‘Onze samenleving is uiterst divers, maar in de reclamewereld en in de media wordt die diversiteit nog veel te weinig weerspiegeld’, vindt An Moerenhout, Vlaams Parlementslid voor Groen.
Kerstmis is voorbij en 2022 nadert met rasse schreden. Het zijn drukke dagen, vol van gezelligheid, samenzijn en rijkelijk gevulde tafels. Na het lekkere eten volgen dan ieder jaar de goede voornemens: januari is traditioneel een maand waarin de dieetcultuur hoogdagen viert. Een fitnessabonnement hier, een afvalplan daar: marketeers van dieetproducten, sociale media en ‘de boekskes’ doen ons graag geloven dat nadat de kroketten verteerd zijn, het tijd is om de riem aan te halen.
Ons geluk hangt ervan af, zo doen ze ons geloven. Helaas klopt dat in zekere zin: meer dan ooit maakt de druk van de heersende schoonheidsidealen ongelukkig. Zeker jongeren ondervinden daar de impact van.
Schoonheidsidealen – en de hoge eisen die ze onszelf doen stellen – zijn niets nieuw. In mijn eigen tienerjaren vond ik woensdag een moeilijke dag. Dan kwam ‘de Joepie’ uit, een weekblad voor jongeren, met de mooiste vrouwen op de cover. Woensdag was traditioneel de dag waarop ik een schoonheidsideaal voorgeschoteld kreeg met daarbij de impliciete verwachting dat ik daar zelf ook aan hoorde te voldoen. Woensdag was daardoor ook de dag waarop ik me niet mooi voelde en waarop mijn zelfbeeld en zelfvertrouwen een duik namen.
Terwijl jongeren tijdens lockdowns de verveling wegscrolden, scrolden ze ook hun eigenwaarde weg.
Ook vandaag krijgen jongeren te maken met die onrealistische druk en verwachtingen. Het is geen nieuws meer dat sociale media deze trend hebben versterkt. Terwijl ikzelf alleen op woensdag geconfronteerd werd met de nieuwe uitgave van Joepie, worden jongeren vandaag non-stop geconfronteerd met een schoonheidsideaal, dat vaak vermomd wordt als ‘gezond’ of ‘fit’. Recent onderzoek uit het Verenigd Koninkrijk toont aan dat meer dan 6 op de 10 jongeren niet tevreden zijn met hun uiterlijk. De coronapandemie met de bijhorende lockdowns en quarantaines versterkten die tendens: plots was er nóg meer tijd om urenlang door een eindeloze reeks – vaak bewerkte – foto’s en filmpjes te scrollen. Terwijl jongeren de tijd en de verveling wegscrolden, scrolden ze ook hun eigenwaarde weg.
Body positivity
Gelukkig zien we ook af en toe lichtpuntjes. Dat een lingeriemerk als Prima Donna werkt met ‘echte’ vrouwen in plaats van modellen met een ‘size zero’, dat is bemoedigend. Hetzelfde geldt voor (sociale-) mediapersoonlijkheden zoals Jitske Van de Veire, die belichaamt wat body positivity is. En ook de sociale media zelf zetten kleine stapjes vooruit. Instagram voegde recent de mogelijkheid toe om het aantal likes bij posts te verbergen. Het platform verlaagt daarmee de honger naar de voortdurende goedkeuring van anderen. Ideaal is het nog niet, want als gebruiker moet je zelf de eerste stap zetten om de functionaliteit in te schakelen. Maar het is een begin.
Er is echter meer nodig. Onze samenleving is uiterst divers, maar in de reclamewereld en in de media wordt die diversiteit nog veel te weinig weerspiegeld. De Vlaamse regering, bevoegd voor domeinen als media en onderwijs, kan een positieve invloed uitoefenen. Door in te zetten op campagnes rond body positivity, door te streven naar diversiteit in lesmateriaal, door positieve initiatieven te ondersteunen – denk aan het vernieuwende Charlie magazine dat allerlei soorten vrouwen in beeld bracht en aan het woord liet, maar de handdoek in de ring moest gooien omdat hun subsidies teruggeschroefd werden – enzovoort. Daar meer geld voor vrijmaken en daar meer moeite voor doen, dát zou pas een mooi voornemen zijn voor 2022.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier