Theater: WIT, De Koe

Met ‘WIT’ start De Koe als een nieuw spelerscollectief aan het drieluik ‘De Wederopbouw van het Westen’. Het is een frisse start.

FRISSE MELK VAN DE KOE

De afgelopen jaren was het wat zoeken bij De Koe: het collectief dat met zijn absurde humor en kleine filosofietjes schijnbaar uit de losse pols de grote levensvragen op je bord dresseerde: Volgens sommigen werd het een doorzichtig trucje. Of misschien zijn we gewoon te verwend in deze tijden van dat alles nieuw en grensverleggend anders moet zijn – een ‘nieuw recept!’ in de winkelrekken, niet in het minst in die van het theater.

Met ‘De Wederopbouw van het Westen’ countert De Koe alvast de eerste kritiek en ironiseert de tweede.

Wat zagen we de afgelopen jaren van De Koe? Het spelerscollectief dat in 1989 werd opgericht door Bas Teeken (nu Bad van Marie) en Peter Vanden Eede bestendigde zichzelf en jonge krachten maakten zich met wisselend resultaat De Koe-stijl eigen. Als er een stijl naar je wordt genoemd, ben je doorgaans goed bezig, maar voor theater houdt niets zoveel gevaar in.

Wat die dorst naar een nieuw recept betreft. Vanaf dit seizoen presenteert De Koe zich – na de losvaste verbanden van de afgelopen jaren – als een ‘nieuw spelerscollectief’ (bestaande uit Peter Van den Eede, Natali Broods, Stefaan Van Brabandt en Nederlander Willem de Wolf). Met ‘De Wederopbouw van het Westen’ brengen ze een drieluik opgehangen aan de kleuren wit, rood en zwart. Gelijk eenieders levensloop: het onbeschreven blad, de zinderende passie en het zwarte gat.

Hallo, hallo, schat Je belde, ik kan niks horen. Ik heb geen bereik in de club, begrijp je? Wa-Wa-Wat zei je? (Lady Gaga, ‘Telephone’)

Het lege canvas, het witte doek, het maagdelijke blad: ze zijn allemaal aanwezig op de scène van ‘WIT’ (***1/2). Natali Broods, Willem de Wolf en Peter Van den Eede gaan er op zoek naar onbevangenheid, al draagt dat ‘op zoek gaan naar’ ook al de mislukking in zich en daar zijn ze zich ten volle bewust van. Broods begint over de naïviteit van Lady Gaga’s songteksten en hoe haar dat vervult van jaloezie. “Ik zou dat willen kunnen, zoiets op papier zetten en denken ‘Ja dit is goed, meer moet dat niet zijn’.”

Drie kleuren wit

Voor meer onbevangenheid keren de acteurs terug naar hun jeugdherinneringen: de eerste keer dat de Wolf het woord ‘intellectueel’ hoorde (op tafeltenniskamp), toen dat alleen nog maar een woord zonder betekenis was. De eerste tongkus van Peter van den Eede (met Dominique Vanhee). Het gevoel van wit crêpe behangpapier (in de ouderlijke keuken van Broods).

Maar je merkt ook meteen hoe dat witte bezoedeld wordt: Broods haalt er haar armen aan open tot het behang rood kleurt, Van den Eede bekent hoe hij diepzinnigheid veinsde om het meisje binnen te draaien en het woord intellectueel krijgt een heel andere connotatie wanneer de Wulf zich een trendy wit jasje aantrekt.

De onschuld van een kind duurt niet lang en de onbevangenheid al helemaal niet. Het toont zich ook op de scène: voert wit er de hoofdtoon, dan stuurt de belichting aan op rode spots en black-outs als voorbode voor het vervolg van het drieluik.

Vrij spel

Maar is waarachtige onbevangenheid misschien een illusie, je kan ze wel spelen en dat doet De Koe met overgave. Op blote voeten. Van den Eede danst naakt rond met witte verf. Broods is haar meisjesachtige zelf in een onbevlekt wit jurkje. Maar ongetwijfeld het mooiste moment is wanneer ze bij de projectie van een opstijgend vliegtuig, spelenderwijs alledrie hun armen spreiden.

‘WIT’ bestaat uit losjes aaneengehaakte scènes, met voldoende blanco’s om zelf in te vullen, om te mijmeren over je eigen jeugd en je af te vragen wat van die onbevangenheid geworden is.

Tussendoor is de kunst in alles aanwezig: de kunst van het schilderen, koken, muziek én die van theater maken. Het is de zin(tuigelijkheid) van kijken, horen, voelen, proeven (‘Het kan niet altijd kaviaar zijn’), ruiken (de okselpit van een vader) en dat allemaal mede te delen. Aan/met je publiek. De Wolf vertelt hoe hij, opgegroeid in het koele Noord-Nederlandse Groningen, dacht dat een binnenwereld onmededeelbaar was. En toch is dat precies wat hier gebeurt op scène en dat is mooi.

‘Typisch’

De slotscène is ’typisch’ De Koe. Onder het motto ‘een nieuwe dag, een nieuw begin’ wille ze ontbijt, de gezuiverde mens in de Mechelse soep en sapbar, de kip en het ei, of was het eerst de melk? In zulke hilarische door-redeneringen blijft De Koe de beste. En dat het typisch De Koe is? God, we zouden het niet anders willen.

Vindt De Koe zichzelf heruit met ‘WIT’? Nee, maar er is de hervonden eerlijkheid in vorm en inhoud. Puurder, minder wijn en meer melk en dat is een gezonde start.

Liv Laveyne

Op tournee tot 6 november. www.dekoe.be