliespoor nakijken’
Een Australisch Orion-vliegtuig had ‘verdachte objecten’ gedetecteerd bij het eiland Nangka, zo’n 160 kilometer ten zuidwesten van Pangkalan Bun, bij Kalimantan: 1.120 kilometer verwijderd van de plaats waar vlucht QZ8501 alle contact verloor. Dat meldde Dwi Putranto van de luchtmacht. Ook was er volgens Belga sprake van een oliespoor. De gespotte objecten zouden nu volgens de Indonesische vicepresident Jusuf Kalla, niet van de vermiste vlucht afkomstig zijn. Dat bericht Agence France-Presse.
‘Het werd nagekeken en er is onvoldoende bewijs voor bevestiging’, aldus Kalla. ‘Het is geen eenvoudige operatie op zee, zeker niet bij zulke slechte weersomstandigheden.’ Vijftien schepen en dertig vliegtuigen doorzoeken het gebied.
Ondertussen wordt de zoektocht geconcentreerd op het oliespoor dat werd opgemerkt voor het eiland Belitung in de Javazee, zo zei woordvoerder van de Indonesische luchtmacht Hadi Tjahjanto volgens AFP.
‘We gaan na of het om olie van het AirAsia-toestel gaat of van een schip, want die locatie is een scheepvaartroute’, verduidelijkte hij.
Soelistyo waarschuwde dat Indonesië over onvoldoende adequaat materiaal beschikt om een onderwaterzoektocht uit te voeren. Maleisië, Singapore en Australië ondersteunen het land daar ondertussen in. China en de Verenigde Staten bieden ook hulp aan.
Zoektocht in Javazee
Indonesië stuurde minstens drie oorlogsschepen en vijf vliegtuigen uit voor de zoektocht naar de vermiste vlucht QZ8501. Maleisië stelde drie boten en drie vliegtuigen ter beschikking, Singapore zond een C-130-vliegtuig uit en ook Australië bood schepen en vliegtuigen aan.
De zoektocht strekt zich uit over zo’n 160 kilometer van de Javazee bij het eiland Belitung, tussen de eilanden Borneo en Sumatra: de laatst gekende locatie van het vliegtuig. Ook maandag was er nog geen spoor van het wrak.
De Airbus A320-200 van AirAsia, een luchtvaartmaatschappij gebaseerd in Maleisië, verloor alle contact met de grondcontrole voor de kust van Borneo zondagochtend 28 december. Indonesië kon niet verklaren waarom vlucht 8501 van de radar verdween, 40 minuten nadat het was opgestegen uit de Indonesische stad Surabaya omstreeks 5u30 lokale tijd.
In een statement liet Air Asia verstaan dat er zestien kinderen en een baby onder de passagiers waren. De crew bestond uit twee piloten en vijf cabin crew-medewerkers. Volgens de maatschappij waren 155 inzittenden Indonesisch, drie Zuid-Koreaans, één passagier was afkomstig uit Singapore, een andere uit Maleisië en tot slot waren ook een Brit en een Fransman aan boord. Volgens het Franse ministerie van Buitenlandse Zaken was die burger de copiloot. De kapitein werd geïdentificeerd als Iriyanto – veel Indonesiërs gebruiken slechts een naam.
‘Geen terreurdaad’
AirAsia wachtte echter vier uur voordat het op zijn Facebookpagina berichtte dat het vliegtuig vermist was. De maatschappij liet niet weten waarom het zo lang gewacht had. In de uren nadat de Airbus van de radar verdween, gingen analisten van de Amerikaanse inlichtingendiensten door verscheidene gegevens als telefoonsignalen, internetberichten en andere communicatie. Niks daarvan wees echter op een terreurdreiging.
Kort voordat het contact verbroken werd, had de crew in de cockpit de luchtvaartcontrole in Jakarta geïnformeerd over de plannen om van 32.000 voet (9,75 kilometer) naar 38.000 voet (11,6 kilometer) te stijgen om een wolk te vermijden. Het Indonesische ministerie van Transport meldde volgens de Amerikaanse krant dat het contact om 6u17 lokale tijd verloren werd, maar Singapore sprak van 6u24. De afwijking werd niet verklaard.
Het Indonesische ministerie van Transport zei bovendien dat hoewel het vliegtuig werd toegestaan om af te wijken van de vluchtroute, de luchtvaartcontrole de vraag om tot 38.000 voet te klimmen had afgewezen ‘omwille van verkeer’, ook daar werd volgens de krant niet verder verduidelijkt.
Volgens data van Flightradar24.com, schrijft The New York Times, bevonden nog zes andere vliegtuigen zich in de buurt van de Airbus op het moment dat die verdween.
Bliksem
Het weer op de route van vlucht 8501 naar Singapore was bewolkt en volgens de Amerikaanse krant was er sprake van enkele bliksemschichten onderweg, maar de moessonomstandigheden zouden niet onoverkomelijk geweest moeten zijn voor een modern vliegtuig als de Airbus van AirAsia.
Hoewel het zelden voorkomt dat bliksem ernstige schade veroorzaakt aan een vliegtuig, kan het navigatiesystemen, zoals magnetische kompassen, verstoren. Een bliksemschicht kan – vooral ’s nachts – piloten eventueel ook even desoriënteren.
Maar het ministerie van Transport zei geen noodsignalen te hebben gedetecteerd, die doorgaans wel zouden getriggerd worden door een ongeluk.
‘Geen verband met MH370’
Het vermiste vliegtuig sluit een desastreus jaar af voor Maleisische luchtvaartmaatschappijen. In maart verdween vlucht MH370 van Malaysia Airlines boven de Indische Oceaan, tot op heden blijft elk spoor bijster. In juli werd vlucht MH17 van dezelfde maatschappij boven Oost-Oekraïne neergehaald.
Maar, zo zei de Australische premier Tony Abbott volgens Belga, ‘de verdwijning van MH370 linken aan wat met het toestel van AirAsia gebeurde, is een grove fout’. Australië leidt de zoekoperatie naar de Boeing die op 8 maart met 239 mensen aan boord verdween. Abbott veegde de vergelijking van tafel op radiozender 2GB in Sydney: ‘Het verdwijnen van MH370 is een van de grote mysteries van onze tijd, bij de vlucht van AirAsia ziet het er veeleer naar uit dat die geconfronteerd werd met vreselijke weersomstandigeheden en hoogte verloor.’
Uitstekende veiligheid
Toch zal de vermiste AirAsia-vlucht allicht een erge weerslag hebben in Indonesië. Het land kent een explosieve luchtvaartgroei, ondanks de zorgwekkende veiligheid en een reeks incidenten met vliegtuigen de afgelopen jaren, zo stelt The New York Times.
Er vielen dan wel geen doden volgens de krant, de beelden van passagiers die naar de kust zwemmen baren het buitenland zorgen over de veiligheidsvoorschriften die niet kunnen bijbenen met de bloeiende industrie.
Zo heeft de Europese Unie tientallen Indonesische maatschappijen verbannen in een poging om de regulatoren tot betere veiligheidsvoorschriften te dwingen. Een budgetvriendelijke verwante van AirAsia – Indonesia AirAsia X (of Extra) – staat op die lijst.
Maar AirAsia, een van ’s werelds snelst groeiende luchtvaartmaatschappijen, heeft een uitstekende geschiedenis als het op veiligheid aankomt en staat dan ook niet op de Europese blacklist. In een persbericht liet Airbus weten dat de A320-200 in 2008 aan AirAsia geleverd werd en ondertussen 13.600 vluchten had ondernomen. Het vermiste toestel onderging een laatste gepland onderhoud op 16 november, aldus de maatschappij.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier