Niet alleen op de Noordpool, maar ook op de Zuidpool smelt het ijs veel sneller dan eerst werd aangenomen.
Deze winter liggen de temperaturen op de Noordpool geregeld 20 graden hoger dan normaal. Dat is een probleem, onder meer omdat de permafrost in die omstandigheden kan smelten. Daardoor zou een massa methaangas vrijkomen, en dat is een krachtiger broeikasgas dan CO2.
Op de Zuidpool lijkt het niet beter te gaan. Aardwetenschapper Stef Lhermitte van de KU Leuven en zijn collega’s beschrijven in Nature Climate Change de ontdekking van een gigantisch meer op Oost-Antarctica. Dat werd aanvankelijk omschreven als een krater veroorzaakt door een meteorietinslag, maar onderzoek wees uit dat het een meer van smeltwater is.
Lang zijn wetenschappers ervan uitgegaan dat de enorme hoeveelheid landijs van de Zuidpool vrijwel niet kon smelten, maar dat lijkt niet het geval. Smelt die massa, dan zou de zeespiegel door de klimaatopwarming nog meer kunnen stijgen dan we nu al verwachten.
Een van de mechanismen waardoor de Zuidpool sneller opwarmt, is een onafgebroken sterke wind die op veel plaatsen de sneeuw wegblaast. Het ijs onder die sneeuw komt dan bloot te liggen: omdat het donkerder is dan sneeuw en minder zonlicht reflecteert, vangt het meer warmte op.
In The Cryosphere beschrijven glacioloog Lionel Favier van de ULB en zijn collega’s nog een ander element dat een rol speelt. Ze toonden het belang aan van zogenoemde pinning points, ankers die vaak minder dan 10 vierkante kilometer groot zijn. Ze verankeren het ijs als het ware op de rotsen eronder, en spelen zo een belangrijke rol in het stabiliseren van ijsplaten. Ook die pinning points zouden versneld kunnen smelten.
Reageren op dit artikel kan u door een e-mail te sturen naar lezersbrieven@knack.be. Uw reactie wordt dan mogelijk meegenomen in het volgende nummer.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
