Super Tuesday: ‘Dromen zijn geen bedrog’

Stem je beter op een authentieke en kansloze socialist of een doorwinterde en realistische kandidaat? SP.A-voorzitter John Crombez neemt het op deze Super Tuesday op voor Bernie Sanders. ‘Politiek is een zaak van inspiratie en begeestering.’

De aanhangers van de socialist Bernie Sanders in de VS zijn decadent en onverantwoordelijk: zij kiezen alleen voor deze authentieke en kansloze socialist om zichzelf een goed gevoel te geven over hun eigen intellectuele superioriteit. Zij zouden beter stemmen op politici die wel verkozen kunnen geraken en die mensen in moeilijkheden écht zouden helpen – zoals Hillary Clinton. In die bewoordingen spreekt barones Mia Doornaert de jonge linkse idealisten van de Verenigde Staten bestraffend toe. ‘Stop met dagdromen stelletje linkse snobs’, hoor je haar tussen de regels denken. ‘Vergeet jullie kinderachtige sprookjespolitici en schaar jullie achter gedegen, doorwinterde en realistische kandidaten.’

Maar los van haar getroubleerde verhouding tot de jeugd: heeft Mia Doornaert een punt? Zouden hoogopgeleide twintigers en dertigers op Hillary moeten stemmen in plaats van op Bernie Sanders?

Ik vind van niet.

Politiek is een zaak van inspiratie en begeestering, niet alleen de strijd om macht. Een politicus kan niets betekenen als hij mensen niet raakt en in beweging brengt. Sanders slaagt daar in: hij ontroert mensen met zijn heldere boodschap van solidariteit en mededogen, die hij al zijn hele politieke carrière lang ongewijzigd verkondigt. Bij hem geen opportunisme, vergaande compromissen of rijke sponsoren, alleen de fundamentele waarden waarin hij onwankelbaar gelooft: gelijkheid, eerlijke kansen voor iedereen en verbondenheid tussen alle mensen. Het feit dat die bijna klassieke boodschap vandaag zoveel Amerikaanse (en Europese) jongeren en jongvolwassenen aangrijpt, stemt mij gelukkig. Het activisme van die honderdduizenden drukt een bijna ouderwets geloof uit in de politiek en haar vermogen om de samenleving te maken en verbeteren.

Opstoot van linkse energie

We hebben Sanders niet alleen te danken voor een weldadige jeugdige opstoot van linkse energie, de kwieke zeventiger heeft ook inhoudelijk een zeer belangrijke boodschap: hij ziet in dat ons systeem kraakt tot in zijn diepste fundamenten. Hij ziet in dat de banken, multinationals en superrijken de afgelopen dertig jaar het economische en politieke systeem naar hun hand hebben weten te zetten. Hij ziet in dat daardoor de ongelijkheid verscheurend groot wordt en het samenleven bedreigt. En hij ziet in dat oplapwerk, een pleistertje hier en een verbandje daar niet meer zal volstaan om het systeem weer vlot te krijgen: alleen diepgaande systeemhervormingen kunnen ervoor zorgen dat de economie en de politiek weer draaien voor iedereen. Control Alt Delete, en opnieuw opstarten die handel!

Wat dat laatste betreft is Sanders zelfs een nog betere kandidaat dan Hillary Clinton. Want Hillary is onloochenbaar een kind van het ontspoorde systeem. Anders dan bij Sanders, is haar campagne niet gefinancierd door kleine lieden, maar door grote banken, verzekeraars en multinationals. De honderden miljoenen dollars in haar campagnekas zijn even ongelijk verdeeld over de lagen van de bevolking als de welvaart in VS. Hillary zal eindeloos veel beter zijn dan elke Republikeinse kandidaat. Maar zij zal het systeem intact laten. Sanders niet, Sanders wil het systeem eerlijk maken en weer laten werken in het voordeel van iedereen. En daarom verdienen hij en zijn trouwe aanhangers geen adelijke bolwassing, maar ons respect.

Een belangrijk punt kan wel afgeleid worden uit de argumentatie van Mevrouw Doornaert. De linkerzijde in de VS – en ook België – kan haar programma van eerlijke kansen en bescherming van zwakkeren alleen realiseren als zij een meerderheid haalt bij verkiezingen. En dat kan alleen als de hoogopgeleide jonge idealisten hun krachten bundelen met iedereen wiens belangen collectief verdedigd moeten worden.

Sanders en Hillary mogen nu tegenover elkaar staan, maar de winnaar moet erin slagen de energie, het programma en de kiezers van de verslagene te integreren in zijn campagne tegen rechts. Want alleen met verenigde krachten kunnen de Amerikaanse Democraten hun felle Republikeinse tegenstanders de favoriete partij van Bart De Wever en het Vlaams Belang vloeren. Het doortastende vakmanschap van Hillary is daarvoor even onmisbaar als het dromerige enthousiasme van de jonge Sanders supporters.