Hubert van Humbeeck

Schaken met Kissinger

Is het presidentschap van Barack Obama met de hervorming van de gezondheidszorg echt begonnen?

Is het presidentschap van Barack Obama met de hervorming van de gezondheidszorg echt begonnen?

Als Dear Henry spreekt, luistert Washington. Sinds hij Amerika in de jaren zeventig van de vorige eeuw uit het moeras van de oorlog in Vietnam trok, geldt Henry Kissinger als een politiek orakel.

Enkele maanden geleden zuchtte hij dat Barack Obama hem aan een schaakgrootmeester liet denken, die op zes borden simultaan speelt. Hij heeft zijn openingszetten gedaan, maar nog geen enkele partij naar zijn hand gezet.

De diplomaat Kissinger zei daarmee wat veel mensen in stilte dachten. Dat de president met zijn slappe optreden bezig was zijn immense politieke kapitaal snel te verspelen. Maar vorige week haalde Obama eerst zijn zorgwet over de streep en vervolgens werden de laatste plooien gladgestreken voor een nieuw verdrag met Rusland over de beperking van strategische kernwapens.

Dat nieuwe verdrag wordt begin april in Praag ondertekend. Een week later organiseert Obama in Washington een grote conferentie over nucleaire veiligheid. Wellicht opent hij daar het debat over een beperking van de tactische kernwapens, van het genre dat ook in België is opgeslagen. Secretaris-generaal Anders Fogh Rasmussen van de NAVO zei vorige week in Brussel dat hij voorstander is van een raketschild in Europa, waarbij ook Rusland betrokken is. Rasmussen zegt zoiets niet zonder groen licht van het Pentagon.

Met de zorgwet en een nieuwe relatie met Rusland zijn alvast twee van de borden van Kissinger schoongeveegd. Daarmee is niet gezegd dat de president geen fouten maakte. Het is een oude droom van de Democraten om zoveel mogelijk Amerikanen een betaalbare ziekteverzekering te bezorgen. Obama liet de comfortabele meerderheden van zijn partij in het Congres zolang aanmodderen, dat de kans opnieuw voorbij dreigde te gaan. Hij trok de kar pas zelf, nadat een coalitie van conservatieven de Senaatszetel van de overleden Ted Kennedy in Massachusetts op de Democraten had veroverd. Uitgerekend de zetel van een man, die van algemene zorg voor alle Amerikanen een levenswerk had gemaakt.

De slappe houding van Obama kostte ook internationaal aanzien. China liet hem op de klimaatconferentie in Kopenhagen door een viceminister de les lezen. Benjamin Netanyahu legde zijn eis voor een bouwstop in de bezette gebieden achteloos naast zich neer.

Het ultimatum waaraan Iran zich moest houden, is al drie maanden verstreken en het is nog wachten op de zware sancties waarmee Obama dreigde.

In het debat over de zorgwet slaagde hij er op geen enkel moment in om de Amerikanen duidelijk te maken dat hun huidige systeem van ziekteverzekering de overheid veel meer kost dan in andere ontwikkelde landen het geval is, en dat het veel minder resultaten oplevert. Daarom blijft de twijfel en zien de Democraten de tussentijdse verkiezingen in november met angst en beven tegemoet. De kans is gering dat andere belangrijke wetten, zoals die over klimaatverandering of een regulering van de financiële markten, nog snel worden goedgekeurd. Een nederlaag in het parlement over de zorgwet was Obama wellicht niet te boven gekomen. Maar nu die hypotheek is gelicht, kan zijn presidentschap misschien echt beginnen.

Hubert van Humbeeck

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content