Regering maakt 600 miljoen euro vrij voor personeel federale zorgsector

De federale regering gaat 600 miljoen euro pompen in de federale zorgsector, die bijvoorbeeld het ziekenhuispersoneel omvat. Daarvan gaat 500 miljoen euro naar loonsverhogingen en 100 miljoen euro naar de verbetering van de arbeidsomstandigheden.

Dat hebben minister van Volksgezondheid Maggie De Block (Open Vld) en minister van Werk Nathalie Muylle (CD&V) dinsdag aangekondigd.

De ministers onderhandelden, samen met minister van Begroting David Clarinval (MR), de voorbije periode met de vakbonden uit de openbare en private federale zorgsector over de extra middelen. De voorbije maanden, met de bestrijding van het nieuwe coronavirus, hebben immers de noodzaak aan voldoende en kwalitatief personeel in de zorgsector nogmaals erg duidelijk gemaakt, erkennen de ministers. Het momentum was daar, aldus Muylle. Bovendien had de sector al het ongenoegen geventileerd, onder meer op een ‘digitale actiedag’.

Voor de opslag gaat het concreet om 500 miljoen euro voor de lonen in de periode 2021-2022. Hoeveel loonsverhoging het ziekenhuispersoneel en andere werknemers uit de sector krijgen, hangt af van functie tot functie. Dat varieert van 3-4 procent, voor sommigen 5 tot 8 procent en er zijn een aantal uitschieters van 15 en meer procent, verduidelijkt het kabinet van minister Muylle.

Met de loonsverhoging zullen in 2021-2022 de loonbarema’s (bepaald via IFIC, het Instituut voor Functieclassificatie) voor 100 procent ingevuld worden. Ook is er sprake van een harmonisering tussen de private en openbare federale non-profit en de erkenning van elders verworven competenties. Bovendien moet er op termijn een volwaardige dertiende maand komen.

Voor de 100 miljoen euro voor de verbetering van de arbeidsomstandigheden is wel nog een verdere uitwerking nodig via akkoorden. Het gaat onder meer over vorming, betere en stabielere uurroosters, preventie en bestrijding van burn-out, en het verbeteren van de balans werk-privé. Ook rond drie weken opeenvolgende vakantie zal nog samengezeten worden.

Naast beide luiken bepaalt het sociaal akkoord onder meer ook de voorziening van beschermingsmateriaal (strategische voorraden).

Vierde element is het verbeteren van de organisatie om de ‘buitensporige werkdruk’ te verminderen. Hier kan het gaan om andere normen voor het aantal verpleegkundigen of eindeloopbaanmaatregelen, of nog een hogere tweede pensioenpijler.

De kern stemde vorige week al in met de nodige middelen voor het voorontwerp van sociaal akkoord. De regering zal het voorontwerp bekrachtigen eens alle sociale partners ingestemd hebben. Concreet zal de regering vrijdag de plannen goedkeuren, aldus Muylle.

In september gaat het dossier dan naar de Kamer. ‘Het was de bedoeling om een nieuw sociaal akkoord te krijgen voor de zorgsector, die zijn weerbaarheid en flexibiliteit heeft bewezen in deze coronacrisis’, aldus De Block.

‘Als COVID-19 ons iets heeft geleerd, dan is dat het ongelooflijk belangrijk is om voldoende, maar ook kwalitatief personeel in de zorg te hebben. Elke schakel van de ketting is ongelooflijk belangrijk in de zorgsector’, voegde Muylle toe. Zij hoopt met de verse middelen ook de aantrekkelijkheid van de sector te verhogen, om meer jongeren naar de zorg te halen.

De regering kent met het sociaal akkoord een tweede portie extra middelen toe. De Kamer keurde eerder al het ‘fonds blouses blanches’ goed, een wetsvoorstel uitgewerkt door een werkgroep onder leiding van Jan Bertels (sp.a) en Marc Goblet (PS). Daarin krijgt de zorgsector ruim 400 miljoen euro extra middelen. Het merendeel van deze middelen gaat naar de aanwerving van nieuw personeel. Alles samen geeft dat dus 1 miljard euro extra middelen voor de federale zorgsector, een ‘heel zware inspanning’ aldus De Block.

Vakbond: ‘Belangrijk dat we de starterslonen verhogen’

Mark Selleslach, algemeen coördinator van de christelijke bediendebond ACV Puls voor de non-profit, is tevreden met de ‘spectaculaire’ budgetverhoging voor de federale zorgsector. ‘Het is belangrijk dat we de starterslonen verhogen’, klinkt het. Selleslach richt nu de blik op de Vlaamse non-profit, die onder meer het personeel van de woonzorgcentra omvat. Daar moeten gesprekken over extra middelen nog starten.

Ministers De Block en Muylle stelden dinsdag de extra miljoenen voor de federale zorgsector voor. Het bijkomend budget van 600 miljoen euro kwam er na overleg met de sociale partners: 500 miljoen euro gaat naar loonsverhoging in de periode 2021-2022 en 100 miljoen euro naar de verbetering van de werkomstandigheden. Bovendien had het parlement eerder al een wetsvoorstel met 400 miljoen euro extra middelen goedgekeurd. Dit geld gaat grotendeels naar nieuwe aanwervingen.

Volgens Selleslach zal het ongeveer om 4.000 nieuwe voltijdse banen gaan. ‘Een aanzienlijke stap vooruit.’ De vakbondsman wijst op het belang van hogere lonen voor wie start in de federale zorgsector. Die omvat in hoofdzaak het personeel van de ziekenhuizen, de thuisverpleging en de wijkgezondheidscentra. Hogere starterslonen moeten de aantrekkelijkheid van de job verhogen. Alle lonen in de sector gaan omhoog, klinkt het nog. Dus niet alleen het medisch personeel, maar ook de mensen van bijvoorbeeld de logistieke en administratieve diensten.

Morgen/woensdag gaan de bonden voor het eerst ook langs bij de Vlaamse regering, al zal het vooral om de verdere agenda te bepalen zijn. Onder de Vlaamse non-profit valt onder meer het personeel van de woonzorgcentra. De lonen liggen er lager.

Zorgnet-Icuro: ‘Historische investering’

Een ‘historische investering’, zo luidt het verdict van Zorgnet-Icuro over het bijkomend budget van 600 miljoen euro voor de federale zorgsector. De middelen komen tegemoet aan de ‘roep die tijdens de crisis luid weerklonk om het personeel in de zorg meer perspectief te bieden’, aldus de koepel van de Vlaamse ziekenhuizen en ‘not-for-profit’ woonzorgcentra.

Zorgnet-Icuro is tevreden dat, na de symbolische lakens en het handgeklap op het hoogtepunt van de coronacrisis, er meer middelen gaan naar het personeel van de ziekenhuizen en andere sectoren van de federale non-profit. De coronacrisis zette immers een aantal reeds lang gekende pijnpunten op scherp, klinkt het, zoals meer personeel en betere loon-en arbeidsvoorwaarden. Het gaat volgens de koepel om circa 125.000 werknemers in de federale zorgsectoren.

‘Zorgnet-Icuro is bijzonder blij dat de ‘lessons learned’ uit de coronacrisis bij de federale overheid niet op een koude steen vielen’, zegt gedelegeerd bestuurder Margot Cloet in een persbericht. ‘Dat de overheid in één keer een dergelijk bedrag voor het zorgpersoneel uittrekt is ongezien. Het is bijzonder fijn dat de medewerkers uit de ziekenhuizen met dit nieuws aan hun broodnodige vakantie kunnen beginnen.’

Net als de vakbonden verwacht Zorgnet-Icuro nu een inspanning van de gemeenschappen. ‘In de Vlaamse sectoren, waaronder de woonzorgcentra, werken nog eens bijna 130.000 medewerkers. Daarvoor starten de sociale onderhandelingen op woensdag 8 juli. Zij hebben evengoed recht op meer waardering’, zegt Cloet. ‘We hopen dan ook van harte dat Vlaanderen een even grote inspanning zal doen. Zoniet zal er een ontoelaatbare discriminatie ontstaan tussen de verschillende zorgsectoren.’

Groen treedt die oproep voor betere lonen en arbeidsvoorwaarden bij. ‘Zo krijgen ook de medewerkers van woonzorgcentra, kinderopvang, jeugdhulp enzovoort meer dan applaus. Welzijnsminister Beke heeft meegeklapt voor de zorg, nu is het tijd om structureel dingen aan te pakken’, zeggen de Vlaamse Parlementsleden Celia Groothedde en Ann De Martelaer. Ze vragen ook meer personeel.