Kort geheugen

Er is één wezenlijk punt waarop de politieke leugenaar verschilt van de andere leugenachtige soorten.

Er is één wezenlijk punt waarop de politieke leugenaar verschilt van de andere leugenachtige soorten: hij mag niet kort van geheugen zijn.

Dat doceerde de achttiende-eeuwse Ierse satiricus Jonathan Swift al in zijn kleine handleiding De kunst van de politieke leugen. Dat geheugen heeft de politieke leugenaar nodig, aangezien hij kan verzeilen in situaties waarbij hij moet kunnen zweren bij beide standpunten van een tegenstrijdigheid, naargelang van de mensen met wie hij te maken krijgt.

Bij de SP.A hebben ze momenteel wat last met hun geheugen. In de aanzet van de verkiezingscampagne pakte SP.A-voorzitster Caroline Gennez uit met de vaststelling dat de voorbije tien jaar veel te laks werd opgetreden in de strijd tegen fiscale fraude. Het leek wel een terugkeer naar een vorm van autokritiek die samen met de maoïsten uit het politieke beeld was verdwenen. Immers: zeven van de voorbije tien jaar was de SP.A lid van de federale regering. En het klopt, wat Gennez beweerde, dat de regeringen met de SP.A, net als de ontslagnemende ploeg, weinig werk maakten van de strijd tegen fiscale en sociale fraude. Van de strijd tegen de armoede kwam de afgelopen jaren nog minder in huis. Dat laatste moeten ze bij de SP.A finaal in de gaten hebben gekregen, want naderhand werd alleen de laksheid van de voorbije drie jaar benadrukt. Stel je voor dat iemand zich de door Paars afgekondigde fiscale amnestie zou herinneren, of de in die jaren ingevoerde notionele-interestaftrek, die een fors gat sloeg in de bodem van de federale kas.

Bij gewezen SP.A-voorzitter, vicepremier en begrotingsminister Johan Vande Lanotte is zelfs geen sprake meer van een falend kort geheugen, maar van een verwoestende amnesie. Het ontsporen van de notionele-interestaftrek – een ontsporing georganiseerd door coalitiepartner Didier Reynders -, de fiscale amnestie, het is allemaal niet besteed aan Vande Lanotte. Tijdens een recent televisieoptreden beweerde hij zelfs dat hij, toch een grondwetsspecialist, niet had voorzien dat met de hervorming van de kieskringen door Paars het probleem Brussel-Halle-Vilvoorde meteen op scherp werd gesteld en bijgevolg in een zeer nabije toekomst voor communautaire conflictstof zou zorgen.

Dat is vreemd. Want op 22 mei 2002 al publiceerde het Grondwettelijk Hof een niet mis te verstaan advies. Een jaar later al, in februari 2003 werd de kiesregeling geschorst en enkele maanden later zelfs vernietigd door het Grondwettelijk Hof. De gevolgen kennen we.

Bij de SP.A zijn ze intussen ook vergeten – maar dat even terloops – dat ze destijds, bij de vorige federale en de Europese verkiezingen, straf gekant waren tegen het opleggen van sancties aan Vlaamse burgemeesters van B-H-V die weigerden de kiesverrichtingen te organiseren.

Het complete geheugenverlies waarf de gewezen vicepremier en minister van Begroting en Overheidsbedrijven mee worstelt, bleek ook uit zijn recente aanval op de klantonvriendelijke NMBS – eigenlijk een aanval op spoorbaas Marc Descheemaecker. Met de uithaal naar de NMBS schoten ze bij de SP.A in de eigen voet. Waren ze daar even vergeten dat de enige aandeelhouder, en bijgevolg baas, van de spoorexploitant de NMBS Holding is, geleid door Vande Lanottes gewezen kabinetschef Jannie Haeck. (Wie een verklarend woordenboek raadpleegt, vindt er de foto van Haeck naast het lemma ‘politieke benoeming’.) Uitgerekend de holding legde meteen na Haecks aantreden de spoormaatschappij financieel droog.

Door het opzijzetten van Frank Vandenbroucke, wiens geheugen nog perfect functioneert, raken de Vlaamse socialisten moeilijk weg van hun electorale bodemkoers. Zelfs een amechtige poging om de kiezer alsnog te lijmen met een pensioenopslag van 200 euro draaide verkeerd uit toen bleek dat de burgers eerst zelf die opslag moeten bijeensparen.

Vorige week dan maakte het Planbureau kordaat een einde aan dit soort politieke charlatanerie met de voorspelling dat de regering in de volgende regeerperiode ruim 40 miljard euro moet besparen. En ze moet dat doen met een oplopende werkloosheid.
Die cijfers laten geen ruimte voor politieke pretprogramma’s waar de campagnemakers graag mee uitpakken.

Alleen CDH-voorzitster en vicepremier Joëlle Milquet betwist de cijfers van het Planbureau. Volgens haar kan het niet dat het Planbureau werklozen ouder dan 58, die niet meer als werkzoekenden worden beschouwd, mee in rekening brengt. De vicepremier lijkt te denken dat die werklozen geen uitkering meer krijgen.

Met bestuurders als Milquet en sommige SP.A’ers hoeft Bart De Wever zich geen zorgen te maken. De Belgische federale staat zal sterven zoals hij geleefd heeft: boven zijn stand.

Rik Van Cauwelaert