Het stedelijk Museum in Amsterdam is weer tijdelijk open

Een goed museum is onmisbaar voor een grootstad.

In 2004 moest het beroemde Stedelijk Museum in Amsterdam de deuren sluiten voor een noodzakelijke en grondige renovatie. Het is opmerkelijk hoe een stad “jaren” zonder museum erop achteruit kan gaan; het Stedelijk was de motor van het culturele leven in Amsterdam en het wegvallen ervan maakte van Amsterdam (vooral) op het vlak van de beeldende kunst niet veel meer dan een “provinciale” plek.

De memorabele oudbouw van het Stedelijk met die gigantische monumentale trap naar de erezaal is nu tijdelijk opengesteld met een deugddoende tentoonstelling “Taking Place”, de eerste tentoonstelling van de nieuwe Amerikaanse directeur Ann Goldstein.

Bijzonder aan deze expo is het leeg laten van tal van zalen zodat de bezoeker bewust wordt van de mooie en lichtrijke architectuur van dit museum van eerste klasse.

Op die manier wordt het bezoek aan het museum en de expo een dwaaltocht… die het publiek ook leidt naar de twee gerenoveerde en beschermde muurschilderingen van Karel Appel.

Om alles goed en wel in de tijd te houden wordt aan de inkom van het Stedelijk een overzicht gepresenteerd van alle affiches van tijdelijke tentoonstellingen die er ooit plaatsgrepen.

Er is op de tijdelijke expo “Taking Place” best knap werk te zien met tal van nieuwe realisaties die mooi worden gecombineerd met werk van referentiële kunstenaars dat in de meeste gevallen nog steeds actueel blijft bij de prangende actualiteit van het kunstgebeuren.

Van Daniel Buren is de subtiele ingreep te zien aangebracht op de typische boog-architectuur met kleuren die verwijzen naar Henri Matisse. Van Roman Ondak wordt de “tijdsgevoelige” participatie-interventie “De maat nemen van het heelal” geprogrammeerd, waarbij de suppoost van dienst de lengte van iedere bezoeker met een stift op de muur noteert. Het zijn persoonlijke gegevens die op den duur “opgaan” in de anonieme massa van gegevens die als het ware “verworden” tot een zwarte wolk…

Ger Van Elk is present met een haast onzichtbaar werk uit het begin van de jaren zeventig.

Een driehoek glimt in het parket als een onopvallende aanwezigheid – een werk dat schril afsteekt met de all over bekleding door Barbara Kruger van de erezaal met directe teksten die haar werk al achtervolgt van in haar prille carrière. Ook een historische “condensatiekubus” uit 1965 van Hans Haacke gaf in die tijd aan de minimal art een deviante en “veranderende” vorm.

De Japanse kunstenaar On Kawara is dé kunstenaar die de tijd noteert, stockeert en “vorm” laat zijn. In het Stedelijk wordt zijn werk dat bestaat uit 20 boeken met jaartallen af en toe door vrijwillig geïnteresseerden aan een tafeltje met micro voorgelezen… Het zijn indrukwekkende momenten waarop de relativiteit van tijd en het bestaan redelijk materieel en voelbaar wordt…

Onlangs verwierf het Stedelijk een muurtekening van de in Amsterdam en New York verblijvende kunstenaar Lawrence Weiner. De tekst is treffend en blijft algemeen interpreteerbaar.

“verspreide materialen/ tot een gangbare dichtheid gebracht / met / het gewicht van wereld samengebald”

Wat vooral opvalt in “Taking Place” zijn de “5 sokkels voor een Museum” uit 1969 van de Nederlandse kunstenaar Jan Dibbets. Het is de eerste keer dat deze reeks globaal wordt getoond en geeft perfect aan hoe de kunstenaars in het algemeen op het einde van de rumoerige jaren zestig heel kritisch stonden tegenover het instituut museum. Het is om die reden heel intelligent van directeur Ann Goldstein met deze haast compleet onbekende werken van Jan Dibbets de tentoonstelling te openen.

Het werk is typisch voor die tijd: het plan van het museum wordt gebruikt al drager waarop met rode potlood telkens de vier uiterste hoeken van het museumgebouw worden gemarkeerd. Die hoeken werden door de kunstenaar in de mate van het mogelijke uitgegraven zodat het museum als het ware op een sokkel kwam te rusten. Van die uitgegraven hoeken werden foto’s gemaakt en gekleefd op het plan gelardeerd met de noodzakelijke legende en feitelijke informatie.

Deze werken werden bedacht voor “achteraf gezien” twee baanbrekende tentoonstellingen in het jaar 1969. “When attitudes Become Form” in Bern en “Op Losse Schroeven” in het Stedelijk blijven nu nog steeds ijkpunten in de recente geschiedenis van het tentoonstellen.

Jan Dibbets maakte zijn eerste “sokkel” in Amsterdam waarna hij telkens de al eerder getoonde tekening toevoegde aan een nieuwe. Het parcours ging via het Stedelijk naar Bern, Londen, Essen en Basel. Het is nu voor de eerste keer dat deze reeks – die in bezit is van een private collectie in Italië – te zien is als één geheel. Het is bijzonder !

Er is op deze expo ook nog goed videowerk te zien van Mario Garcia Torres, een knappe installatie van Martin Kippenberger en ontgoochelend werk van Louise Lawler.

“Taking Place” en nog andere presentaties nog tot 9 januari 2011 in het Stedelijk Museum in Amsterdam.

Http://www.stedelijk.nl

Luk Lambrecht

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content