Liv Laveyne

Theater: ‘Trojaanse vrouwen’, Theaterproductiehuis Zeelandia

Liv Laveyne Liv Laveyne

Een lange rij containers afgezet met prikkeldraad. Op een verlaten parking in Zeeland wachten de Trojaanse vrouwen op hun deportatie.

TROJAANSE VROUWEN IN ZEELAND

Nun will die sonn’ so hell aufgeh’n als sei kein Unglück die Nacht gescheh’n (nu gaat de zon helder rijzen alsof er deze nacht geen vreselijk onheil is gebeurd). Met deze versregel begint Gustav Mahlers liedcyclus ‘Kindertotenlieder’. Met een projectie van deze versregel op een scheepscontainer begint ook de locatievoorstelling ‘Trojaanse vrouwen’ ( * * 1/2 ) op het Zeeland Nazomerfestival.

Een verlaten parking waar de weg ophoudt en het water begint. Containers staan er opgesteld over een breedte van meer dan honderd meter, afgezet met prikkeldraad. Lijken liggen gepakt en gezakt in lange rijen. Het ademt de sfeer van een nazi-deportatiekamp. Of een hedendaags transitcentrum voor mensen zonder papieren, zonder vaderland. Klassieke tragedies zijn van alle tijden. Zo ook het lijden.

Daar in dat niemandsland wachten de Trojaanse vrouwen na de verwoesting van hun stad door de Grieken hun trieste lot af: de ene kwaad en bitter (de oude koningin Hekabe, gespeeld door actrice Reinhilde Decleir), de ander rouwend en berustend (Hekabes schoondochter Andromache, vertolkt door Charlotte Vandermeersch) of razend van waanzin en op wraak belust (prinses Kassandra, actrice Greet Verstraete). Tussen hen in paradeert ook de sexy Helena (Aafke Buringh), de aanleiding van alle kwaad toen ze als echtgenote van Menelaos met haar minnaar Paris ervandoor ging.

Dikke tranensaus

In deze regie van Niek Kortekaas wordt Euripides’ tragedie een aaneenschakeling van monologen aangestoken door de stem van de boodschapper, die als een soort Big Brother/kampleider hun lot mededeelt. Het slagwerk van actrice Simone Milsdochter (die fungeert als alternatief koor), een trits Balkanliederen en Mahlers compositie (live gezongen door Els Mondelaers) zijn de muzikale maïzena om de melancholie en de pijn van Euripides’ lamentatio nog aan te dikken. Alsof dat nog hoefde. De soundscape legt zich als een loodzwaar deken van waterlanders over ‘De Trojaanse vrouwen’ en doet het stuk verdrinken in verdriet.

Vastgeplakte affiche

Het moet gezegd. Kortekaas is ongetwijfeld een van de strafste scenografen der lage landen (na Jan Versweyveld) maar ditmaal benut hij de mogelijkheden van zijn eigen decor toch niet ten volle. Het idee om het publiek als vee het concentratiekamp binnen te drijven, wordt halfslachtig uitgevoerd (althans bij de première). En ook daarna blijft het scènebeeld te statisch als was het een levenloze affichewand waartegen wordt gespeeld.

Daarenboven plamuurt Kortekaas met zijn strakke en opzichtige regisseurshand het stuk wel erg dicht. Hij laat weinig over aan de verbeelding – iets wat wel vaker voorkomt bij zijn regies. Waarom de sexyness van Helena per se ook nog eens met belletjes benadrukt moeten worden terwijl ze al ronddraait als een krolse poes is ons een raadsel.

De mooiste scène is dan ook voor actrice Charlotte Vandermeersch als Andromache wanneer zij zich letterlijk probeert los te zingen van de vastgekleefde regie en scenografie. Met gebroken en dan weer opverende stem toont zij – misschien nog meer dan Reinhilde Decleir als de taaie tante Hekabe – de kracht van een weduwe en kinderloze moeder om boven zichzelf, het geleden en nog te lijden leed uit te stijgen.

Taalkwesties

Als de voorstellingen op het Zeeland Nazomerfestival behalve voor hun geweldige locaties voor nog iets bijzonder interessant zijn dan is het wel omwille van de Vlaams-Nederlandse samenwerkingsverbanden. Waar de Vlaamse actrices Euripides’ stuk zijn klassieke cadans en gewichtigheid laten, zijn de Nederlandse actrices vooral gebrand op het licht en begrijpelijk maken van de tekst en laten ze die klinken als was het een doordeweekse babbel. Het is een vreemde gewaarwording hoe deze ‘Trojaanse vrouwen’ – die vrijwel op de landsgrens gespeeld wordt – illustreert hoe verschillend twee theatertradities met eenzelfde taal omgaan.

Liv Laveyne

Nog tot 3 september te zien tijdens het Zeeland Nazomerfestival op locatie in Kloosterzande. www.nazomerfestival.nl

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content