Het is niet ongewoon dat in de wereld van de spinnenseks vrouwtjespinnen hun partner doden en opeten na het paren, maar bij oeverspinnen lijkt die vrouwelijke hulp zelfs overbodig te zijn.
Uit nieuw onderzoek blijkt dat de mannelijke Dolomedes tenebrosus net na zijn hoogtepunt spontaan het loodje legt zonder dat het vrouwtje hem iets lijkt aan te doen. De dood is namelijk een onvermijdelijk gevolg van het mechanisme waarbij sperma wordt geloosd, zo schrijven onderzoekers in het vakblad Biology Letters.
Oeverspinnen zijn de eerste niet-webwevende spinnen waarbij de ‘dood na de daad’ werd geïdentificeerd. Slechts drie andere spinnensoorten delen dit lugubere kenmerk. De bijzondere eigenschap maakt van de spinnensoort dus een zeldzame monogame diersoort, een waarbij de mannetjes slechts één keer in hun leven paren.
De wetenschappers verzamelden de veelvoorkomende spinnen en zetten ze bij enkele vrouwtjes. Uit de observatie van bijna 300 paringen bleek dat het mannelijke exemplaar onmiddellijk na het lozen van het sperma bewegingsloos aan het vrouwtje beelf hangen. Het dier stierf binnen de drie uur, als hij al niet eerder werd opgegeten door de vrouwelijke partner.
Alsof de dood nog niet genoeg is, ontdekten de wetenschappers ook nog dat de seksuele daad de mannetjes mutileert. Bij de meeste spinnen zwelt een gedeelte van het mannelijke paringsorgaan op om sperma af te kunnen leveren. Bij de oeverspinnen blijft het orgaan na de daad erg groot en wordt het daardoor dus waarschijnlijk ook onbruikbaar.
Hoewel spontaan sterven na seks voor ons vreemd lijkt, komt het geregeld voor bij diersoorten met seksuele dimorfie, waarbij een sekse van eenzelfde diersoort veel groter is dan de andere sekse. De vrouwelijke oeverspin is 14 keer zwaarder dan het mannetje. (TE)
