Optimistische voorspellingen in het kyoto-protocol van 1997 over de koolstof-opslag van onze bossen, hielden te weinig rekening met een maximum-effect.
Dat bomen zich voeden met CO2 onthoudden we uit één van onze eerste biologielessen. “Maar het verrijkingseffect van koolstofdioxide op bossen is van korte duur”, stelt Sophie Dillen, master in de biologie aan de Universiteit Antwerpen.
De meeste planten reageren inderdaad gunstig op een stijging van de CO2-concentratie in de atmosfeer. De groei neemt ongeveer 30 procent toe. Maar de extra groei is ook afhankelijk van de bodemvruchtbaarheid. Uit eerdere studies blijkt namelijk dat de groei onder verhoogde CO2 samengaat met de aanwezigheid van minerale voedingsstoffen in de bodem.
Sophie Dillen ging daarom voor haar thesis op zoek naar het effect van CO2 én bodemvruchtbaarheid op de groeirespons van populieren. Populieren zijn hiervoor de ideale boomsoort, omwille van hun snelle respons. Bovendien biedt de populier de mogelijkheid om, gezien zijn snelle groei, op korte termijn een relatief lange periode van de levensduur te bestuderen.
Uit de resultaten blijkt dat de aanvankelijk optimistische voorspellingen over de toekomstige koolstofopslag door onze bossen te weinig rekening hielden met het feit dat de 20 tot 30 procent extra groei onder verhoogd CO2 een maximum-effect zou kunnen zijn. De kans is groot dat bossen minder extra CO2 zullen vastleggen dan tot voor kort werd aangenomen.
Desalniettemin bieden jonge aangeplante bossen of beheerde ecosystemen ook perspectieven op gebied van hernieuwbare energie. Het gebruik van hout voor energieproductie is immers CO2-neutraal: gedurende de volledige levenscyclus van de boom wordt er evenveel CO2 opgenomen als afgegeven. De verbranding van hout levert daarom geen bijdrage aan het broeikaseffect in tegenstelling tot het gebruik van fossiele brandstoffen.
Kyoto-protocol
Klimaatsverandering is van alle tijden. Maar de snelle overgang naar een warmer klimaat die we nu meemaken kan de natuur niet alleen op haar geweten hebben. De verbranding van fossiele brandstoffen en de bijhorende uitstoot van koolstofdioxide (CO2) loopt voorop als oorzaak. CO2 is namelijk het belangrijkste broeikasgas dat mee kan leiden tot de opwarming van ons klimaat.
De doelstellingen van het Kyoto-protocol, om de emissie van CO2 tegen dit jaar te reduceren tot 93 procent van de emissie in 1990, werden niet gehaald. De deelnemende landen aan het klimaatprotocol gingen er onder andere van uit dat bossen voor een extra opslag van koolstofdioxide kunnen zorgen wanneer hun groei gestimuleerd wordt. Ze hoopten dat de netto CO2-opname van bestaande, goed groeiende bossen in mindering gebracht mocht worden op de uitstoot.
Sophie Dillen nam in 2004 deel aan de Vlaamse Scriptieprijs. Lees de volledige scriptie na op www.scriptieprijs.be. Ook jouw scriptie is goud waard! Schrijf je in en maak kans op 2500 euro.
