Serena en Venus Williams domineren al een tijdje het vrouwentennis. In de jongste twee Grand-Slamfinales stonden de zussen tegenover mekaar.
CBS, één van de openbare Amerikaanse tv-zenders en rechtenhouder voor het toernooi, heeft er een goed oog in: op 7 september spelen Venus en Serena Williams de finale van de US Open. CBS heeft de finale van het vrouwentoernooi om halfnegen ’s avonds geprogrammeerd, in volle prime time. De mannen moeten hun finale de volgende dag om vier uur ’s middags afwerken.
Vorig jaar waagde CBS voor het eerst dezelfde gok. En met succes. Venus en Serena Williams bereikten de finale en CBS maakte met gezwollen borst de kijkcijfers bekend. Bijna 23 miljoen Amerikanen keken naar de Wiliams-finale, een stijging van 51 procent ten opzichte van het vorige jaar en de best bekeken slotmatch van de US Open sinds 1985, toen Hana Mandlikova verrassend Martina Navratilova van een derde opeenvolgende zege weghield.
De kans dat Venus en Serena Williams straks de finale van het laatste Grand-Slamtoernooi van het jaar spelen is uiteraard groot. Dit jaar was hun dominantie groter dan ooit – met in totaal elf titels voor beide zussen samen. Zowel op Roland Garros als Wimbledon stonden de zussen in de finale tegenover elkaar. Twee keer won Serena vrij duidelijk. In de onderlinge duels staat het nog wel 4-3 voor Venus. Op 25 februari werd de oudste van het tennissende duo (er zijn ook nog drie oudere, niet tennissende zussen), het tiende nummer één op de professionele wereldranglijst. Ze was meteen de eerste Afro-Amerikaanse tennisser (mannen en vrouwen samen) die daarin slaagde. Na Wimbledon wipte Serena over Venus naar de top.
SCHUILEN VOOR DE KOGELS
Het levensverhaal van Venus en Serena is de voorbije jaren al honderden keren verteld, aangedikt, uitvergroot. Het begin van de saga zou een kwakkel kunnen zijn, maar vaderlief doet zijn uiterste best om die in ere te houden. Toen Richard Williams, de flamboyante baas van een bewakingsfirma in Los Angeles, in 1978 Virginia Ruzici Roland Garros zag winnen en hoorde hoeveel geld daar mee te verdienen was, probeerde hij zijn vrouw Oracene ervan te overtuigen om met de pil te stoppen en hem alsnog aan een tennissende dochter te helpen. Oracene wou er niet van weten en vader Williams zou dan zelf maar de anticonceptiestrips zoek hebben gelegd, waarna eerst Venus en daarna Serena het levenslicht zagen.
Al snel, amper vijf jaar oud, vonden de meisjes op aangeven van hun vader en selfmade coach de weg naar de tennisbanen van Compton, een vrij arme en dus gore voorstad van Los Angeles. Ook hier hangt een verhaal met filmscenario-allures aan vast. De meisjes zouden er hebben getraind in vaak barre omstandigheden. Rond de banen stonden metershoge ijzeren hekken, bendes vochten in de buurt van de sportvelden hun oorlogen uit en op een keer moesten de zussen zelfs gaan schuilen voor een ware kogelregen. Vader Williams kreeg het gedaan dat een van de bendes zijn dochters in bescherming nam.
Venus en Serena bleken talent te hebben. Venus aanvankelijk meer dan Serena die iets trager opgroeide en sukkelde met het voor haar te grote racket. Maar Venus verloor in de Californische jeugdtoernooien tot twaalf jaar niet één match. Haar score: 63-0. Venus had dan al een contract met kledingproducent Reebok voor 100.000 dollar. Op het ogenblik dat de meisjes voor het eerst van de nationale competitie konden proeven besliste vader Williams de zussen niet te laten deelnemen aan de juniorestoernooien. Te belastend vond hij. Hij liet z’n kinderen wel verder trainen, maar stuurde hen vooral ook verder naar school.
Pas in 1995 (Venus) en 1997 (Serena) traden de Williamsen echt op het voorplan. Venus verzamelde na zeven jaar professioneel tennis 27 enkelspeltitels, waaronder vier Grand-Slamoverwinningen en een olympische titel in Sydney. In het dubbelspel pakte ze samen met Serena ook al vijf Grand-Slamtitels en het goud in Sydney. Daarbij de bedenking dat Venus en Serena overigens tot vorig jaar een gemiddelde van twaalf à dertien toernooien per jaar afhandelden. Het gros van de speelsters draait rond de 25 toernooien. Serena maakt dit jaar een inhaalbeweging. Zij zit aan zestien enkelspeloverwinningen met daarbij drie in een Grand-Slamcompetitie. Naar hun inkomsten uit sponsoringcontracten is het gissen, naar wat de meisjes tot halfweg 2002 verdiend hebben in officiële toernooien niet: Venus zit al aan 12 miljoen dollar, Serena overschreed na Wimbledon 8 miljoen dollar aan prijzengeld.
In tennistechnisch opzicht hebben de zussen Williams de voorbije jaren een enorme weg afgelegd. De pure kracht die ze al van jongs af aan bezaten, hebben ze nu ook onder controle. Over die kracht worden af en toe insinuerende vragen en bedenkingen gemaakt: is de spiermassa wel zuiver tot stand gekomen? Feit is dat de zussen de voorbije jaren nauwelijks van fysionomie veranderden. Fysiektrainer Terrie Brooks heeft ook volledige inzage gegeven van wat er in het krachthonk gebeurt. Er sluipt ook hoe langer hoe meer finesse en creativiteit in hun spel.
De emoties die vroeger vaak een nefaste invloed uitoefenden, zeker bij Serena, worden tegenwoordig geweerd. Daardoor wordt de kloof tussen het tweetal en de rest van de tennissters almaar groter. Alleen als ze tegen mekaar spelen is het niveau vaak ondermaats. Maar alle broers of zussen die professioneel tegen mekaar spelen of speelden (de broers Rochus, Blacks of de familie Sanchez en de zussen Maleeva), vertellen dat ze zich moeilijk kunnen opladen voor familiegebonden duels. Serena Williams had het daarmee tot voor Roland Garros erg moeilijk. Ze keek altijd al op naar haar grotere zus waardoor ze een pak van haar mogelijkheden verloor.
Moeder Oracene, een onderwijzeres die de rol van begeleidster meer en meer van de vader – van wie ze ondertussen gescheiden is – heeft overgenomen, vertelt: ‘ Venus is meer de denker van het duo, Serena is impulsiever. Tot voor kort volgde Serena Venus in alles. Ze nam als kind Venus’ hand als een drukke straat moest worden overgestoken, op restaurant wachtte ze om te bestellen tot Venus gekozen had. Nu heeft ze alle complexen van zich afgeschud en gaat ze er voluit voor. Overigens, de idee dat Venus en Serena afspreken over wie waar mag winnen is ridicuul. En ik merk dat ze meer en meer beginnen te vergeten wie er aan de andere kant van het net staat als ze tegen mekaar spelen. Dat belooft voor de duels in de toekomst.’
Na Wimbledon gaven de verliezende halvefinalisten Justine Henin en Amélie Mauresmo hun visie op het tennis van Venus en Serena Williams en hun rol in het professionele vrouwentennis voor de komende jaren. Henin: ‘Venus heeft me niet laten spelen, ze is een pak sterker dan vorig jaar, vooral haar returns zijn verbeterd. Ik kon niets doen. Ze had te veel kracht, te veel agressie.’ En Mauresmo die van Serena verloor: ‘Ze was me voortdurend de baas. Ik heb nooit mijn tennis kunnen tonen. Ze was te snel, te krachtig. Het is een schrikwekkende vaststelling, maar ik zie geen oplossingen als ik tegen hen moet spelen. Venus en Serena hebben hun dominantie gevestigd. We kunnen alleen maar tennissen om het nummer drie van de wereld te worden.’
Martina Navratilova is niet te spreken over de houding van Mauresmo en talloze andere speelsters die tegen de Williamsen de baan op moeten (Clijsters en Henin vormen uitzonderingen, ze geloven en bewezen dat er wél winstkansen zijn tegen de Williamsen). Zegt de negenvoudige Wimbledonkampioene: ‘Niemand kan de Williamsen van op de achterlijn de baas. De tegenstanders zullen dus meer moeten variëren, nieuwe wapens uitvinden, het net opzoeken en zelf vooral harder gaan werken op het onderdeel fysiek. Venus en Serena zijn niet alleen uitstekende tennissters. Ze hebben ook jaren gewerkt om echte topatleten te worden. De anderen weten wat hen te doen staat.’
STANDBEELD IN WASHINGTON
Overigens tellen de zussen Williams maar weinig vrienden in het circuit. Ze heten arrogant te zijn. Veel is allicht in verband te brengen met de rol van vader Williams. Hij verbood de dochters langer dan nodig in de kleedkamer of op de club rond te hangen en had het voortdurend over de slachtofferrol van de zwarte sporters. Zelfs op z’n gsm stond telkens een racistisch getinte quote. Venus en Serena doen de aantijgingen af als nonsens. Ze houden het erop dat arrogantie niet met zelfvertrouwen verward mag worden en zeggen dat ze eigenlijk aan mekaar genoeg hebben waardoor andere contacten minder noodzakelijk zijn. Het valt trouwens op dat sinds moeder Oracene zich ermee bemoeit, de zussen vriendelijk en rustig zijn in hun omgang met pers en de andere speelsters. Net zoals Oracene het wil: ‘Ik wil dat mijn dochters zelfvertrouwen uitstralen, maar ze mogen niet vol van zichzelf worden. Er wordt te veel drukte gemaakt over Venus en Serena. Tennis is nog een paar jaar hun job, later gaan ze ongetwijfeld een andere richting uit. Er staat nu een standbeeld van hen in Washington. We gingen het bekijken. Venus en Serena waren fier, maar voor hen hoefde het niet. Pas als ze zichzelf als standbeelden gaan zien, zijn ze klaar om van hun sokkel te vallen.’
Dirk Gerlo
Toen hij vernam hoeveel geld er met tennis te verdienen valt, vroeg vader Williams aan zijn vrouw om te stoppen met de pil.
