‘Als al de rest de voorbije 60 jaar niet of te weinig heeft gewerkt, dan is het aan de politiek om nu haar tanden te laten zien’, schrijft Leuvens burgemeester Mohamed Ridouani samen met een aantal SP.A-schepenen uit verschillende centrumsteden.
“In 1960 dacht mijn vader dat het zou veranderen. Nu zijn we 2020 en voeren we nog altijd dezelfde strijd.” Theatermaker en artistiek directeur van De Maan in Mechelen, Gorges Ocloo, vatte in 2 rake zinnen de hele Black Lives Matter-boodschap samen in De Standaard. Ocloo – geboren in Ghana maar sinds zijn 12e in België – is één van de velen die hun stem nu verheffen. Omdat ze het beu zijn, omdat ze het gehad hebben. Zijn en elke andere getuigenis over dagelijks racisme en discriminatie maken ons niet alleen ongemakkelijk, ze drukt ons met de neus op de feiten. En de feiten zijn dat we er na meer dan een halve eeuw sensibilisering nog lang niet zijn. Integendeel, het is 2020 en de hele BLM-beweging voelt aan als ‘ga terug naar start‘.
Vergis u niet: sinds de dood van George Floyd, op 25 mei, is racisme lang niet meer een issue van politiegeweld alleen. De beweging is een bredere trigger: ook hier is de vaststelling dat discriminatie nog fel is ingebed. Soms bewust, te vaak onbewust. Soms overduidelijk, te vaak in het geniep maar des te gemener. Het is 2020 en de tijd is voorbij om racisme af te doen als een eindeloze discussies tussen degenen die geloven dat je je kansen moet grijpen (wat je kleur ook is) of degenen die geloven dat racisme een te makkelijk excuus is om je in een slachtofferrol te wentelen (wat je kleur ook is). Die discussie – vorige week gevoerd op tv – is hopeloos achterhaald en draagt werkelijk niks bij om een stap vooruit te zetten.
Praktijktesten zullen racisme niet voor eeuwig bannen, maar kunnen wel het verschil maken.
Als we dat al eens zouden erkennen, kunnen we onze energie sparen voor wat er toe doet. En dat is in ons geval – politici – écht iets aan racisme en discriminatie doen. Want betogen is één ding, beleid voeren iets anders. En dan is de terugkerende en best confronterende vraag welke samenleving zich kan blijven permitteren om geen winst te maken, om dat talent niet maximaal in te zetten? Wel, wij blijkbaar. Wij, het politieke systeem en wij politieke partijen. Wij werkgevers en wij op de werkvloer. Wij in ons onderwijs en wij in de supermarkt of op café. Wij weigeren blijkbaar nog altijd ten volle te beseffen dat de groeiende groep gekleurde namen en gezichten ook onze kinderen, onze talenten, onze werkkrachten én onze consumenten zijn.
Als al de rest de voorbije 60 jaar niet of te weinig heeft gewerkt, dan is het aan de politiek om nu haar tanden te laten zien. Om te bewijzen dat ze de roep van de BLM-beweging van de voorbije weken ook écht heeft gehoord. Om te bewijzen dat ze tot meer in staan is dan alleen een scherm op zwart zetten. Concreet ingrijpen, is wat de politiek dus nu moet doen. Wij weten al langer dat wie de wereld wil verbeteren, te vroeg gelijk moet hebben. We zijn dan ook ontzettend blij dat ons jarenlange pleidooi voor praktijktesten eindelijk zijn vruchten afwerpt. Niet alleen om discriminatie en racisme écht aan te pakken, maar in één klap ook onze economie weer te doen groeien. Bart De Wever, zag dat na de gemeenteraadsverkiezingen van 2018 in en rolt nu praktijktesten in Antwerpen uit. Egbert Lachaert hield afgelopen vrijdag in De Afspraak een vurig pleidooi voor praktijktesten, wat bewijst dat ook bij Open Vld de geesten rijpen.
Ook zij zien nu in dat je met praktijktesten kunt nagaan of en wanneer gediscrimineerd wordt. Letterlijk: door in de praktijk te testen. Door bijvoorbeeld twee emails voor een sollicitatie te sturen, de ene ondertekend door Tom en de andere door Mohamed. Allebei dezelfde skills en dezelfde leeftijd, alleen een andere voornaam. In Gent passen ze praktijktesten – in nauwe samenwerking met de universiteit – sinds 2015 toe op arbeidsmarkt, de woningmarkt volgt binnenkort. Zo daalde discriminatie er aanzienlijk, omdat makelaars wisten dat ze gecontroleerd zouden worden. En voor alle duidelijkheid: praktijktesten dienen niet om een heksenjacht te openen op verhuurders of werkgevers, zoals sommigen vaak simplistisch formuleren. Daarentegen zijn ze een schakelaar voor de broodnodige verandering in de geesten. Brussel heeft dat begrepen en praktijktesten net als Gent ingevoerd intussen. In andere centrumsteden, zoals Kortrijk en Leuven, staan ze klaar om met praktijktesten aan de slag te gaan.
Maar discriminatie begint of eindigt niet aan de invalswegen van een stad. De Vlaamse regering – met N-VA, Open Vld en CD&V – weet dat. Net zoals ze weet dat praktijktesten werken, want 1 jaar geleden – in volle formatie – stonden ze zelfs op de radar. Die drie partijen hebben nu een unieke kans om niet alleen in woorden, maar ook met daden te antwoorden op de golf van pijnlijke getuigenissen. De Vlaamse regering kan tonen dat ze al die stemmen heeft gehoord. Praktijktesten alleen zullen racisme niet voor eeuwig bannen, dat beseffen ook wij. Maar elke druppel die écht het verschil maakt, is een druppel die telt. Vraag dat maar aan Gorges Ocloo en die duizenden anderen.
Mohamed Ridouani is burgemeester van Leuven.
Lalynn Wadera is schepen in Leuven.
Astrid De Bruycker is schepen in Gent.
Moad El Boudaati is schepen in Vilvoorde.
Fouad Ahidar is voorzitter van de raad Vlaamse Gemeenschapscommissie in Brussel.
Philippe De Coene is schepen in Kortrijk.
Karim Bachar is schepen in Antwerpen.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier