Koen Meulenaere
Koen Meulenaere Van 1991 tot 2012 de satiricus van Knack

Dat Birgit Van Mol getrouwd was, en nog wel met een Hollander, was voor onze chef-boeken geen donderslag bij heldere hemel, maar een orkaan van zeventien beaufort. Reynebeau, eerder door Van Mol in Humo omschreven als ?een lekkere knuffelbeer die veel wist?, voelde zich gelijk een man die onbezorgd aan het wandelen is, terwijl er eensklaps een rotsblok van vier en een halve ton op zijn hoofd valt. Dat zijn uitverkorene de BRTN had geruild voor VTM, was al moeilijk te verteren geweest. Reynebeau heeft, intellectueel gesproken, weinig uitstaans met VTM. Evenmin met TV1. Hij is veeleer een man van TV2, voortaan Canvas.

Canvas was overigens ook waar hij zich tegen gemept voelde, toen minder tactvolle collega’s de muur boven zijn bureau hadden opgesierd met de eerste bladzijde van Het Laatste Nieuws, die weinig aan de verbeelding overliet. Van Mol was verkocht en de paginagrote foto van een wellustig kussende bruid bande elke twijfel : het was van willens. Alsof dat op zich al niet pijnlijk genoeg was voor onze chef-boeken, was het uitgerekend Het Laatste Nieuws dat de droeve tijding bracht. De krant die zijn meesterwerk over de Berlijnse periode van Paul van Ostaijen ooit afdeed in één zin : ?Een haastig ineen geflanst en volkomen overbodig niemendalletje.? Ook als het waar is, schrijf je zoiets niet.

Reynebeau heeft ermee leren leven : hij is niet door iedereen even graag gezien. Auteurs bijvoorbeeld, zijn zelden fans. Dat komt omdat hij steeds weer haarscherp aantoont waarom hun boeken het lang niet halen bij de zijne. Naast een gebrek aan taalvaardigheid en inventiviteit, komt dat door een gebrek aan background. Iets waaraan onze chef-boeken een teveel heeft. Manu Ruys noemde hem eens met het understatement van het jaar : de Belezen Reynebeau. Iets als de Fluwelen Brueghel. Waarna Ruys de vloer aanveegde met alle stellingen inzake nationalisme en volksidentiteit die de Belezen Reynebeau van tijd aan het papier durft toevertrouwen.

Ook de lezers van Knack zijn soms scherp. ?Het artikel over Wies Moens is alles wat een objectief artikel niet mag zijn : partijdig, vooringenomen, en druipend van zelfoverschatting,? zo luidde de aanhef van een interessante bijdrage in onze brievenrubriek eerder dit jaar. Het schrijven was van G. Van Aalst uit Vilvoorde. Het kan ook G. Van Vilvoorde uit Aalst geweest zijn, dat doet er niet toe. Het merendeel van de brieven waarin Knack-redacteurs van partijdigheid of onbekwaamheid worden beschuldigd, komt toch uit eigen rangen. Wij beloven u bij gelegenheid een paar geheimen van de lezersrubriek uit de doeken te doen.

Dat artikel over Wies Moens was uiteraard geschreven door de Belezen Reynebeau. Die beweerde om te beginnen dat Moens niet kon dichten. Zijn rijm klopte niet, zijn ritme was gebrekkig en zijn versvoeten slordig en onvolledig. Dit in tegenstelling tot tijdgenoten als Van Ostaijen, die veel strakker en regelmatiger te werk gingen. Ten tweede werd Moens opgevoerd als een aanhanger van wat men ?in de conventionele betekenis? een fascistische ideologie kon noemen. Een insinuatie die de heer Van Aalst uit Vilvoorde, of omgekeerd, tot een scherpe terechtwijzing noopte.

Nu valt met die kritiek van buitenuit wel te leven. En aan die van binnenuit stoort Reynebeau zich al helemaal niet. Integendeel : hij geniet ervan. Wat zijn provocerende taal, bijvoorbeeld over de Vlaamse zaak, verklaart. Zoals enkele maanden geleden tijdens een debat op de RTBf, waar hij nota bene ?un brillant éditorialiste flamand? werd genoemd door een man die later voor behandeling werd opgenomen. Reynebeau sprak het niet tegen, van die brillant éditorialiste, noemde zich een ?nationalist van de Aldi?, en brak een lans voor de inlijving bij Frankrijk van niet alleen Wallonië, maar van heel België.

?Que l’on n’oublie jamais,? fulmineerde de naast Belezen plots ook Bevlogen Reynebeau, ?que le Slag des Gulden Sporen aurait été gagné par les Leliaerts, si l’arbitre aurait bien siflé le hors-jeu manifeste de Pieter De Coninck au premier but flamand. Et que l’on n’oublie surtout pas qu’on ne gagnera plus jamais un tel rencontre, si on continue à jouer avec cinq défenseurs, comme le fait Wilfried Van Moer, petit caporal flamand.? Van Moer zou korte tijd nadien ontslagen worden, waarna Georges Leekens de kwalificatie voor de wereldbeker in Frankrijk afdwong.

Op de RTBf ging onze chef-boeken verder met zijn tirade. Met enkele volzinnen die recht uit de Larousse leken te komen, deed hij uit de doeken waarom de Vlaamse identiteit niet bestaat, en waarom Luc Van den Brande een schortje vuileboter is die ze niet alle vijf op een rij heeft. Vooral dat schortje vuileboter ( un tablier de beurre sale) maakte indruk. Zelfs François Perin vond zoveel minachting voor de Vlaamse zaak ongepast en kwam, in vergelijking met de brutaliteiten van Reynebeau, over als een gematigd taalpacifist.

Die voortdurende beschimping van Vlaanderen, is niet van aard om de populariteit van onze chef-boeken op te krikken. Wat bleek op de Boekenbeurs, waar hij vruchteloos zat te wachten op iemand om een gesigneerd exemplaar van Het klauwen van de Leeuw aan te slijten. De afwezigheid van gegadigden aan zijn tafeltje viel des te meer op, omdat aan de overkant van het gangpad stewards en gehelmde rijkswachters de orde moesten handhaven in een lange rij wachtenden voor de stand van Jef Geeraerts.

Het was dan ook een onverwachte blijdschap die onze chef-boeken beving, toen plots twee guitige en uitdagend geklede tienermeisjes een boek van de stapel plukten, en hem lonkend vroegen het te dedicasseren. Terwijl een Verrukte Reynebeau met sierlijke letters ?Voor Wendy? en ?Voor Deborah? uit zijn gouden pen liet krullen, stelden de beide meisjes tot hun ontzetting vast dat het niet de echte Mister Bean was, die daar zat. En vroegen zich af, zoals vele andere lezers van Het klauwen van de Leeuw, of ze met hun twaalfhonderd frank niet beter naar de cinéma waren gegaan.

Koen Meulenaere

Reageren op dit artikel kan u door een e-mail te sturen naar lezersbrieven@knack.be. Uw reactie wordt dan mogelijk meegenomen in het volgende nummer.

Partner Content