Hoe onprettig de gedachte voor sommigen ook is, dankzij kernenergie kunnen we echt het verschil maken tussen een CO2-arm energiebeleid of niet, schrijft het Nucleair Forum.
In de laatste rechte lijn naar de klimaattop van Parijs laat Knack.be experts aan het woord over de klimaatverandering. Wat gebeurt er met ons klimaat? Waarom is deze conferentie zo belangrijk? Wat zijn de gevolgen er als we niets doen? Onze klimaatstemmen wijzen u de weg. Vandaag: Nucleair Forum over de noodzaak van kernenergie in een koolstofarme energiemix.
De inzet van de milieutop in Parijs is ambitieus: voor het eerst tot een globaal en bindend raamakkoord komen, van toepassing op de 195 landen die rond de tafel zitten, om de temperatuurstijging tot 2 graden Celsius te beperken. Als die doelstelling niet gehaald wordt is de schade voor het klimaat en de biodiversiteit onomkeerbaar.
Dat de deelnemende landen deze dreiging, en de ambitieuze doelstelling van de milieutop ernstig nemen, valt af te lezen uit de honderden publicaties, studies en debatten in de aanloop naar Parijs. De rode draad en consensus in deze publicaties: de economie en energieproductie van de toekomst zo duurzaam mogelijk maken.
Naar 80% koolstofarme energie
De wereldwijde vraag naar elektriciteit blijft toenemen. Tussen 1965 en 2013 is het energieverbruik verviervoudigd, grotendeels door het gebruik van fossiele energiebronnen, die CO2 uitstoten. In 2050 zal de wereldbevolking uit 9,6 miljard mensen bestaan. Ook in de komende decennia zal onze planeet dus niet minder, maar meer elektriciteit nodig hebben.
Vandaag is 70% van de wereldwijde elektriciteitsproductie afkomstig van fossiele brandstoffen, en dat aandeel blijft verder stijgen. Sinds 2010 is de toename van steenkool hoger dan die van alle niet-fossiele energieën samen. Sinds 1990 is de CO2-uitstoot dus niet gedaald (zoals het Kyoto-protocol voorschreef), maar met 60 procent toegenomen.
Om de klimaatverandering in te dijken, zal volgens het IPCC (International Panel for Climate Change), de afdeling van de Verenigde Naties die zich met het klimaat bezighoudt, tegen 2050 minstens 80% van de opgewekte elektriciteit koolstofarm moeten zijn. In afwachting van nog te ontwikkelen technologieën, moeten we daarom dringend en resoluut een beroep doen op alle beschikbare koolstofarme oplossingen: hernieuwbare energie, kernenergie en CO2-opvang en -opslag). Kernenergie maakt deel uit van de industriële oplossingen die onmiddellijk én op grote schaal inzetbaar zijn.
Kernenergie : deel van de oplossing
Kernenergie is koolstofarm: over haar hele levenscyclus (bouw, exploitatie, ontmanteling) is de uitstoot vergelijkbaar met die van hernieuwbare energie. Een kerncentrale stoot gemiddeld 16g CO2 per kilowattuur uit. Dat is 30 keer minder dan gas- en 60 keer minder dan steenkoolcentrales, iets meer dan wind- en anderhalve keer minder dan zonne-energie. Volgens het Internationaal Energie Agentschap (IEA) is kernenergie, samen met waterkracht, op dit ogenblik de belangrijkste koolstofarme energiebron.
Vandaag realiseren in heel de wereld slechts zes landen de CO2-aanbevelingen van het IPCC. Vier van de zes – Zwitserland, Zweden, Frankrijk en Brazilië – doen dat met kerncentrales. Dat in België 75% van de elektriciteit koolstofarm is, hebben we te danken aan kernenergie en hernieuwbare energie.
Zweden versus Denemarken
Neem nu het voorbeeld van Zweden, Europa’s meest koolstofarme economie. De helft van de opgewekte energie komt van hernieuwbare energie, de andere 50% van kerncentrales. Een groot verschil met Zweden’s naaste buur, Denemarken, dat ook 50% van z’n energie opwekt uit hernieuwbare energie. De andere 50% is echter afkomstig van fossiele brandstoffen, en daardoor behoort Denemarken, samen met Duitsland, tot de landen met de hoogste CO2-productie per capita in Europa.
Anders gezegd: niet alleen hernieuwbare energie, maar ook de keuzes m.b.t. de rest van de energiemix bepalen of een land haar klimaatdoelstellingen haalt. Landen die kiezen voor kernenergie slagen erin de milieuaanbevelingen van het IPCC te halen. Andere, zoals Duitsland, hebben het veel moelijker, omdat ze hun kerncentrales vervangen door fossiele energie.
Hernieuwbare en kernenergie compatibel in een CO2-arme energiemix
Hernieuwbare energie is essentieel in de uitbouw van een duurzame energiemix. Maar in tegenstelling tot wat men vaak denkt, staat het behoud van kernenergie de ontwikkeling van hernieuwbare energiebronnen niet in de weg. Hernieuwbare energie en kernenergie zijn compatibel en vullen elkaar aan binnen een CO2-arme energiemix (Zweden, België, …). De intermittente hernieuwbare bronnen hebben nood aan een energiebron die steeds beschikbaar is en het evenwicht op het elektriciteitsnet verzekert.
Een energiebeleid is met andere woorden geen OF-OF, maar een EN-EN verhaal. Er is plaats voor zowel kernenergie als hernieuwbare energie in een koolstofarme energiemix. Willen we straks in Parijs dus echt tot een globaal en bindend raamakkoord komen voor het terugdringen van CO2, dan moeten we alle opties die hiertoe bijdragen bekijken (zonder kernenergie uit te sluiten), en moeten we bereid zijn een aantal vooroordelen opzij te zetten. Hoe onprettig de gedachte voor sommigen ook is, dankzij kernenergie kunnen we echt het verschil maken tussen een CO2-arm energiebeleid of niet.
Klimaatstemmen van Knack.be
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier