Met Hitler door Perm

Een uitspraak van Hitler sierde de bussen en trams in de Russische stad Perm. De burgemeester wist van niets.

Op meer dan duizend kilometer van Moskou ligt de stad Perm. Haar literaire roem dankt ze aan Boris Pasternak. Een van de panden in Perm, het Zjivago-huis genoemd, was immers een locatie die erg goed lijkt op een van de huizen die Pasternak in zijn beroemde roman beschrijft.

Maar nu is de Oeral-stad Perm in het literaire nieuws gekomen door haar jaarlijkse actie die ‘Wijsheid van de wereld’ heet. In Perm worden bussen, trams en andere tuigen van het openbaar verkeer elk jaar opgesmukt met citaten van literaire en filosofische beroemdheden, oplage 4000 stuks. Dit allemaal om het Russische volk tot hogere inzichten te verheffen.

Maar dit jaar schrok het volk van Perm op toen het geconfronteerd werd met trams en bussen die uitpakten met een wijsheid van volksvijand nummer één, Adof Hitler. Hitlers slogan verkondigde: ‘We kunnen Rusland alleen overwinnen als Oekraïners en Wit-Russen geloven dat ze geen Russen zijn.’ Met die leuze verkeerde Adolf Hitler plots in het gezelschap van grootheden als Tolstoj, Aristoteles, Saint-Exupéry en andere binnen- en buitenlandse schrijvers en filosofen die in Perm hun spreuken in tram en bus debiteerden.

Het stadsbestuur liet het citaat van Hitler snel verwijderen. Het openbaar ministerie onderzoekt hoe Hitlers provocatie in Perm de rang van memorabele wijsheid kon krijgen. Die uitleg moet worden verschaft door de firma Oeral-Magneet, die elk jaar opnieuw de klevers produceert. Volgens de burgemeester van Perm heeft Oeral-Magneet de stad een loer gedraaid, maar dat wordt bestreden door Joeri Gorodilov, de leider van het project, die beweert dat alle spreuken met het stadsbestuur afgesproken waren. Gorodilov wijst erop dat de keuze voor Hitlers uitspraak niet bedoeld was om tweedracht te zaaien onder de Russen, maar juist om ze als een eenheid aan elkaar te smeden. Hij voegde eraan toe: ‘Wie niet door Hitler opgehitst wil worden, moet maar zijn handtekening lezen en de inhoud van zijn uitspraak ignoreren.’

Sommige Permenaars zijn van mening dat de heibel rond Hitlers propagandacitaat juist een weldoend effect had, want nu zouden de andere slogans tenminste goed gelezen en zelfs bestudeerd worden. Hoe dan ook, Hitlers ‘Mein Kampf’ blijft in Rusland op de lijst van de verboden boeken staan.

Piet de Moor