Trendy, avontuurlijk, sexy, verfijnd: voor elke smaak en levensstijl bestaat er een gsm. Maar mobiele telefoons zijn méér dan louter uiterlijke schijn.

Sommigen willen in niets minder dan een pak van Armani worden gezien, anderen vinden lossere kledij meer dan goed genoeg. De ene kiest voor een oud Saab-model, de andere heeft zijn hart verloren aan de nieuwste Mercedes met ABS, ingebouwd GPS-systeem en MP3-speler. Precies hetzelfde geldt voor mobiele telefoons: sommigen willen het allernieuwste model, met alle toeters en bellen erop en eraan, anderen kiezen voor een eenvoudig toestel dat vooral praktisch en functioneel is. Of zoals een vakblad het een tijd terug formuleerde: ‘Sommige jongeren vriezen liever dood dan met het foute merk van gsm te worden gezien.’

Het goede nieuws is dat, net als bij auto’s en kledij, het gamma van gsm’s voor elke klant wat wils bevat, zowel qua uiterlijk als qua functionaliteit. Er zijn ook heel wat middeltjes om je gsm te personaliseren. Met allerlei kleurrijke frontjes kunnen gsm-eigenaars hun eigen karakter en levensstijl onderstrepen, net als met een eigen beltoon (of reeks van beltonen) en een persoonlijke screensaver.

Dat is niet altijd zo geweest. Mobiele telefoons evolueerden sinds hun introductie, ongeveer tien jaar geleden, razendsnel. De allereerste toestellen waren of oogden op zijn minst zeer log. Nu zijn gsm-toestellen compacter en lichter dan ooit. De netwerken bleken in de begindagen van de mobiele telefonie qua ontvangst niet zo betrouwbaar als nu. En met alle extra mogelijkheden waarmee gsm’s nu zijn uitgerust, zou je bijna vergeten dat je er ook nog gewoon mee kunt bellen. Met die extra mogelijkheden loopt het soms wel de spuigaten uit. Velen kopen een duur toestel, met functies die ze nooit zullen gebruiken of waar ze zelfs nauwelijks het bestaan van afweten. De allereerste WAP-telefoons creëerden bijvoorbeeld een stormloop richting gsm-winkels. Een hype die achteraf niet méér dan een zeepbel bleek te zijn: WAP’pen – op het internet surfen via je gsm – is ongetwijfeld de grootste flop uit de nog prille geschiedenis van de mobiele telefonie. Het bewijst dat het koopgedrag van gsm-gebruikers moeilijk voorspelbaar blijft, ondanks de ijver van de hypes creërende fabrikanten.

Ook GPRS (General Packet Radio Service), dat voor een snellere datatransmissie kan zorgen dan gsm, slaat voorlopig niet erg aan. Sinds de eerste helft van 2001 bieden Mobistar en Proximus in België GPRS aan, maar het onderzoeksbureau GfK berekende dat er in 2001 ongeveer 16.000 dergelijke toestellen zijn verkocht, slechts 0,8 procent van de markt.

Mogelijk doet de mobiele breedband het toch nog, want de verkoop zit sinds begin 2002 in stijgende lijn. Al haalt GPRS nog lang niet de snelheid van 100 Kbit/s, waar mobiel internettende gsm-gebruikers veel meer een boodschap aan zouden hebben. Je hebt er bovendien ook een speciaal abonnement voor nodig.

Nog méér wordt verwacht van UMTS of 3G (grotere bandbreedte en dus snellere datatransmissie), al blijkt het op gang brengen van de nieuwe netwerken moeilijker dan verwacht. Recentelijk kwam er wel een cameratelefoon die 3G-compatibel is en dus ook videobeelden kan doorsturen. Bijkomend voordeel van het toestel is dat de gebruiker meer dan één datasessie tegelijk kan openen.

I-MODE

Onlangs heeft mobilofonie-operator Base in ons land i-Mode gelanceerd, in Japan waanzinnig populair. Voor zes euro per maand krijgen abonnees via GPRS op hun gsm toegang tot een reeks van i-Mode-diensten. Je hebt er een speciaal toestel voor nodig, waarvan er voorlopig een zeer beperkt aantal te koop zijn in België. i-Mode doet een beetje denken aan WAP, maar ziet er door het gebruik van kleurenschermen, snellere datatransmissie – een van de euvels waar het mobiele internet tot nu toe steevast over struikelde – en polyfone beltonen een stuk aantrekkelijker uit. Toch blijft het afwachten of i-Mode ook bij ons een overrompelend succes wordt. Tenzij je dol bent op nieuwe gadgets en toemaatjes, ook zonder ze echt veel te gebruiken, kijk je dus beter de kat uit de boom, wat nieuwigheden en extraatjes betreft.

Een belangrijke verandering bij alle gsm-toestellen is, zoals gezegd, dat ze veel compacter zijn dan vroeger. Sommige gsm’s zijn tegenwoordig nog nauwelijks groter dan een uit de kluiten gewassen luciferdoos, die niet meer dan 100 gram weegt. Toestellen van 150 gram heten nu al ‘dik en zwaar’.

Compactheid en lichtheid hebben uiteraard hun voordelen, maar kunnen ook onhandig zijn voor het gebruik van het toetsenbord en de leesbaarheid van het scherm. Niet zelden leveren fabrikanten bij hele kleine toestellen een apart toetsenbord, om zo de sms-, chat- en pda-(Personal Digital Assistance) functies volledig tot hun recht te laten komen. Wie zijn gsm daarvoor gebruikt, koopt dus beter meteen een iets groter toestel. Ook wie via zijn mobieltje het internet op wil, is niet echt gebaat met een klein scherm. Een van de nadelen van WAP was/is dat je op een klein gsm-scherm zowel horizontaal als verticaal moet scrollen, wat allesbehalve handig blijkt.

ONDERZOEKEN

Los van de persoonlijke toets die een gsm moet hebben – of het nu om het uiterlijk dan wel om de functionaliteit gaat -, zijn er uiteraard enkele technische voorwaarden waaraan een toestel moet voldoen. Bij de aankoop van een gsm doet u er dan ook goed aan enkele eigenschappen van het toestel aan een onderzoek te onderwerpen.

Zaken waar je op moet letten, zijn: de (reactie)snelheid, resolutie en helderheid van het scherm, de duurzaamheid van de batterijen (maximale standby-tijd, maximale beltijd), de mate waarin allerlei functies energie verslinden, de geheugencapaciteit (een groot geheugen is vooral belangrijk voor gsm’s met pda-functies en games), de mogelijkheid om het geheugen uit te breiden, het gebruiksgemak van de toetsen en het ingebouwde menu, de kostprijs van het gebruik van allerlei diensten die het toestel voorziet. Wat het eerste punt betreft: te lage reactiesnelheid van het scherm kan zowel bij het scrollen in de telefoonlijst – het scherm loopt enkele nummers achter – als bij het spelen van games heel hinderlijk zijn.

Ook de combinatie van mogelijkheden is belangrijk: gsm’s met pda-functie én bluetooth, infrarood- of USB-poort zijn handig, omdat je zo adres- en telefoongegevens kunt synchroniseren met je computer of pda. Bluetooth en infrarood maken draadloze communicatie met andere toestellen (pda’s, printers, headsets) mogelijk.

Belangrijk is ook dat pda’s en gsm’s meer naar elkaar toegroeien. Sommige gsm’s bieden een heleboel typische pda-functies – waaronder een player voor muziek en video en een e-mailapplicatie – en eenzelfde besturingssysteem. Afhankelijk van waar je belang aan hecht, kun je kiezen voor een gsm met (beperkte) pda-mogelijkheden of een pda waarmee je ook kunt bellen. Het is dus een kwestie van goed uit je doppen kijken als je een gsm-winkel binnenstapt.

HET AANBOD

Kleurenscherm, polyfoon geluid, ingebouwde fotocamera, games, e-mailen, bereikbaarheid via ‘instant messenger’, bluetooth, EMS (Enhanced Message Service), MMS (Multimedia Message Service). De lijst is niet volledig, maar het is duidelijk: de nieuwe generatie gsm’s biedt heel wat extraatjes. Wie al die multimediale pret in zijn mobieltje wil, moet er natuurlijk het nodige geld voor op tafel leggen. Gsm’s met een kleurenscherm of een ingebouwde fotocamera waarmee je prompt foto’s kunt doorsturen, kun je bezwaarlijk betaalbaar noemen (600-900 euro), maar er bestaan ook toestellen die een stuk minder duur uitvallen (150-300 euro) die ook aantrekkelijke en praktische features bieden (monochroom scherm, GPRS, EMS of MMS, WAP, organizer). Met EMS kun je beelden toevoegen aan je sms-berichtjes en tekst onderstrepen of cursief zetten. Met MMS – dat de Belgische operatoren volgens plan pas in 2003 zullen aanbieden, maar waarmee al diverse toestellen zijn uitgerust – stuur je geluid en videobeelden door.

Uiteraard zijn er nog andere factoren waar een gsm-gebruiker aandacht aan wil besteden: gewicht en grootte bijvoorbeeld. De allernieuwste toestellen wegen steevast minder dan 100 gram, maar natuurlijk is er geen enkele reden waarom iets zwaardere en goedkopere toestellen niet even goed zouden zijn. Ook de software waarmee een gsm is uitgerust, is bepalend voor de prijs van het toestel. Sommige hebben een besturingssysteem dat identiek is aan dat van een pda, andere laten toe een resem applicaties te draaien (spelletjes, multimedia). Het spreekt voor zich dat dergelijke gsm’s zich automatisch in de hogere prijsklasse situeren. Ook de aanwezigheid van bluetooth en/of infraroodpoort jaagt de prijs aardig omhoog.

Dominique Soenens

velen kopen een duur toestel, met functies die ze nooit zullen gebruiken.