De Britse oppositiepartij Labour maakt op 12 september haar nieuwe voorzitter bekend. De radicaal-linkse Jeremy Corbyn torent onverwacht boven iedereen uit, en dreigt zijn partij te verdelen.
Nadat Ed Milliband bij de parlementsverkiezingen in mei het slechtste resultaat sinds 1987 behaalde, moest het sociaaldemocratische Labour op zoek naar een nieuwe voorman. De kans is groot dat ze tegen wil en dank de 66-jarige marxist Jeremy Corbyn op het schild hijsen. Corbyn zit al sinds 1983 in het Britse Lagerhuis namens het Londense district Islington North, en geldt als een rebel binnen Labour. Een activist, pacifist, een soixante-huitard die al 500 keer tegen de eigen partij stemde.
Labourkopstukken noemen hem ‘onverkiesbaar’, maar zijn aanhang bij de Britten groeit met de dag. Enkele weken geleden moest de backbencher nog schrapen om 35 parlementsleden te vinden die zijn kandidatuur wilden ondersteunen, vandaag geldt hij als gedoodverfd winnaar.
Maar als kiezers ‘Red Ed’ Milliband al te links vonden, die zijn leiderschap dankte aan de vakbonden en de partij wegstuurde van het rechtse New Labour van Gordon Brown en Tony Blair, dan is Jeremy ‘Loony-Left’ Corbyn zeker een brug te ver. Zo wil Corbyn af van de rigide bezuinigingspolitiek van premier David Cameron, en richt hij zijn pijlen op de rijken en de werkgevers. Via belastingverhogingen en door 131 miljard euro aan bedrijfssubsidies te schrappen, hoopt hij de Nationale Health Service, sociale huisvesting, hogere minimumlonen en goedkoper onderwijs te financieren. Een devaluatie van de pond moet extra infrastructuurwerken sponsoren, en de geprivatiseerde spoorwegen en posterijen moeten weer genationaliseerd worden. Zelfs het heropenen van de steenkoolmijnen is geen taboe.
Het economische blad The Economist, dat Corbyn ook al een rol als desastreuze oppositieleider voorspelde, noemt zijn Corbynomics onrealistisch, zeker omdat hij in één beweging het begrotingstekort wil aanzuiveren. Toch kreeg hij dit weekend de steun van 40 prominente Britse economen.
‘De totale vernietiging’
En verder op Corbyns programma? Een exit uit de NAVO lijkt hem aangewezen. Een Brexit valt niet uit te sluiten. De Britse Trident-kernwapens wil hij niet vervangen. En als republikein ziet hij de monarchie het liefst zo snel mogelijk afgeschaft. Afgelopen weekend verklaarde hij nog dat hij zich, indien verkozen, in naam van Labour publiekelijk zou excuseren voor de invasie van Irak in 2003, iets wat toenmalig premier Blair altijd geweigerd heeft.
Zowel linkse als rechtse kranten nemen Corbyn op de korrel. Vorige week rakelde The Sun het verhaal op dat hij zes jaar geleden de Antwerpse ‘extremist’ Dyab Abou Jahjah in het Britse parlement had uitgenodigd om er de Palestijnse zaak te bepleiten. Joodse organisaties protesteerden toen fors, waarna toenmalig Labour-minister van Binnenlandse Zaken Jacqui Smith Abou Jahjah de toegang tot het Verenigd Koninkrijk ontzegde. The Daily Mail sprong mee op de kar en noemde hem ‘de cheerleader van een controversiële fanaticus die de moord op Britse soldaten verheerlijkte’. Opmerkelijk: Corbyn ontkende tegenover BBC4 dat hij Abou Jahjah kende.
Ook binnen de eigen partij vindt hij weinig genade. ‘Als je hart bij Corbyn ligt, overweeg dan een harttransplantatie’, klonk het eerst nog schalks bij Tony Blair. Later verhardde die toon: Corbyn zou Labour niet alleen naar verkiezingsnederlagen leiden, maar ook naar ‘de totale vernietiging’. ‘Hoezeer jullie mij ook haten, toch wil ik jullie vragen om níét voor Corbyn te stemmen!’
Alleen Ed Milliband houdt zich voorlopig op de vlakte. Hij was het die de voorzittersverkiezingen hervormde en ze openstelde voor niet-leden. Iedereen die 4 euro betaalt en zich akkoord verklaart met de basisprincipes van Labour mag stemmen. En van die meer dan 100.000 ‘registered supporters’ is het leeuwendeel pro-Corbyn.
DOOR KRISTOF DALLE
