Ahmad Chalabi, Iraaks parlementslid, is na een hartaanval op 71-jarige leeftijd in Bagdad overleden. Chalabi was verantwoordelijk voor een boel foute informatie waarop de Amerikanen hun invasie van Irak baseerden.
.
De familie van Ahmad Chalabi, prominente seculiere sjiieten, ontvluchtte Irak toen het leger er in 1958 de koning afzette. Chalabi, 14 op het moment van de vlucht, bleek over een wiskundeknobbel te beschikken. Hij studeerde af aan het Massachusetts Institute of Technology, doctoreerde in Chicago en doceerde wiskunde en groepentheorie aan verschillende universiteiten. Hij verbleef in de VS en in Groot-Brittannië, maar ook in Libanon. Mettertijd ontwikkelde hij zich tot een prominent opposant van het regime van Saddam Hoessein. Zijn beweging, het Iraqi National Congress, ontving gulle financiële steun van de CIA.
Na 11 september 2001 wist Chalabi, die een getalenteerd lobbyist was, tot de kern van de Amerikaanse macht door te dringen. Via vooral de neoconservatieven op het ministerie van Defensie, als Paul Wolfowitz en Richard Perle, maar ook via defensieminister Donald Rumsfeld en via vicepresident Dick Cheney, wist Chalabi invloed uit te oefenen. Hij fluisterde Cheney in dat de Amerikanen bij hun invasie als bevrijders zouden onthaald worden, dat die invasie een fluitje van een cent zou zijn. Hij dacht zoals wij, zei Perle over hem.
‘Held van de vergissing’
Chalabi was ook verantwoordelijk voor het uit Irak smokkelen van zogenaamde experts, die kwamen getuigen over de aanwezigheid van chemische wapens in Irak. Achteraf beschouwd bleek deze informatie, die opgelepeld werd door het gros van de pers, en die door een nochtans sceptische minister van Buitenlandse Zaken Colin Powell voor de VN werd opgerakeld, over de hele lijn fout.
Hij wist zelf dat hij foute informatie opdiepte, zijn getuigen werden gecoacht om te zeggen wat Chalabi wilde dat ze zegden, en wat de neocons en een sceptisch Amerikaans publiek wilden horen. Hij vond dat het doel de middelen heiligde. “We waren helden van de vergissing”, zei hij in een gesprek met The Daily Telegraph in 2004.
Dubbelzinnig
Hij was ook notoir dubbelzinnig. Hij was resoluut anti-Saddam, maar toen de CIA in 1996 een aanslag tegen de dictator organiseerde, stak Chalabi stokken in de wielen. Zijn verhouding met de CIA werd nooit meer de oude.
En ten tijde van de invasie van Irak kon hij, terwijl hij zoete broodjes bakte met de Amerikanen, ook innige contacten onderhouden met Moqtada al-Sadr, de sjiitische geestelijke wiens milities Amerikanen opbliezen. Hij dacht misschien als wij, om Perle nog eens te citeren, maar hij dacht ook als zij.
Hij was allicht ook een financiële sjoemelaar. Hij werd in in de jaren negentig in Jordanië bij afwezigheid veroordeeld voor het verduisteren van 300 miljoen dollar (hij zei dat het een politieke veroordeling was, afgeleverd onder druk van Saddam Hoessein). Toen het fout liep in Irak gaf hij de Amerikanen de schuld, ze waren te lang gebleven, of te kort.
In de verkiezingen scoorde Chalabi niet zo best. Maar hij bleef een invloedrijke figuur, en had meer dan zijn deel in acties tegen soennieten, die voedsel gaven aan het ongenoegen waarop Islamitische Staat een deel van zijn aanhang kon bouwen.
Ook de ontbinding van het leger van Saddam, dat een werklozenleger en heel veel ongenoegen had gecreëerd, was een maatregel die volgens toenmalige Amerikaanse politici viel terug te voeren op advies van Chalabi.
Volgens de Washington Post is Chalabi een van de redenen waarom president Obama zo aarzelend was om milities in Syrië te ondersteunen. Chalabi was lang ondersteund en had die steun in alle richtingen gebruikt, om de VS te steunen en om de VS tegen te werken. Obama zocht garanties voor Syrische rebellen zodat hij niet in dezelfde val zou terechtkomen.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier