WERELDBEELD: Drie fotografen met een doel

Lieve Blancquaert, Koen Broos en Zaza Bertrand behoren tot verschillende generaties en daardoor wordt deze expositie zo interessant.

Een kleine fototentoonstelling kan soms een grote indruk laten en het is niet omdat fotografen naar een opdracht toewerken dat het resultaat noodzakelijk van mindere kwaliteit zou zijn.

Neem nu het project dat door de organisatie LEVANTO opgezet werd om drie fotografen aan het werk te zetten om haar doelstelling te illustreren. Die is om mensen met minder kansen hun werk-, woon- en leefsituatie zelf in handen te mogen, willen en kunnen nemen. Dat het meestal om allochtonen gaat is een understatement.

De fotografen tonen de positieve kant van de medaille, niet de sores die aan de andere kant vaak kleefde.

Lieve Blancquaert, Koen Broos en Zaza Bertrand behoren tot verschillende generaties en daardoor wordt deze expositie zo interessant.

Blancquaert (° Wetteren, 1963) is een doorwinterde vakvrouw die altijd een voorliefde heeft getoond voor humanistische projecten. Het is dan ook niet te verwonderen dat ze in de context van deze opdracht mensen koos zowel uit Afrika als Sri Lanka, Chili en landen in Oost-Europa. Het waren allemaal drop-outs maar ze hebben in België het heft in eigen handen kunnen nemen en een nieuw leven opgebouwd. De fotografe koos er voor om hen, ten voeten uit en in kleur te portretteren. De vrij grote verticale beelden zijn om meerdere redenen indrukwekkend al ogen ze traditioneel. In de leefkamer van hun woning staan ze opgesteld, recht in de lens kijkend. Opvallend is dat ze, man of vrouw, een grote waardigheid uitstralen. Of het nu gaat om een ex-huisvrouw uit Sri Lanka of een vroegere poetsvrouw in Mali, beiden nu huishoudelijke hulp, een vroegere poetsvrouw in Mali, een Chileense ex-fotograaf/metser/klusjesman en nu instructeur decoratie, ze spreken, via de camera, een houding uit die zelfvertrouwen en zelfs een zeker geluk vertonen. Al zijn ze duidelijk geregisseerd, ze voelen zich blijkbaar vertrouwd met de fotografe en die heeft ze in hun huiskamer geplaatst in een setting waaruit, met simpele details die verwijzen naar hun geschiedenis, hun persoonlijkheid wordt gevisualiseerd. Dit is ons home en hier zijn we thuis. Ontwapenend in zijn eenvoud.

Koen Broos (°Antwerpen 1972) behoort al tot een andere generatie. Hij durft meer en schuwt het experiment niet. Zijn inspiratie zocht hij bij deze opdracht bij de monumentenploeg van de organisatie, die restauratiewerk verrichte op de begraafplaatsen van Hoboken en Deurne-Silsburg. Met het zwart/wit procédé zocht hij het typische van de sites en het werk van de arbeiders. Dat was zijn vertrekpunt want hij wilde duidelijk geen reportage van een situatie maar liet het zuiver creatief/artistieke aspect prevaleren op het documentaire. De realiteit blijft wat ze is maar hij transformeerde haar tot semi-abstracte beelden. Het spel van scherpte en onscherpte, van licht en donker wordt oordeelkundig gebruikt om fascinerende opnamen te maken. Ze hebben niet veel meer gemeen met de realiteit maar roepen een prangende atmosfeer op.

De derde fotografe, Zaza Bertrand (°Gent, 1986) studeert nog voor haar master diploma maar bewees zich eerder al met foto-essays over bepaalde mensen in binnen- en buitenland. Ze reisde naar Cambodja om er een reeks te maken over families die op een vuilnisbelt werken en voor dit project leefde ze enkele weken met een ingeweken familie. Haar foto’s zijn soms dynamisch, soms verstild en ze kent de kunst om zich met de camera als het ware onzichtbaar te maken zodat haar foto’s een opvallende naturel vertonen. Het is haar verdienste om niet als een voyeur de mensen te benaderen maar ze in hun dagelijkse bezigheden, hoe intiem ook, gade te slaan en zo een levend beeld weer te geven van hun dagelijks leven. Het zijn allesbehalve clichés die nochtans voor het grijpen lagen.

Ludo Bekkers.

Tentoonstelling : “Wereldbeeld, arbeid en identiteit”, Antwerpen, Koninklijk Museum voor Schone Kunsten, nog tot 6 juni