In One Hundred Steps to World Peace wil de in Brussel wonende Zwitser Christophe Meierhans het publiek laten ervaren hoe politiek wordt bedreven.
In 2013 presenteerde u een nieuwe grondwet tijdens Some use for your broken clay pots. Deze maand focust u op Jeruzalem met de video-installatie You take the words right out of my mouth. En vanaf september analyseert u de politiek tijdens een kookperformance. Waarom wordt u geen politicus?
CHRISTOPHE MEIERHANS: Omdat je als kunstenaar kunt doen waaraan politici zich niet kunnen wagen. Een nieuwe grondwet voorstellen en bediscussiëren, bijvoorbeeld. Dat kan perfect binnen de muren van een theater. In de black box kun je het onmogelijke mogelijk maken. Ik ben opgeleid als componist maar wilde meer dan muziek opvoeren in de traditionele concertzalen. Door enkele compositieopdrachten binnen de podiumkunsten werd ik een performancekunstenaar. Ik wil een fictieve, semiwetenschappelijk onderbouwde blik op de werkelijkheid bieden.
Dat klinkt als sciencefiction.
MEIERHANS: Precies! Ik doe wat de betere sciencefictionschrijver doet: een ogenschijnlijk wetenschappelijk doorwrochte fantasie zo presenteren dat je erin gaat geloven en amper nog beseft dat het theater is. Maar het blijft theater. Kunst moet de wereld niet willen verbeteren maar een fictieve, parallelle wereld creëren. Door de toeschouwers actief bij de voorstelling te betrekken, door te discussiëren over die grondwet bijvoorbeeld, laat ik hen de werkelijkheid observeren. Dat doe ik ook in de video-installatie You take the words right out of my mouth, waarvoor ik expats in Jeruzalem interviewde. Inspiratie vond ik bij Star Wars. Tijdens een van de afleveringen landt de bemanning op een andere planeet en bezoekt er een bar vol buitenaardse wezens. De ruimtevaarders vinden het maar een rommeltje.
Wat hebben expats in Jeruzalem met Star Wars te maken?
MEIERHANS: De expats bekijken en beoordelen het universum rondom hen vanuit hun waarden en normen. Net zoals de ruimtebemanning dat doet. De installatie bestaat uit vier, in een vierkant opgestelde schermen. Als toeschouwer sta je in dat vierkant. Op elk scherm beschrijft een expat het oude centrum van Jeruzalem. Je ziet het beeld dat beschreven wordt, maar je blik wordt beïnvloed door de expats. Dat overkomt ons telkens als we naar de wereld kijken. We beseffen amper dat we alles vanuit ons westerse standpunt zien. Er zijn limieten aan ons bevattingsvermogen. Dat moeten we durven te accepteren. We denken dat we alles wetenschappelijk kunnen verklaren en oplossen, maar dat is niet zo.
Toch wilt u in uw volgende project verklaren hoe politiek werkt. Al kokend…
MEIERHANS: Voor ik in Brussel woonde, woonde ik in Berlijn. Ik runde er een restaurantje. Heel onconventioneel, we waren open wanneer we dat wilden. Een tijd geleden stuurden we festivalgangers met een recept naar de keuken, waar ze hun gerecht moesten bereiden. Op dat idee borduur ik verder in Verein zur Aufhebung des Notwendigen – One Hundred Steps to World Peace.
Rudi Vranckx laat deze maand in zijn tv-programma mensen uit conflictzones samen tafelen om zo wederzijds begrip te doen ontstaan. Stuurt u daar ook op aan?
MEIERHANS: Net niet. Wat hij doet, is interessant maar gaat uit van eten als verbindende activiteit. Terwijl het dat in eerste instantie niet is. Ik wil de toeschouwers samen een maaltijd laten bereiden, zonder dat ik iets coördineer. Samen koken wordt dan compromissen sluiten, en niemand weet welk gerecht dat zal opleveren. Het zal te eten zijn, maar of iedereen het lekker zal vinden… Dat is exact hoe politiek bedreven wordt.
You take the words right out of my mouth, vanaf 24 augustus tijdens Noorderzon Performing Arts Festival Groningen. www.noorderzon.nl
Verein zur Aufhebung des Notwendigen – One Hundred Steps to World Peace, vanaf 25 september in Kunstencentrum Vooruit. www.vooruit.be
Els Van Steenberghe
