Iedereen is kwaad op Di Rupo

Terwijl de formatie op een sukkeldraf verder gaat, verzuren de relaties aan tafel. Formateur Elio Di Rupo (PS) is de zondebok.

Formateur Elio Di Rupo (PS) en de vertegenwoordigers van de zes partijen die over een nieuwe federale regering onderhandelen, hebben maandagnacht omstreeks 01.00 uur hun werkzaamheden afgerond. Dinsdag om 12.00 uur blazen ze opnieuw verzamelen in het voorzitterschap van de Kamer.

De onderhandelaars zaten sinds 10.30 uur samen aan de Wetstraat 10. Op de agenda stond de bespreking van de ontvangsten in het kader van de begrotingsopmaak. Nadat dat luik was besproken, sneden ze tegen de avond nog de structurele sociaaleconomische hervormingen aan, meer bepaald het luik arbeidsmarkt. Het gaat daarbij onder meer over de wachtuitkeringen, de werkloosheid en de degressiviteit van de werkloosheidsuitkeringen.

Nucleaire rente: 550 miljoen euro

Intussen bereikten ze een akkoord over de nucleaire rente. Die zal toenemen van de huidige 250 miljoen euro naar 550 miljoen euro. Aan die ingreep zijn nog twee maatregelen gekoppeld: de producenten, zoals Electrabel, moeten een deel van de nucleaire productie op de markt brengen en er komt een systeem van prijsblokkeringen indien er geen objectieve reden bestaat waarom de prijzen hoger zijn dan in onze buurlanden.

De combinatie van die drie zijn goed voor de begroting, voor de concurrentie op onze energiemarkt en voor de consument. Zo verdedigt SP.A-voorzitter Bruno Tobback het akkoord.

Bruno Tobback: ‘Goed voor begroting, concurrentie energiemarkt en consument’

Het akkoord houdt in dat de nucleaire rente toeneemt van 250 miljoen euro naar 550 miljoen euro. “De combinatie van het optrekken van de rente, die al jaren te laag was, met de twee andere maatregelen maakt dat je de nucleaire monopoliewinst in de hand houdt”, zegt SP.A-voorzitter Tobback. “De combinatie van de drie maatregelen is goed voor de begroting, voor de concurrentie op de energiemarkt en voor de consument.”

Eerder had Tobback verklaard dat de nucleaire rente voor hem “zo hoog mogelijk” moest liggen, bijvoorbeeld om en bij de 850 miljoen euro. Maar als je tegelijkertijd een maatregel neemt die de winst kleiner maakt, in combinatie met maatregelen die ook voor de consument de prijzen in bedwang houden, “dan is dat voor mij een even schone combinatie”, luidt het.

Ecolo en Groen!: ‘Onderhandelaars laten 650 miljoern euro in de zakken van de producenten steken’

“Totaal willekeurig en absoluut onvoldoende.” Zo bestempelen Ecolo en Groen! het bedrag van 550 miljoen euro voor de nucleaire rente. Volgens de groenen raamde de federale energieregulator CREG de hoogte van de bijdrage van de nucleaire sector aan de staat op 1,2 miljard euro. “De onderhandelaars laten dus 650 miljoen euro in de zakken steken van de producenten van nucleaire energie”, zo stellen volksvertegenwoordiger Olivier Deleuze (Ecolo) en Kristof Calvo (Groen! ).

Rekening houdend met de budgettaire inspanningen die de federale staat moet leveren, is de beslissing rond de nucleaire rente volgens hen daarom “abnormaal, onrustwekkend en onrechtvaardig”. Deleuze en Calvo verwijzen naar een voorstel dat de Ecolo/Groen! -fractie vorige week heeft ingediend en waarin sprake is van een nucleaire rente van 1,2 miljard euro zoals de CREG voorstelt. Een correct bedrag dat past in de filosofie waarbij “zij die het meeste kunnen, ook het meeste moeten bijdragen”.

Door de lat te leggen op 550 miljoen euro in plaats van 1,2 miljard euro laten de onderhandelaars
veel middelen schieten die zouden geïnvesteerd kunnen worden in hernieuwbare energie en energiebesparingen waar de bevolking baat bij zou
hebben.

N-VA: ‘Burger betaalt rekening hernieuwbare energie’

“De nucleaire rente had de kosten voor hernieuwbare energie moeten dragen, maar het is de burger die de rekening betaalt!”, stelt Kamerlid Bert Wollants, de energiespecialist van de N-VA. Net als zijn voorzitter Bart De Wever in Terzake vindt Wollants dat de taks op de nucleaire rente gekoppeld had moeten worden aan een beslissing over de verlenging van de kerncentrales.

Wollants pleit voor een nieuw globaal debat over kernenergie. N-VA is alvast voorstander van een verlenging van de levensduur van de centrales en intensieve maatregelen om de marktwerking te bevorderen. De partij wil de nucleaire rente “op een realistische manier” belasten, zodat de kosten van de dominante speler vergelijkbaar worden met de andere spelers op de markt.

Zure liberalen, gepikeerde socialisten

Na afloop van de onderhandelingen viel te horen dat ondanks het akkoord de onderhandelingen erg moeizaam blijven verlopen en dat de standpunten tussen een aantal partijen op erg veel vlakken ver uit mekaar blijven liggen. De Standaard schrijft dat vooral de relaties tussen de PS en de liberalen van Open VLD en MR stevig verzuren. De uithaal van de PS naar “de agressieve houding van de liberalen” zorgde voor een kookpunt.

Kern van het conflict is dat de liberalen Di Rupo de schuld geven van de moeizame formatie, een verwijt dat de PS niet pikt. Zij sloeg terug door de liberalen voor de voeten te gooien dat ze “alles afwijzen”, “nooit tegenvoorstellen doen” en “geen compromissen willen”.

Dat aftredend premier Yves Leterme (CD&V) aankondigde midden december zelf een begroting op basis van voorlopige twaalfden in te dienen, voerde de druk nog op. De PS reageerde gepikeerd dat er nog tijd genoeg was om die optie te laten varen.

“Iedereen tegen Di Rupo”

In de krant De Morgen staat te lezen dat “iedereen Di Rupo lijkt rauw te lusten”. Hij krijgt kritiek van de vakbonden en de werkgeversorganisaties en moet schimpscheuten en verwijten van politici slikken. Bij de werkgevers klinkt het unisono dat de plannen van Di Rupo – extra belastingen bijvoorbeeld – slecht zijn voor de economie. Volgens Karel Van Eetvelt van Unizo wordt België een van de “minst ondernemersvriendelijke landen van Europa”. Bij de vakbonden klinkt dan weer ongenoegen omdat de werknemers te zware lasten te dragen krijgen. ABVV-voorzitter Rudy De Leeuw ziet “sociale onrust” op ons afkomen.

Van de andere politici, toekomstige oppositie of coalitiepartner, heeft Di Rupo ook geen medelijden te verwachten. N-VA-voorzitter Bart De Wever noemt de PS als kern van het probleem. Hervormen en saneren is volgens hem onmogelijk met de “conservatieve PS”. Medeonderhandelaar en MR-voorzitter Charles Michel mocht nog “niet veel positieve signalen” ontvangen van Di Rupo en Steven Vanackere, CD&V-vicepremier vindt niet dat de PS bezig is als een partij die de kanselier moet leveren. Stefaan Van Hecke hakt in alle onderhandelaars, die volgens hem “onverantwoord bezig” zijn.

Verstrenging werkloosheidaanpak

Elders luidt het dat door alle Vlaamse partijen openingen zijn gemaakt voor een aantal verstrengingen op het vlak van werkloosheid, maar ook over de aanpak van de klassieke fraude met bijvoorbeeld buitenlandse onderaannemers. Naar verluidt ligt een en ander moeilijker voor de PS en het CDH.

Deadline gemist

Dinsdagmiddag zetten de onderhandelaars hun werkzaamheden voort. Een akkoord voor woensdag, de laatste deadline die de onderhandelaars kregen, zit er dus niet in. Nieuws dat volgens De Standaard niet goed zal ontvangen worden door de Europese Commissie. Dat de spread, het verschil tussen de rente die België moet betalen en die die Duitsland moet ophoesten, piekte, is weinig bemoedigend. (Belga/SD)

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content