Tijdens de genocide in Rwanda was er een sterke selectie in de slachtoffers.
De genocide in Rwanda trof vooral mannen, waardoor vrouwen nu makkelijker mee kunnen besturen.
De genocide in Rwanda was geen willekeurige slachtpartij. Het was bekend dat er lijsten circuleerden van mensen die vermoord moesten worden – lange lijsten. Het is ook bekend dat er uiteindelijk veel meer mensen werden vermoord dan op die lijsten stonden, naar schatting achthonderdduizend in totaal.
Toch was er een sterke selectie in de slachtoffers. Dat stellen Philip Verwimp van de Universiteit Antwerpen en een aantal collega’s in de Journal of African Economies. Hoger opgeleide mannen in stedelijke centra hadden de grootste kans om te worden vermoord. Vrouwen, lager opgeleiden en mensen in rurale gebieden hadden de meeste kans om te ontsnappen en in leven te blijven.
Het was dus niet uitsluitend de etnische afkomst die een rol speelde in het bepalen van iemands lot.
Hongersnood vs. oorlog
Dezelfde ploeg vergeleek het effect van een burgeroorlog met dat van een hongersnood in Rwanda. Het rapport daarover verschijnt in het vakblad Economic Development and Cultural Change. Beide onderzochte drama’s vonden voor de genocide plaats. Een hongersnood blijkt meer discriminatoir dan een oorlog, want hij treft vooral meisjes uit arme families, terwijl er weinig lijn te vinden is in de slachtoffers van een burgeroorlog. In een oorlog zijn families niet in staat hun kroost afdoende te beschermen tegen onheil. Bij hongersnood zijn er – uiteraard – uitwegen te vinden voor wie geld heeft.
Rwanda wordt soms als een vrouwvriendelijke maatschappij beschouwd, onder meer omdat het parlement er voor meer dan de helft uit vrouwen bestaat. Maar Zweeds onderzoek nuanceert dat wat, in de zin dat deze situatie vooral een gevolg zou zijn van een schrijnend tekort aan mannen in het Rwandese systeem, waardoor vrouwen meer mogelijkheden krijgen om zich op te werken. Er is in Rwanda voor de rest weinig te bespeuren wat wijst op een actief streven naar gelijkheid van geslachten in bestuur en beleid.
De verhoogde aanwezigheid van vrouwen in de Rwandese politiek lijkt vooralsnog niet geleid te hebben tot het wegnemen van etnische spanningen. Vele waarnemers blijven Rwanda sociologisch gezien als een sluimerende vulkaan beschouwen.
