Tom Vandyck

Romney blundert verder

Tom Vandyck Tot 2014 correspondent in de VS voor Knack.be

Het ziet er niet al te best uit voor Mitt Romney. De peilingen vallen tegen en met zijn uitspraken over de bestorming van het Amerikaanse consulaat in Libië schoot hij zichzelf in de voet.

De Amerikaanse partijconventies zijn geen twee weken voorbij en de presidentscampagne staat weer waar ze eind augustus stond: Obama boert onverstoorbaar verder en Mitt Romney loopt van de ene miskleun naar de andere.

Het verschil is dat Obama aan zijn conventie in North Carolina een kleine, maar niet betekenisloze voorsprong heeft overgehouden. In de nationale peilingen ligt hij nu steevast een paar procent voor. In strijdstaten als Ohio, Virginia en Florida loopt hij volgens de laatste peilingen uit. Met minder dan twee maanden te gaan voor de verkiezingen van zes november begint de klok steeds luider te tikken voor Mitt Romney.

Hondsdolle meutes

Misschien was het daarom dat Romney zo hard naar de president uithaalde over de bestorming van het Amerikaanse consulaat in Libië. Romney moet stilaan dringend voor een kentering zorgen, maar Obama ervan beschuldigen dat hij meer sympathie heeft voor de hondsdolle meutes die de Amerikaanse diplomatieke missies bestormden dan voor zijn landgenoten die daar in de rats zaten, was geen goeie zet.

Romney zondigde om te beginnen tegen de ongeschreven regel in Washington dat je tijdens een buitenlandse crisis zonder onderscheid van partij achter de president gaat staan. Kritiek mag, maar je moet wachten tot de wind gaat liggen. Dat wil zeggen: niet gaan staan fulmineren terwijl de kogels nog in het rond fluiten.

Romney wist trouwens niet hoeveel kogels er in het rond vlogen, want hij sprak voor hij de feiten in handen had. Bovendien nam hij in zijn statement dinsdagavond een loopje met de chronologie.

Geen vergissing

Je kan veel over Romney zeggen, maar niet dat hij dom is. Het is mogelijk dat hij zich simpelweg vergiste door een sussend statement van de Amerikaanse ambassade in Caïro, dat uitgevaardigd werd nog voor de rellen daar uibraken, voor te stellen als Obama’s reactie op de moordpartij in Libië die uren later plaatsvond, maar dat is onwaarschijnlijk. In ieder geval past het in het stilaan bekende patroon van Romney’s campagne. Die heeft er een gewoonte van gemaakt om nonchalant om te springen met de waarheid als ze politiek gewin in het verschiet ziet.

Zie ook: de kemel dat Obama zich overal ter wereld gaat verontschuldigen voor de VS. Nooit gebeurd, maar Romney blijft het maar vertellen, en deed dat ook deze week weer.

Dat is geen toeval. Romney weet ook wel dat hij daarmee inspeelt op de lelijke sentimenten die je bij de aangebrande vleugel van de Republikeinse partij al ziet sinds de verkiezingen van 2008. Obama wordt daar steevast voorgesteld als een ‘Manchurian candidate’. Hij is geen echte Amerikaan. Zijn geboortebewijs is vals. Hij is in het geheim moslim. Hij heeft sympathie voor de terroristen. U kent het verhaal wel.

Daar zit een behoorlijk onfris geurtje aan. Een blanke president zou zulke dingen niet te horen krijgen. Bill Clinton kreeg het destijds ook hard te verduren van rechts, maar niemand die erover dacht om hem naar zijn geboortebewijs te vragen. En nee, Romney kan niet winnen zonder de stemmen van mensen die zulke dingen uitkramen.

Ergernis

In ieder geval: het gaat niet goed met Romney’s campagne. Na deze nieuwste uitschuiver zijn er hoe langer hoe meer Republikeinen die zich openlijk ergeren aan hun nominee. Geen wonder, want met een lelijk slabakkende economie hadden zij gedacht dat het Witte Huis hen dit jaar haast niet kon ontglippen. Een aap met en hoed op zou kunnen winnen, zo lang hij niet Obama heette. Dat dreigt nu helemaal anders uit te draaien.

De conservatieve radiopresentatrice Laura Ingraham beklaagde zich er deze week op haar talkshow over. “Als je Obama met deze staat van verdienste niet kan kloppen, dan kan je de partij beter opdoeken”, verzuchtte ze.

En terecht. Een beetje kandidaat zou over Obama heen kunnen walsen, maar Romney’s campagne is van een verbazingwekkende ledigheid. Hij wil een belastingsverlaging die niks mag kosten, maar weigert te zeggen waar hij op zou besparen. Hij wil het overheidbudget bijtrimmen, maar vertelt niet welk diensten er zouden sneuvelen. Hij wil Obamacare (de ter rechterzijde verfoeide nieuwe ziektewet van de president) vervangen door iets anders, maar zegt niet wat. Hij koos cijferman Paul Ryan uit als zijn running mate en verbood die prompt om te praten over het begrotingsplan waarmee hij naam gemaakt heeft in Washington. Wie volgen kan, mag het zeggen.

De oerconservatieve opiniepagina van The Wall Street Journal werd het vorige week teveel, toen Romney eerst wel en dan toch weer niet bepaalde onderdelen van Obamacare wilde behouden. “Romney’s berekening schijnt te zijn dat de verkiezing kan winnen zonder te moeten uitleggen wat er aan de hand is met de economie of welk beleid hij voorstelt”, klaagde men daar.

Zo ook de neoconservatieve goeroe John Podhoretz. “Romney & co. vergissen zich als ze denken dat negatieve gevoelens tegenover Obama genoeg zijn om hun kiezers te motiveren”, schreef hij in de New York Post. “Die mensen gelóven ook graag in hun kandidaat.”

Niet klaar

Alsof al die interne onmin niet genoeg is, lijkt Romney nu ook het voordeel te verliezen waar de Republikeinen tot recent het alleenrecht op hadden: nationale veiligheid. Het geval met het consulaat in Libië deed zo’n beetje de deur dicht, maar het werd voorafgegaan door een reeks andere blunders.

Er was Romney’s buitenlandse trip afgelopen zomer, toen hij erin slaagde om op een paar dagen tijd de Britten te schofferen door te zeggen dat ze niet klaar waren voor hun Olympische Spelen en de Palestijnen toen hij stelde dat hun cultuur minderwaardig is. Vervolgens slaagde hij erin om het tijdens zijn door miljoenen mensen bekeken speech op de Republikeinse Conventie te vertikken om als aspirant-opperbevelhebber ook maar één woord te zeggen over de oorlog in Afghanistan.

Er was een tijd dat de Democraten de ‘mommy’-partij waren die zich bezighield met softe onderwerpen als pensioenen en ziekenzorg en de Republikeinen de ‘daddy’-partij die met de spierballen rolde in het buitenland. Die rollen lijken nu omgekeerd. Obama heeft wat dat betreft alvast één niet te overtreffen troef: hij en niemand anders heeft de scalp van Osama bin laden aan zijn riem hangen.

De president weet dat zelf donders goed. Dat gaf hij in zijn eigen toespraak op de Democratische Conventie al aan. “Je bent niet klaar voor diplomatie met Beijing als je niet in staat bent om de Olympische Spelen te bezoeken zonder onze nauwste bondgenoot te beledigen”, sneerde hij daar.

“Gouverneur Romney schijnt de neiging te hebben om eerst te schieten en dan pas te mikken”, zei Obama tijdens een televisie-interview over Romney’s Libië-uitspraken. “Als president heb ik geleerd dat je dat niet kan maken. Het is belangrijk dat je zeker weet dat je statements op feiten steunen en dat je de gevolgen van je woorden goed overdenkt voor je spreekt.”

Debatten

Dat Romney weet waarover hij praat, daar zijn in de VS steeds minder mensen van overtuigd. Zijn geblunder heeft ervoor gezorgd dat hij voortdurend kop van jut is in de pers. In plaats van een efficiënte Mister FixIt uit het zakenleven, ziet hij er steeds meer uit als een zwalpende amateur.

Dat kan tellen, want als de perceptie zich eenmaal tegen je keert, is het aartsmoeilijk om het tij nog te keren. Maar dat is dus de opdracht waar Romney nu voor staat.

Plotse crises en verrassingen niet meegerekend (en zoals de toestand in Libië aantoont, zijn die nooit uit te sluiten), heeft Romney drie gegarandeerde kansen om het plaatje te veranderen: de presidentiële debatten in oktober. Niets zegt dat hij dat niet kan. Tijdens de eindeloze debattenreeks in de Republikeinse voorverkiezingen trok zich bijzonder goed uit de slag en Obama heeft niet meer op het debatpodium gestaan sinds de verkiezingen van 2008.

Maar dan zal Romney dus wel uit een heel ander vaatje moeten tappen als deze week. Afspraak op drie oktober voor het eerste debat in Denver.

Tom Vandyck

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content