In heel wat landen gebruiken de autoriteiten de coronapandemie om repressieve maatregelen op te leggen, om verdedigers van mensenrechten en sociale bewegingen aan te vallen en hun werk onmogelijk te maken.
Dat stelt 11.11.11, de koepel van de Vlaamse noordzuid-beweging, in een nota die in samenwerking met vakorganisaties en Amnesty International werd opgesteld naar aanleiding van 10 december, de Internationale Dag van de Mensenrechten.
Enkele voorbeelden uit de nota:
In Turkije werden Ismet Çigit en Güngör Aslan, managers van de lokale nieuwswebsite SES Kocaeli, op 18 maart gearresteerd, nadat ze een artikel hadden gepubliceerd over twee sterfgevallen door vovid-19 in het lokale ziekenhuis.
In Venezuela heeft journalist Darvinson Rojas twaalf dagen in hechtenis gezeten nadat hij verslag had gedaan over de verspreiding van het virus in het land.
In Guinee werden zeven journalisten die voor een onafhankelijke televisiezender werkten, geschorst omdat zij verslag hadden uitgebracht van het militaire geweld tijdens de handhaving van de quarantaine maatregelen, dat tot de dood van verschillende burgers heeft geleid.
De Tsjetsjeense leider Ramzan Kadyrov bedreigde de Russische journaliste Elena Milashina openlijk via de sociale media nadat ze een kritisch artikel had gepubliceerd over de aanpak tijdens de coronacrisis.
Journalisten worden vervolgd voor het rapporteren over de pandemie in nog een hele reeks landen, onder meer: Azerbeidzjan, Kazachstan, Servië, Bangladesh, Cambodja, Rwanda, Somalië, Tunesië, Palestina, Oeganda.
Nieuwe wetgeving
Al deze voorbeelden tonen oude repressie rond een nieuw onderwerp.
Daarnaast gebruiken veel landen, aldus de nota, waaronder Azerbeidzjan, Hongarije, Rusland, Oezbekistan, Cambodja, Sri Lanka, Thailand, Tanzania en verschillende Golfstaten, de pandemie als voorwendsel om nieuwe wetten aan te nemen tegen de verspreiding van ‘fake news’. In de meeste gevallen hebben de autoriteiten de bevoegdheid om verkeerde informatie te definiëren, en dienen deze wetten als een waarschuwing tegen elke poging om de situatie vrijelijk te bespreken. De Myanmarese autoriteiten hebben gewaarschuwd dat iedereen die ‘valse informatie’ over de pandemie verspreidt of zich uitspreekt over het gebrek aan persoonlijke beschermingsmiddelen in ziekenhuizen, kan worden vervolgd. Ook op de Filipijnen is een taskforce opgericht door de Nationale Politie om degenen te vervolgen die ‘fake news’ over covid-19 verspreiden.
11.11.11 roept op om het tijdelijk lidmaatschap binnen de VN-Veiligheidsraad te gebruiken om de aandacht te vestigen op de precaire veiligheidssituaties wereldwijd in het kader van de coronacrisis, met bijzondere aandacht voor kwetsbare en minderheidsgroepen.
