Met een pleidooi voor een dual income tax zet CD&V-voorzitter Beke de deur open voor een zevende staatshervorming.
De regeringspartij CD&V heeft het geweer van schouder veranderd: ze zet niet langer in op een meerwaardebelasting, maar op een globale hervorming van de inkomstenbelasting. Partijvoorzitter Wouter Beke pleit nu voor een dual income tax, een belastingsysteem waarbij alle inkomsten opgesplitst worden in twee categorieën: de inkomsten uit arbeid of een uitkering, en de inkomsten uit vermogen zoals beleggingen en huur. De inkomsten uit arbeid blijven onderworpen aan een progressief tarief: hoe meer je verdient, hoe meer belastingen je betaalt. De belastingen uit vermogen zouden allemaal tegen een vast tarief worden belast.
Het duale belastingsysteem bestaat al in Scandinavië, maar het voorstel van de CD&V is nog niet concreet. Wordt de belastingvrije schijf opgetrokken zodat vooral de lage inkomens netto meer overhouden? Zullen er minder belastingschijven zijn dan vandaag? Worden de talloze aftrekposten afgeschaft die nu van de personenbelasting een kluwen maken? Want dat zou toch het gevolg moeten zijn: de personenbelasting moet eenvoudiger worden én iedereen zou netto meer moeten overhouden van zijn inkomsten uit arbeid.
Bij het belasten van de inkomsten uit vermogen rijzen er nog meer vragen waar de CD&V en bij uitbreiding de regering-Michel een antwoord op moet geven. Wat zal bijvoorbeeld het tarief zijn? Wat verstaat men allemaal onder inkomsten uit vermogen? Wordt het verouderde Kadastraal Inkomen aangepast? Kerken, kloosters, ziekenhuizen, het leger en de spoorwegen genieten vandaag van vrijstellingen bij het betalen van belastingen op gronden en gebouwen – wordt die voorkeursbehandeling afgeschaft?
Dat zijn nog maar de eenvoudige vragen die komen kijken bij het belasten van de inkomsten uit vermogen. Moeilijker is hoe het vermogen van alle Belgen in kaart zal worden gebracht. Voor auto’s, huizen en gronden valt dat nog mee, maar wat met kunst en antiek? Wat met allerlei beleggingen in binnen- en buitenland? Hoe hou je als overheid al die geldstromen bij? Komt er een vermogenskadaster, waar zo veel Belgen van gruwen en dat zeer veel administratief werk vraagt?
En dan is er nog een andere kwestie. De invoering van een belasting op inkomsten uit vermogen botst op de grenzen van de staatshervorming. De opbrengsten die de fiscus haalt uit auto’s, huizen en gronden gaan naar de deelstaten; de federale overheid heeft er niets aan. De moeilijker te realiseren opbrengsten uit roerend vermogen komen wél bij de federale overheid terecht. Dat zijn de gevolgen van de bijzondere financieringswet, die bepaalt hoe de Belgische deelstaten hun inkomen verwerven. Als het de bedoeling is dat de federale overheid via de belastingen op inkomsten uit vermogen meer geld in het laatje krijgt, zal daaraan moeten worden gesleuteld. Dat zou sowieso moeten gebeuren, want de bijzondere financieringswet is een miskleun, geen enkele overheid weet nog op hoeveel geld ze kan rekenen. Met zijn pleidooi voor een dual income tax zet voorzitter Beke – bewust of onbewust – de deur open voor een zevende staatshervorming.
De regering-Michel staat op het punt om het officiële tarief van de vennootschapsbelasting te verlagen, zodat het in het verlengde van die van onze buurlanden komt te liggen. Door de afschaffing van de talloze aftrekposten moet die verlaging niet alleen betaalbaar maar ook rechtvaardiger worden, want nu slagen vooral grote bedrijven erin om dankzij duur fiscaal advies te ontsnappen aan de vennootschapsbelasting. Op aansturen van de CD&V kan de regering nu werk maken van een doordachte hervorming van de personenbelasting. Ook die moet eenvoudiger en rechtvaardiger. Natuurlijk was men daar beter van bij de start mee begonnen. De vraag is nu: zullen de N-VA en de Open VLD, die al afkerig stonden tegenover een meerwaardebelasting, wel instemmen met een bredere belasting op inkomsten uit vermogens? Benieuwd of de regering het werk nog afkrijgt tegen het einde van de ambtstermijn.
EWALD PIRONET is senior writer van Knack
Als men hieraan wil sleutelen, moet de bijzondere financieringswet worden aangepast. Goed, die deugt sowieso niet.
