Op 11 november ontsnapte de gemeente Rotselaar aan wat volgens sommigen een gigantische ramp had kunnen zijn.
Netbeheerder Fluxys geeft toe fouten te hebben gemaakt, maar minimaliseert de kans op een worstcasescenario. De gasleiding die op 11 november leksloeg en urenlang gas de lucht in spoot, ontplofte niet. De aanhoudende regen verhinderde dat.
Toch geeft Gérard de Hemptinne, lid van het directiecomité van Fluxys toe dat “statistisch gezien 25 procent van de grote lekken ontsteekt”. Indien dat was gebeurd, waren de gevolgen niet te overzien geweest. Want wat Fluxys na 11 november niet vertelde, was dat er naast de lekgeslagen pijpleiding nog een tweede gasleiding ligt. Zo vernam Knack. Die moet Russisch gas naar Zeebrugge pompen en moet daarvoor aangesloten worden op de nieuwe verbinding die in aanbouw is. Het was bij het testen van die verbinding dat het misliep op Wapenstilstandsdag.
De Hemptinne bevestigt dat er naast de eerste gasleiding – die onder 60 bar druk stond – een tweede loopt met een druk van 80 bar. ‘De verklaring is vrij technisch. Tussen twee parallelle hoogdrukleidingen, een bestaande en een nieuwe, had Fluxys een verbindingsleiding geplaatst. In een eerste fase werd de verbinding vastgekoppeld aan de nieuwe leiding, en nog niet doorverbonden met de oude. Aan het losse uiteinde werd voorlopig een deksel gelast, dat alleen bestand was tegen lage druk. Dat volstond, want de leiding moest na het testen met water gedroogd worden, en dat gebeurt onder lage druk. Maar toen we daarna de nieuwe leiding lieten vollopen met gas onder hoge druk, om de lasnaden te kunnen testen, ging het fout. Niemand had toen immers opgemerkt – en dat is dramatisch – dat het lagedrukdeksel vervangen had moeten worden door een bolle bodem, dat wel bestand is tegen de hoge druk.
Het gevolg was dat het deksel met een gigantische knal is weggesprongen. Er zat 60 bar op de nieuwe leiding. Het is met zijn vlakke kant tegen de bestaande leiding aangeknald.’
Gellingen
Fluxys noemt een vergelijking tussen de bijna-ramp in Rotselaar en de dodelijke gasexplosie in Gellingen in juli 2004, onzinnig. In Gellingen ontplofte een gasleiding van 70 bar. Toch blijkt uit een expertiserapport van CEQMAS, dat de krant La Libre Belgique kon inkijken dat Fluxys toch mee verantwoordelijk is voor de dood van 24 mensen. Het bedrijf zou te weinig toezicht hebben gehouden op de werken. De zaak wordt momenteel in beroep behandeld in Bergen.
Dirk Claes, de burgemeester van Rotselaar, is ongerust: ‘Hoe Fluxys het ook draait of keert, het gaslek heeft heel wat procedurele problemen en onvolkomenheden blootgelegd. Niemand van het gemeentebestuur van Rotselaar noch de omwonenden waren van de tests op de hoogte, ook de brandweer niet. De vraag rijst of Fluxys niet onder een te hoge tijdsdruk werkt, waardoor het nonchalanter wordt.’
België (vooral Vlaanderen) wordt doorkruist door duizenden kilometers gasleidingen. Ons land is een logistiek knooppunt vanwaar gas uit Rusland, Duitsland, Noorwegen, Nederland, Noorwegen of Algerije (via Zeebrugge) naar de rest van Europa wordt gepompt. Omdat de gastoevoer uit Rusland alsmaar belangrijker wordt, wordt nu in sneltempo de oost-westverbinding en de verbinding met de gasopslagplaats in Loenhout versterkt.
(IVD)
