Zoals de zes personages van Luigi Pirandello zijn de Antwerpse stadsbestuurders nu al drie jaar op zoek naar een auteur. Drie jaar zit de coalitie van liberalen, socialisten, christen-democraten en groenen vastgezogen in een poel van wanhoop en onmacht. Bij gebrek aan een uitgestippelde opdracht hebben de stadsbestuurders dan maar besloten elkaar te lijf te gaan.
Het jaar begon al heel slecht. Week na week werd het stadhuis door Gazet van Antwerpen bestookt met verhalen en onthullingen over het reilen en zeilen in het politiekorps en de stadsambtenarij. Niet dat die verhalen zo nieuw waren. Een aandachtig lezer van het satirische faxblad ’t Scheldt, dat gaarne de buitenissigheden van het Antwerpse college in de verf zet, was al van een en ander op de hoogte. Zo waren er opnieuw de verhalen over de almachtige stadssecretaris Fred Nolf – de feitelijke burgemeester, zeggen ingewijden – zijn adjunct en de stadsontvanger die al te royaal gebruik zouden maken van de kredietkaarten die hen door de stad worden verstrekt.
De top van de Antwerpse politie organiseerde dan weer weekeindjes teambuilding – zo heet dat in managersjargon -, maar dan wel in het weinig Spartaanse La Réserve in Knokke of in het Aartselaarse kasteel Cleydael. In 2002 alleen werd ruim 105.000 euro – meer dan vier miljoen in oude frank – uitgegeven om de ploeggeest binnen de Antwerpse politietop te bevorderen. Tussendoor trok korpschef Luc Lamine met zijn hoofdcommissarissen al eens naar politiecongressen. Een ervan, waarbij de echtgenotes van de politiecommissarissen meereisden, kostte de stad 13.542 euro, meer dan 500.000 frank. Dat spreekt op de duur tot de verbeelding van de gemiddelde Antwerpenaar. Met als gevolg dat zelfs de zegestatistieken over de tanende misdaad- cijfers die Lamine veelvuldig lanceert het niet meer vermochten de paranoïde angst uit het stadhuis te verdrijven. De aanzwellende verhalenstroom in Gazet van Antwerpen eiste zijn tol.
Iemand moet SP.A-voorzitter Patrick Janssens, fractieleider van zijn partij in de Antwerpse gemeenteraad, in het oor hebben gegoten dat hier een buitengewone kans lag om zich, met de parlementsverkiezingen in het verschiet, als ‘een witte ridder’ te profileren. Want vorige week ging Janssens als een spookrijder in de aanval tegen zijn eigen meerderheid én tegen de eigen burgemeester Leona Detiège.
Ogenschijnlijke inzet van Janssens’ interventie was een contract met het Franse affichereclamebedrijf JC Decaux dat nadelig uitvalt voor de stad, maar waarnaar het schepencollege een onderzoek had bevolen.
Jaren geleden al gingen die contracten van Decaux, in Antwerpen en elders, over de tongen. In Luik kwam Decaux zelfs in aanvaring met het gerecht. De zaak in Antwerpen, die teruggaat tot het burgemeesterschap van Bob Cools en de toenmalige SP- en CVP-nomenclatuur, werd door het gerecht al eens uitgevlooid.
De onstuitbare aandrift van Janssens om, met het Decaux-contract tussen de tanden, in de aanval te gaan tegen het stadscollege, wekt in elk geval verwondering. Vooral de schade die hij de Antwerpse SP.A toebrengt, wordt hem in de eigen gelederen kwalijk genomen. Voorlopig krijgt Janssens alleen steun van europarlementslid en lid van de gemeenteraad Kathleen Van Brempt, de Moeder Theresa van SP.A-bonzen met egoproblemen.
Op de banken van de Antwerpse gemeenteraad tellen de vertegenwoordigers van het Vlaams Blok nu al de electorale winst die Janssens hen toeschuift. Want met zijn charge dreigt Janssens een nieuwe vlucht vanuit de SP.A richting Blok op gang te brengen. Temeer omdat hij de beschuldigingen niet schuwt aan het adres van burgemeester Leona Detiège, zowat de enige die er totnogtoe in slaagde het restant van de ooit machtige Antwerpse SP-clan samen te houden.
Janssens mag dan een teletubbie zijn, met die achterban heeft hij nauwelijks voeling. Die kent hem alleen ‘van televisie’, terwijl Leona Detiège en dochter Maya al eens binnenstappen in lokalen waar socialistische kiezers zich verzamelen.
De verwondering over het optreden van Janssens is des te groter omdat de SP.A-voorzitter in het verleden al de kans kreeg om zelf het Antwerpse roer in handen te nemen. Maar toen weigerde hij de burgemeesterssjerp, omdat hij de daaraan verbonden vergoeding ondermaats vond.
Janssens, sinds kort ook bestuurder van de Hoge Raad voor Diamant, heeft bij zijn aanstelling tot voorzitter van de Vlaamse socialisten een ministerieel salaris bedongen dat de partijkas jaarlijks ruim 250.000 euro – meer dan tien miljoen frank – kost.
Voor een goed begrip: het geld voor dat salaris betrekt de partij uit de publieke financies. Het heeft dus dezelfde origine als het geld voor de kredietkaarten van de Antwerpse stadssecretaris en voor de teambuilding-weekends van het politiekorps. Misschien moet iemand dit eens uitleggen aan de SP.A-voorzitter.
