Over arbeiders in het parlement, de dopingbeschuldigingen tegen Patrick Lefevere en de onlusten in Palestina.

1 SP.A-voorzitter Johan Vande Lanotte wil dat zijn partij bij de volgende verkiezingen arbeiders naar het federale parlement afvaardigt. ‘Nu zitten er enkel hoogopgeleiden in Kamer en Senaat en daardoor gaat politiek talent verloren’, aldus Vande Lanotte.

BEN VAN CAMP: Het zijn binnenkort verkiezingen, nietwaar? Dan moeten de partijen zich wat scherper profileren, al gebeurt dat soms op een sloganeske manier. In feite is het niet meer dan normaal dat een socialistische partij arbeiders onder haar verkozenen telt. Vande Lanotte keert zo terug naar de roots van het socialisme en schuift met zijn partij wat meer op naar de linkerzijde van het politieke spectrum. Eigenlijk trekt Vande Lanotte de lijn door die Steve Stevaert uitzette: men is niet echt tégen de centrumlinkse salonintellectuelen – zo ver gaat het niet – maar ze worden toch wat gejend, en tegelijk haalt men de banden aan met de arbeidersbeweging. Want dat is eigenlijk de kern van deze tactische zet: een hand uitsteken naar de vakbond. De SP.A heeft ten tijde van het Generatiepact op zere tenen getrapt, en een verzoening met de arbeider en de basis is nu noodzakelijk. Maar of deze arbeiders, eenmaal ze verkozen zijn, onafhankelijk van de partijlijn hun mening zullen kunnen zeggen, valt nog af te wachten. Aangezien volksvertegenwoordigers tegenwoordig al te vaak louter partijvertegenwoordigers zijn, zal het dus inderdaad van hun politiek talent afhangen hoe zwaar ze op het beleid kunnen wegen.

2 De dopingbeschuldigingen die Het Laatste Nieuws tegen wielermanager Patrick Lefevere uitte, draaien uit op een discussie tussen believers en non-believers. Harde bewijzen zijn niet voorhanden, al bevestigde een renner die momenteel bij Lefeveres Quick. Stepploeg rijdt, het verhaal anoniem.

VAN CAMP: Uit journalistiek oogpunt vind ik dit ook een interessante discussie. Hebben we hier te maken met gedegen onderzoeksjournalistiek of gaat het louter om geruchten die botweg in de krant worden gesmeten? In principe zou de journalistieke deontologie gelijk moeten zijn met die van een wetenschappelijk onderzoek. Iedere bewering – zeker als het een beschuldiging van personen betreft – is pas geldig zodra er een bewijs is dat iedereen kan verifiëren. Anonieme getuigen mogen daarbij beschermd blijven, maar hun beweringen moeten hard kunnen worden gemaakt. De beschuldigingen van Het Laatste Nieuws zijn inderdaad een zaak van believers en non-believers. Goede journalistiek zou, net als goede wetenschap, niet over geloven moeten gaan, maar over zeker weten.

De wielersport is een afspiegeling van de maatschappij. En vervalsen is des mensen. Ik twijfel er dus niet aan dat er in het recente verleden, en in de toekomst, dingen zijn misgegaan en nog zullen misgaan. Moeten daarom Patrick Lefevere en dokter Yvan Van Mol het boetekleed dragen? Tot op vandaag heb ik geen bewijs gezien dat een beschuldiging rechtvaardigt. Vermoedelijk zullen we de waarheid achter dit verhaal pas op het proces te weten komen. Maar tegen dan zijn we drie, vier jaar verder. En al die tijd blijft het slijk wel plakken aan Lefevere en Van Mol.

3 De campagne voor de Amerikaanse presidentsverkiezingen belooft bijzonder boeiend te worden. Zowel Hillary Clinton, Barack Obama als Bill Richardson, allen Democraten, hebben hun kandidatuur al aangekondigd. Ze zouden respectievelijk de eerste vrouw, zwarte of latino in het Witte Huis kunnen worden.

VAN CAMP: De diversiteit van de Amerikaanse samenleving dringt nu door tot op het hoogste politieke niveau. Europa heeft wat dat betreft een inhaaloperatie te maken. Tegelijk zijn de Verenigde Staten politiek een heel tweeslachtig land geworden. De grote steden zijn multicultureel en progressief, maar op het platteland leeft een heel behoudsgezinde tendens. Beide strekkingen houden zich in evenwicht.

Een toekomstige president moet een programma hebben dat beide uitersten voldoende overbrugt. Progressieve kandidaten met een minderheidsprofiel zullen dus water bij de wijn moeten doen. En dan is het de vraag hoever ze zullen opschuiven naar standpunten van het andere kamp, en hun eigen basis verloochenen. Hillary Clinton, die toch stevige wortels in het links-progressieve kamp heeft, is zozeer naar het midden opgeschoven dat ze bepaalde dingen niet meer durft te zeggen die vroeger voor haar als vrouw erg belangrijk waren. Neem haar standpunt over abortus.

Internationaal is de vrouw aan een overduidelijke politieke doorbraak bezig. Ik vind dat een erg goede zaak. Niet alleen omdat het representatiever is voor de maatschappij. Maar ook omdat ik geloof dat de inbreng van meer vrouwen zal leiden tot een efficiëntere manier van aan politiek doen. Het machismo van de politiek kan best wat vrouwelijke finesse gebruiken.

4 De drie Vlaamse VLD-ministers blijven tot het einde van de Vlaamse regeerperiode op post. Deze tactische zet van de VLD brengt Yves Leterme (CD&V) in verlegenheid. De minister-president voerde bij eerdere verkiezingen felle campagnes tegen het ‘jobhoppen’ van ministers.

VAN CAMP: Dat partijen elkaar wat jennen, hoort bij de verkiezingstijd. Maar in dit geval zit het probleem dieper: op welk politiek niveau ligt de meeste macht? Waar kun je als politicus daadwerkelijk het verschil maken? Momenteel zou ik zeggen: op het federale niveau staat het te gebeuren, zeker als er een staatshervorming te onderhandelen valt. Maar er zijn ook argumenten om de gewesten te verkiezen.

Het probleem is dat er in dit land zoveel politieke mandaten te verdelen zijn. Ik vraag me af of er wel genoeg politiek talent is om die allemaal in te vullen. De partijen worden in feite gedwongen om overal hun beste mensen in te zetten, ook al hebben die al een mandaat. We moeten ons democratisch systeem toch eens herdenken. Regionale en federale verkiezingen weer laten samenvallen en dubbelmandaten aanvaarden is één mogelijkheid. Maar ik betwijfel of dat meer duidelijkheid zal scheppen of de burger dichter bij de politiek zal brengen De volgende staatshervorming zou daarom de bevoegdheden van het federale en het regionale niveau scherper moeten omlijnen en halfslachtige overlappingen moeten weren.

Een andere oplossing is de scheiding van België natuurlijk. Maar dat zou een grote culturele verarming en menselijke energieverspilling zijn.

5 Slechts een op de twee actieve Belgen denkt dat zijn wettelijke pensioen voldoende zal zijn om rond te komen. Dat blijkt uit een peiling van verzekeraar Axa. Ook blijkt de Belg te dromen van een pensioen op 57, al schat hij dat het pas zal kunnen op 61-jarige leeftijd.

VAN CAMP: Ik heb die studie bekeken en je kunt je vragen stellen bij de kwantitatieve data die de onderzoekers gebruikt hebben om zulke verregaande conclusies te trekken. Maar ik wil wel aannemen dat almaar meer mensen zich bewust worden van de problemen waarmee ons pensioenstelsel kampt. Voor degenen die nu met pensioen gaan, de babyboomers, speelt dit nog niet zo. Die hebben nog de goede jaren gekend en hebben hun persoonlijke patrimonium met stabiel en hard werken kunnen opbouwen. Ze rekenen op een betrouwbare verzorgingsstaat die hun wettelijk pensioen garandeert.

De jongere generatie beseft echter goed dat de vergrijzing en de beperkte activiteitsgraad het pensioenfonds uitholt. Jobzekerheid is hun ook niet meer gegund. Jongeren worden door de demografische gegevens gedwongen meer na te denken over hun toekomst. Je mag dat gerust een mentaliteitsverschuiving noemen.

Volgens dezelfde studie van Axa behoren de Belgen bij de wereldkoplopers van het pensioensparen. Op zich is het niet slecht dat meer en meer mensen zich vragen stellen over hun toekomst en er niet meer van uitgaan dat de staat alles op zich neemt. Het pensioenstelsel dateert uit de tijd dat mensen gemiddeld tot hun 65e leefden, en tot hun 62e werkten. Maar die getallen kloppen natuurlijk al lang niet meer.

6 Het geweld tussen de Palestijnse partijen Hamas en Fatah ontspoort. Vorige week vielen bij onderlinge onlusten meer dan dertig doden. Regeringspartij Hamas zegt zich te verdedigen tegen een staatsgreep van Fatah, dat op zijn beurt Hamas beschuldigt van wanbeheer en corruptie.

VAN CAMP: Hamas ontvangt steun van Iran en Syrië, terwijl Fatah als enige gesprekspartner voor Israël en de westerse wereld fungeert. Nadat Hamas de verkiezingen had gewonnen, is er een machtsstrijd ontstaan die dreigt uit te lopen op een bloedige burgeroorlog. Het erge is dat de Oslo-akkoorden van 1993 mogelijk een duurzame vrede tussen Israël en Palestina hadden kunnen inleiden. Yitzhak Rabin bekocht de Israëlische toezeggingen met zijn leven: hij werd vermoord door een radicale Jood. In 2000 lag een verregaand akkoord binnen bereik, maar toen weigerde Yasser Arafat te tekenen. Sindsdien nam de radicalisering van het conflict alleen maar toe.

Dit conflict, dat op de rug van de Palestijnen gevoerd wordt, is een weerspiegeling van de confrontatie tussen een radicale judeo-christelijke stroming en een fundamentalistische islambeweging. Sommige analisten beweren dat de neoconservatieve denktank achter president Bush uit is op chaos in Palestina – waarna de schuld aan Iran kan worden gegeven. Het is in dit kader opmerkelijk dat de oud-ministers van Buitenlandse Zaken Henry Kissinger en Madeleine Albright Bush oproepen in gesprek te gaan met Iran. We moeten met zijn allen hopen dat nieuwe vredesinitiatieven opnieuw de bovenhand halen, want de wereldvrede is echt in gevaar.

samengesteld door jef van baelen

Reageren op dit artikel kan u door een e-mail te sturen naar lezersbrieven@knack.be. Uw reactie wordt dan mogelijk meegenomen in het volgende nummer.

Partner Content