Regering-Di Rupo begrijpt het nog altijd niet

Heel voorspelbaar gaan Europa en België nu even bakkeleien om dan tot een compromis te komen, vooral gesteund op beloftes.

“Het begint er sterk op te lijken dat Europa per se wil tonen dat het de baas is”, zo citeert de krant De Morgen een regeringsbron naar aanleiding van het klaarblijkelijke ongenoegen van Europa met de begroting van België voor 2012. Volgens dezelfde krant komt Europa uit op een deficit gelijk aan 3,1%, net boven de afgesproken norm van 3%. Maar volgens Europa is de hypothese van een groei van 0,8% onrealistisch en dus zal het deficit nog een stuk groter worden dan die 3,1%. Di Rupo I krijgt dus twee keer lik op stuk.

Puur cijfermatig heeft Europa natuurlijk gelijk. Vanaf het moment dat di Rupo I haar begroting deponeerde was het voor iedereen duidelijk dat die 0,8% groei van de optimistische pot gerukt was. Het was echter gewoon politiek niet opportuun bij de vorming van Di Rupo I om de finale onderhandelingen verder te beladen met iets als economisch realisme. Heel voorspelbaar gaan Europa en België nu even bakkeleien om dan tot een compromis te komen, vooral gesteund op beloftes. Zo ging dat bij besprekingen rond budgettaire afwijkingen in het kader van het Stabiliteitspact altijd. Achteraf kon dan worden vastgesteld dat afwijkingen van de regels niet de uitzondering maar de regel geworden waren, met alle gevolgen vandien voor de geloofwaardigheid van de eurohuishouding.

Significanter dan het gehakketak over de cijfertjes is echter de reactie hierboven weergegeven van een regeringsbron. Die reactie toont immers duidelijk aan dat België, of toch zeker de regering-Di Rupo I, nog altijd niet begrepen heeft waar het nu in deze eurocrisis ten gronde om gaat, nl. dat Europa op een aantal vlakken echt de baas wordt. Tenminste, voor zover je wil dat de euro en de monetaire unie overleven.

Het wordt hoog tijd dat politici hun nationale kiezers recht in de ogen kijken en onverbloemd zeggen waar het op staat. Alleen zo kan de Europese idee terug enige democratische legitimiteit herwinnen. Willen we de euro redden, dan moet alle lidstaten op belangrijke terreinen afstand doen van nationale soevereiniteit. Een monetaire unie kan enkel werken en blijven bestaan in een context van duidelijke en afdwingbare bevoegdheden op het federale niveau (in dit geval het Europese niveau).

Een minimumpakket van bevoegdheidsafstand behelst het budgettaire (en de schuld), het toezicht op de banken en beleidsaspecten bepalend voor het concurrentievermogen van landen. Wat het budgettaire betreft, zal België in een degelijk georganiseerde monetaire unie (waar we helaas nog lang niet aan toe zijn) uiteraard zelf nog in belangrijke mate kunnen bepalen hoe het taxeert en spendeert. België zal dan echter elke nationale vrijheid ontbreken om zelf haar deficit te bepalen. Het is dit of geen euro meer.

Johan Van Overtveldt