‘Hoe lang nog blijven we olie op het vuur gooien?’ vraagt Bram Vranken van Vredesactie over de wapenexport naar Mexico. ‘Duizenden Europese wapens dragen rechtstreeks bij tot de escalerende drugsoorlog.’
Sinds het begin van de Mexicaanse drugsoorlog in 2006 wordt het land in de greep gehouden van een uitzichtloze spiraal van geweld tussen drugkartels en ordediensten, met grootschalige schendingen van de mensenrechten tot gevolg. Europese vuurwapens spelen daarbij een nefaste en dodelijke rol. Vandaag wordt een rapport gepubliceerd dat op basis van duizenden documenten van het Mexicaans ministerie van Defensie, hun traject documenteert: van Europese wapenfabriek tot in de handen van kartelleiders. Terwijl de moordcijfers in Mexico historisch hoog zijn, blijft de wapenexport verdergaan. Hoe lang nog blijven we olie op het vuur gooien?
Tussen 2006 en 2018, exporteerden Europese en Israëlische wapenbedrijven samen meer dan 238.000 wapens naar Mexico. Dat zijn voldoende wapens om elke federale en lokale politieagent te bevoorraden.
In Mexico is enkel het leger bevoegd om wapens te importeren. Als het Mexicaanse leger deze wapens daarna doorverkoopt aan bijvoorbeeld politiediensten, dan moeten Europese lidstaten vóór de verkoop hiervoor toestemming geven. Hier loopt het al mis. Het Mexicaanse leger verkocht tussen 2009 en 2018 maar liefst 205.340 vuurwapens aan de politiediensten. Vier keer meer dan de 44.293 wapens waarvoor EU lidstaten toestemming gaven.
De grens tussen politie en georganiseerde misdaad is in Mexico bijzonder dun. Tussen 2006 en 2017 gaf de politie meer dan 20.000 wapens op als “gestolen of verloren”. In sommige staten verdwenen zo tot zelfs 20% van de wapens die politiediensten ontvingen definitief van de radar. De gevolgen zijn dramatisch. Duizenden Europese wapens dragen rechtstreeks bij tot de escalerende drugsoorlog. Bijna 9.000 Europese vuurwapens werden teruggevonden op plaatsen delict, en kwamen dus terecht in criminele circuits.
Voor elke Mexicaanse agent een Europees geweer.
Ook de Belgische wapenindustrie gaat over lijken. Sinds 2008 leverde België 8367 vuurwapens aan Mexico, gaande van pistolen tot zware machingeweren Eén van die pistolen is de Belgische FN Five-SeveN, beter bekend als de Matapolicias (vrij vertaald: de flikkendoder), en heeft een beruchte reputatie in Mexico. Het pistool schiet door kogelvrije vesten, helmen en politieschilden en is daarom enorm populair bij de Mexicaanse drugskartels.
Dat is nog maar het topje van de ijsberg. In totaal maakten Mexicaanse autoriteiten melding van 180 vuurwapens van FN Herstal die op plaatsen delict aangetroffen werden. Het overgrote deel van deze wapens was initieel voor de Mexicaanse politie bestemd.
De Europese regels zijn nochtans duidelijk. Een lidstaat mag geen exportvergunning verlenen indien er risico is dat wapens in foute handen belanden. Voor het eerst zijn er nu staalharde cijfers die aantonen dat dit geen denkbeeldig risico is. Terwijl het geweld in Mexico escaleert, blijven de meeste Europese landen massaal vuurwapens exporteren naar Mexico. Er is nochtans een alternatief: eerder gaf Duitsland al het goede voorbeeld en stopte de export van alle vuurwapens naar Mexico. Het is tijd dat België dat voorbeeld volgt.
Mattijs Vanden Busche is stafmedewerker bij Vredesactie. Hij is mede-auteur van het rapport “Deadly Trade: How European and Israeli arms exports are accelerating violence in Mexico”. Bram Vranken is stafmedewerker bij Vredesactie.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier