De Nederlandse Sacha Polak koos uiteindelijk niet voor implantaten van silicone, maar voor de DIEP-flapmethode, een reconstructie met lichaamseigen weefsel. Plaats van het gebeuren: het UZ Gent.
‘De DIEP-flapmethode (Deep Inferior Epigastric Artery Perforator) is bij ons de goudstandaard’, zegt professor Philip Blondeel, in haar documentaire noemt Polak hem een ‘superchirurg’. ’60 procent van de borstreconstructies in België gebeurt met eigen weefsel, 30 procent met implantaten gevuld met silicone of zoutwater. De laatste 10 procent is een com-binatie van die twee.’ De reden dat meer vrouwen in Nederland siliconenimplantaten laten plaatsen, is volgens Blondeel een financiële kwestie: ‘In Nederland zijn de terugbetalingsbedragen voor borstreconstructies erg laag. Chirurgen vermijden dus liever ingewikkelde operaties en raden na amputatie de gemakkelijker te plaatsen sili-conenimplantaten aan.’
De operaties die een patiënt moet ondergaan bij een DIEP-flapreconstructie zijn complex, maar het resultaat voelt natuurlijker aan. Van huid- en vetweefsel wordt een nieuwe borst gemodelleerd. De bloedvaatjes in het getransplanteerde weefsel worden door middel van microchirurgie gekoppeld aan de bloedvaatjes in de borstkast of de oksel. Het nadeel is dat er op de plek waar een strook huid en onderliggend vetweefsel zijn weggehaald een groot litteken ontstaat. Dat is vaak duidelijk zichtbaar, vlak onder de navel. De operatie is eenmalig, terwijl siliconenimplan-taten vaak na een tiental jaar moeten worden vervangen. Het is een van de redenen waarom vrouwen zoals Polak, met nog een lange levensverwachting, er de voorkeur aan geven.
De vele Nederlanders op hun wachtlijsten zet Belgische artsen voor ethische dilemma’s. Blondeel: ‘Moeten wij Belgische vrouwen laten wachten omdat Nederlandse verzekeringen niet voldoende willen betalen voor deze ingreep?’ Blondeel heeft zijn wachtlijst intussen afgesloten voor buitenlanders – Polak kwam net op tijd.
Lipofilling
Een derde (toekomstig) alternatief, naast siliconenimplantaten en DIEP-flap, is lipofilling. Die ingreep kreeg in oktober veel aandacht dankzij een uitzending van het tv-programma Telefacts. Uit de dijen, buik of billen wordt via liposuctie vet weggezogen en elders in het lichaam opnieuw ingespoten om volume te creëren.
Een van de chirurgen die zich intensief met de techniek bezighoudt is een collega van Blondeel, Filip Stillaert. De techniek wordt vaker toegepast in de VS, vertelt Stillaert. In België wordt hij alleen gebruikt bij zeer specifieke patiënten, met bijvoorbeeld erg kleine borsten, maar de chirurg is hoopvol. Door met lichaams-eigen weefsel te werken, voelt het resultaat natuurlijk aan en loop de patiënt minder risico op afstoting of littekenvorming zoals bij prothesen. Bij liposuctie krijg je geen groot litteken op de plaats waar vetweefsel is weggehaald. Blondeel plaatst kanttekeningen: ‘Enthousiasme over nieuwe technieken is goed, maar ik moet dagelijks vrouwen vertellen dat zij niet in aanmerking komen voor lipofilling. Het wordt momenteel alleen gebruikt voor kleine correcties en modificaties, zoals extra volume geven of de vorm van borsten veranderen, niet om een volledige borst op te bouwen. Bij een standaardreconstructie moet je werken met huid en vet.’
Na de uitzending werd bekend dat het UZ Gent in de toekomst ‘vetbanken’ wil oprichten voor borstreconstructies. Het idee achter zo’n bank is dat vrouwen eenmalig een grote hoeveelheid vet laten weghalen, dat vervolgens wordt ingevroren en in verschillende fasen opnieuw kan worden ingespoten. Blondeel benadrukt dat dit voorlopig enkel experimenten zijn, geen zaken die al in de praktijk kunnen worden gebracht. ‘We doen hier inderdaad onderzoek naar, dit zijn zaken voor de verre toekomst.’ Het RIZIV betaalt lipofilling op dit moment niet terug.
