THEATER ~ Tutti Fratelli temt de Feeks

Reinhilde Decleir gaat voor een no nonsense regie en tovert de scène om in een fotografisch plaatje.

Wie bij Tutti Fratelli denkt aan een nieuwsoortig Italiaans ijsje, heeft het helemaal mis. Tutti Fratelli is geen variant op gelato, granita en semifreddi, maar was het credo van sociaal-activist en oprichter van het Rode Kruis Henri Dunant.
Wij zijn allen broeders. Moederkloek Reinhilde Decleir kon geen geschikter naam voor haar sociaal-artistieke werkplaats vinden. Het initiatief is een hele tijd geleden ontstaan vanuit APGA, het Antwerps Platform Generatiearmen. De meeste van haar pupillen zijn dan ook kansarmen.
Decleir: “APGA heeft mij eens gevraagd of ik iets wou doen binnen hun cultuurafdeling. Ik heb niet meteen ja gezegd, want ik vond dat allemaal wat raar. Nadien vroeg het om meer. Sedert ik met Tutti Fratelli bezig ben, heb ik ontdekt dat ik op die manier mijn ei kwijt kan. Maar het resultaat moet oké zijn, klasse hebben. Als ik er zelf niet goed kan naar kijken, zou ik het niet volhouden.”

Sterke snoei, grote bloei
Het temmen van de feeks (****) is een pretentieloze voorstelling die haar kracht put uit de gebalde aanpak. Decleir kent de beperkingen van haar acteurs en laat hen niet verdwalen in het Shakespeariaanse tekstoerwoud. Ze beperkt de tijdsduur van de voorstelling door resoluut het mes in de talloze nevenhandelingen te zetten.

De situatie met zus Bianca- hier als een andersvalide(*) in een antieke rolstoel opgevoerd- en haar ongeduldige huwelijkskandidaten is herleid tot een vluchtige situatieschets. Niettemin zorgt de interactie met haar exotische ebbenhouten suitors en het stroperige dikke accent waarmee ze Nederlands spreken voor een uiterst grappige scène.
De monoloog van de kok die in extenso zijn menukaart aframmelt, maar net niet serveert, is al even vermakelijk.

De uitzwermende plot wordt teruggesnoeid tot het rechttoe rechtaan verhaal van zus Katharina en de ongelikte beer Petruchio, de allesbehalve gentleman van Verona. Alvorens Bianca de toestemming krijgt om te trouwen, moet eerst de onzeglijke, bitcherige Katharina-met-het middelvingertje-in-de-aanslag aan de man gebracht. In ruil voor de aantrekkelijke bruidsschat koopt Petruchio haar als een koe op stal. Hij maakt van de krijsende valk een tamme mus door Guantanamo-praktijken op haar los te laten. Hij schuwt geen geweld, hongert haar uit en vernedert haar tot ze zich van pure ellende aan hem overgeeft.

Vrouw als voorwerpVrouwonvriendelijker kan je het niet maken, al is Decleir het daar niet mee eens.
“Ik vind dat niet echt, maar misschien komt dat er niet helemaal uit. Het is Katharina die de kaarten in de hand heeft, zij is het die naar haar man toe gaat. Het stuk is vooral een komedie, over die rijkere klasse en hun vulgariteit en de onnadenkende manier waarmee ze met geld omgaan. Ik vond het plezant om daar met mijn groep over te babbelen.”

Inspanningen beloondDie groep, hij staat er als een blok en allemaal spelen ze de ziel uit hun lijf. De trots om erbij te horen en in hun tweede moedertaal die prachtige barokke volzinnen neer te zetten, straalt van de spelers af.
De regisseuse heeft er een hele kluif aan gehad. Na de Driestuiversopera, Lysistrata en Een Lied wordt nu weer de confrontatie met het repertoire aangegaan: “Nu is het echt een stuk, hé, in het Nederlands dan nog, want de andere dingen deden we in het Antwerps. Dit hebben we echt in Shakespeare-taal aangepakt en dat was een enorm gevecht. Ik heb voor deze productie met een relatief nieuwe groep gewerkt en dat heb ik geweten. Het heeft lang geduurd voor de spanningsboog tot stand is gekomen, maar het is dan toch gelukt.”

Met de première is de kop eraf. Met de daarmee gepaard gaande last die van hun schouders valt, krijgen de acteurs de ademruimte om in de toekomst nog wat scherper in het stuk te staan en spitser op elkaar in te spelen.
Ook de intensiteit waarmee, vooral in het begin, de muziek de dialogen soms overstemt, vraagt fine tuning.

Een speciale vermelding voor haar aanzienlijk aandeel in het succes van deze Feeks verdient Hannah Chebaro. “Een echte tovenares”, noemt Reinhilde Decleir haar. De aankleding van de spelers is een plaatje. De kostuums zijn prachtig, zwart wit contrasterend, helemaal epoque. Alsof men live de bezetting van een opera van Rameau ziet.

Laat niemand het in zijn hoofd halen om deze voorstelling te prijzen omdat een ratjetoe minderbedeelden zonder podiumervaring zijn best staat te doen. Dat zou van een onvergeeflijke neerbuigendheid getuigen. Iedereen die na de gezongen finale recht veerde en ontroerd de minutenlange staande ovatie mee aanhield, zal het daarmee eens zijn.

Jan De Smet

www.tuttifratelli.be; 03/233 22 81

(*) Dominique Koopman, die de rol van Bianca speelt, verplaatst zich vanwege haar handicap ook in het dagelijkse leven in een rolstoel.