Theater: Teenage Riot, Ontroerend Goed/Kopergietery

Ontroerend Goed/Kopergietery bevestigt met sequel ‘Teenage Riot’ (****1/2) dat succesvoorstelling ‘Pubers bestaan niet’ geen toevalstreffer was

HOEZO, LEUK ?! Geniet van uw jong zijn. Geen verantwoordelijkheid. Geen ‘echte’ zorgen. Geen lemen voeten in de realiteit, maar een blik op oneindig. Ge kunt nog alles worden, alles zijn, de wereld ligt open. Als je ouderen mag geloven dan is jong zijn één groot feest op een roze wolk. ‘Teenage Riot’ kleurt wel degelijk maar dan rood van rauw vlees én tomaten. En dat treft.

Drie jaar geleden blies regisseur Alexander Devriendt, artistiek leider van het Gentse gezelschap Ontroerend Goed, ons van ons sokken met ‘Pubers bestaan niet’, een portret over de puberteit gespeeld door jongeren uit de atelierwerking van jeugdtheater Kopergietery. De voorstelling was niet alleen een enorm succes in Vlaanderen, maar werd zelfs in New York een hit en Hollywoodster Cate Blanchett was een instant fan. Wie zegt Hollywood en succes, denkt ook meteen aan sequel. Dus toen we hoorden dat er een vervolg zou komen op de ‘Pubers’ hielden we toch ons hart vast. ‘Teenage Riot’ is echter geen flauw afkooksel van ‘Pubers bestaan niet’, maar radicaal anders.

Voyeurs!

‘Teenage Riot’ werd gemaakt met deels dezelfde ploeg als ‘Pubers bestaan niet’, en net als die nu oudere pubers is ook de voorstelling ouder. De titel ‘Teenage Riot’ zegt het feitelijk al: het poëtische van ‘Pubers bestaan niet’ – dat ons vervulde met een nostalgisch ‘waar is de tijd gebleven?’ – heeft ditmaal plaatsgemaakt voor losgeslagen pubers, die wel eens leerkrachten het bloed onder de nagels pesten en oudjes op straat schrik aanjagen. Of zoals Alexander Devriendt ons achteraf vertelde: “‘Pubers bestaan niet’ was de puberteit die ik had willen kennen, ‘Teenage Riot’ is de puberteit die ik heb gehad.”

De voorstelling is niet alleen radicaal anders dan haar voorganger in inhoud, maar ook in vorm. Speelden de tieners toen frontaal op scène voor het publiek, dan zitten ze ditmaal met zijn achten opgesloten in klein houten kot. Ze filmen met een camera wat zij vinden dat we van hen mogen zien, beelden die op de buitenwand van de box zichtbaar worden geprojecteerd. Die beelden tonen wat zich achter die vele puberkamers met ‘bordjes verboden toegang aan ouders’ afspeelt, dit is hun biotoop, de boomhut van het kind ingeruild voor het fuifkot en bonkende muziek (een genre genaamd drone zo blijkt, damn we worden oud!).

De camera glijdt over de binnenwanden van de box: rukrukrukfuckfuckfuck wordt er geschreven. “Wie wil er ontmaagd worden?” wordt er geroepen. Wrijvende lijven, verkrampte trekken van een meisjesgezicht: in deze fase herinnert de voorstelling aan de schandaalfilm ‘Kids’ van Larry Clark en net als bij die film voel je je hier de ongemakkelijke voyeur. Betrapt ook, want geregeld gaat de blik van de pubers of hun tong richting camera – richting ons.

Af en toe is er – in referentie naar ‘Pubers bestaan niet’ – een voorwerp of persoon die even buiten de box op de eenzame scène belandt maar hierdoor wordt ook duidelijk dat wat op film getoond wordt een mix is van enkele vooraf opgenomen maar vooral live momenten. Het laat nog maar eens (zie onlangs nog A Game of You’) hoe ingenieus een voorstelling geconstrueerd wordt. Zeker wanneer we na de voorstelling even in het kot binnenpiepen: nauwelijks enkele vierkante meters groot merk je hoe alle grootse beelden die we te zien kregen hier in het klein plaatsvonden: van het boslandschap, tot het drankautomaat tot de babystoeltjes en lege kader waar aanvankelijk familiefoto’s hingen.

Het kot is eigenlijk ook de letterlijke vertolking van de wijze waarop Devriendt met deze pubers werkte. Improvisatieoefeningen leidden onder meer er toe dat hij hen voorstelde om hen een half uur in een kot op te sluiten waarbij ze elkaar maar moesten filmen (reactie van de pubers: “Sluit ons maar een halve dag op!”) of hen de sleutel van zijn huis gaf (met als enige regel “maak dat alles er weer zo bijligt zoals je het hebt aangetroffen”). Hij vroeg hen welke dromen ze koesteren (superster, pornokoning), waartoe ze zich verhouden (van emo-muziek tot pro-ana beweging). ‘Teenage Riot’ toont de wreedheid van de jeugd (het snijden van wormen) en de oppervlakkigheid (oei, nu snij ik wel in dat schoon tafelkleedje!) maar ook en vooral de samenhorigheid van een bende. Al die veelheden van puber zijn, die teveelheden aan emoties leiden tot deze trip ‘vleselijke’ beelden.

Plooiers!

Op een bepaald moment kantelt de voorstelling en keert de camera de blik naar buiten, naar het publiek: de pubers spelen de commentaren van hun ouders na, het gezaag thuis, het gestoef ‘mijn kind, schoon kind’ op familiefeestjes. Prestatiedruk, concurrentieslag: de messen worden gewet…

Het is tijd voor Publikumsbeschimpfung. Met plastiek zakken over hun kop komen de pubers uit hun kot en bekogelen het (gefilmde) publiek met tomaten. “Wij zitten niet gevangen, het is jullie die gevangen zitten, plooiers!” “Ouders zijn geen voorbeeld, ze zijn een waarschuwing!” Even dreigt een nodeloze moraal van het verhaal, maar er wordt genadeloos raak geschoten. Vooral ook omdat het niet langer een wij-versus-zij verhaal is, niet langer een clash van generaties maar een botsing van opvattingen. Sommige pubers gaan bij het publiek zitten, andere gaan terug hun kot in, en nog anderen zoeken een uitweg.

“Puberen is een fase waar je door moet” sussen ouders. En ze hebben gelijk, maar het gebeurt niet zonder slag of stoot. De ontroering van ‘Pubers bestaan niet’ heeft plaats gemaakt voor de ontreddering van ‘Teenage Riot’.

Opvallend, vooral ontreddering bij de volwassenen in de zaal. Zo was de moeder van één van de acterende pubers aan het huilen. Het was voor de tweede maal dat ze de voorstelling zag. De eerste keer had ze tegen haar dochter gezegd, dat ze het “leuk” vond. Gevolg: dochter woedend. Toen het meisje hoorde dat haar moeder de tweede maal geweend had, was ze opgelucht: “Ze heeft me begrepen”.

Straffe shit zouden we zeggen, maar die uitspraak is wellicht passé. Überheftig?

Liv Laveyne

Nog tot 21 mei in Kopergietery, Gent. Daarna op tournee. www.kopergietery.be; www.ontroerendgoed.be

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content