Schindlers lijst te koop op eBay voor 3 miljoen euro

Een originele lijst van de Duitse industrieel Oskar Schindler uit 1945, met de namen van Joodse werknemers, is voor drie miljoen euro aangeboden bij online veilingsite eBay.

Een originele lijst van de Duitse industrieel Oskar Schindler uit 1945, met de namen van Joodse werknemers, is aangeboden bij online veilingsite eBay. Het document is aangeboden voor drie miljoen dollar.

Het document van veertien pagina’s, opgesteld op 18 april 1945, bevat de namen van 801 Joodse werknemers. De lijst is opgesteld door Itzhak Stern, de boekhouder van Oskar Schindler. De neef van Stern verkocht de lijst drie jaar geleden aan de huidige eigenaar, die het document op zijn beurt verkoopt.

Er bestaan drie andere soortgelijke lijsten, maar die zijn in bezit van instellingen zoals het Amerikaanse Holocaustmuseum in Washington en het Yad Vashem Holocaustherdenkingscentrum in Jeruzalem. Oskar Schindler redde tijdens de Tweede Wereldoorlog de levens van meer dan duizend Joden, door ze in te schrijven als werknemers. Hij stierf in 1974 in alle anonimiteit aan een hartaanval.

Van nazi tot ‘Rechtvaardige onder de Volkeren’

Oskar Schindler mag dan bijgeschreven staan bij de ‘Rechtvaardigen onder de Volkeren’, een titel uit de Talmoed die gegeven wordt aan niet-Joden (gojim) die Joden geholpen hebben tijdens de vervolging van het nazi-regime, zijn drijfveren deden die latere erkenning aanvankelijk niet vermoeden. Schindler was een nazi, en dus ook de eerste nazi die deze onderscheiding kreeg, die in het Poolse Krakau een emailefabriek had. Daar werkten goedkope Joodse werkkrachten.

In 1941 begonnen de deportaties van de Joden, waardoor Schindler zonder werkvolk kwam te zitten. Via zijn connecties bij de SS regelde hij dat de Joden uit het getto van Krakau in zijn fabriek tewerkgesteld werden.

Aanvankelijk vooral opportunistisch, begon Schindler meer en meer de immoraliteit van de situatie in te zien. En dus stelde hij, samen met zijn boekhouder Itzhak Stern, ook een Jood, zeven lijsten van werknemers op. Dankzij die lijsten ontsnapten honderden Joden aan deportatie. Oskar en Stern hebben 1200 Joden uit de dodenfabrieken van de nazi’s gehouden. Nog in 1944 startte Schindler een wapenfabriek in Tsjechië, waar zogezegd handgranaten zouden gemaakt worden. Er werd echter nooit een wapen gemaakt.

Beroemde verfilming

Schindler’s verhaal werd in 1993 verfilmd door Steven Spielberg onder de titel ‘Schindler’s List’. De rol van Schindler werd vertolkt door Liam Neeson, die van Stern door Ben Kingsley.

Op onderstaand beeldfragment is de aangrijpende laatste scène van de zevenvoudige Oscar-winnende prent te zien. Daarin leggen de acteurs, soms kinderen nog, samen met de nakomelingen van de mensen wiens leven gered werd door Schindler, stenen op diens graf, op de berg Sion in Jeruzalem. Stenen leggen op een graf is een typisch Joods gebruik.