Luc Baltussen

Oververhit

Luc Baltussen Luc Baltussen is redacteur bij Knack.

Premier Yves Leterme vindt dat de kerncentrales langer open moeten blijven. Een nieuw rapport van het Internationaal Energie Agentschap (IEA) waarschuwt zelfs dat het licht in België uit zal gaan als we onze kerncentrales sluiten. En dan is er in Japan een aardbeving met tsunami en raakt zo’n hyperbeveiligde kerncentrale prompt oververhit. De discussie over kernenergie is weer helemaal terug van weggeweest.

Toch even dit. De vraag of kernenergie veilig genoeg is voor een beschaafde wereld, was al het leitmotiv van betogingen in de jaren zeventig. De beslissing om het nucleaire spoor op lange termijn te verlaten, is intussen acht jaar oud. En zelfs het IEA-rapport dat vorige week zo veel ophef maakte, steunt op onderzoek uit 2009.

Het rapport dateert in feite zelfs van voor dat van de Gemix, de commissie van experts die voor België moest nagaan hoe duurzaam de mix is van de energie die wij in dit land aanmaken en die dezelfde analyse maakte als het IEA: zonder kernenergie krijgen we hier stroomtekorten.

Het is net wegens die analyses dat de regering in 2009 besloot om de sluiting van de oudste kerncentrales, die voorzien was vanaf 2015, met tien jaar uit te stellen. En om Electrabel een bijdrage te laten ophoesten voor de extra winst die het daardoor met zijn afgeschreven centrales zou boeken. Alleen werd die beslissing niet in wet omgezet — en daardoor eigenlijk niet echt genomen.

In het licht van al dat jarenlange getalm komt het cynisch over dat de pleitbezorgers van het langer openhouden van de centrales – en nu zelfs van het bouwen van nieuwe – zo gretig het woord ‘plots’ in de mond nemen wanneer ze het over de kernuitstap hebben. Waarmee ze bedoelen dat we nooit tijdig alternatieve energiebronnen zullen kunnen aanboren.

Natuurlijk is het zo dat investeringen in energiecentrales en in het netwerk wat voor de distributie nodig is, vele jaren in beslag nemen en dus tijdig gepland moeten worden. Daarom ging de wet van 2003 ook uit van een perspectief van 40 jaar én hield ze een achterpoortje open voor als er niet tijdig voldoende nieuwe capaciteit gebouwd zou zijn. De kern van de politieke aandacht zou daarom moeten uitgaan naar wat de energieproducenten ervan weerhoudt om met die broodnodige investeringen van start te gaan. Het gaat om een amalgaam van complexe redenen. Maar bovenaan prijkt onmiskenbaar: de onduidelijkheid die de regering zelf laat bestaan over het nucleaire spoor.

Persoonlijk blijven we van mening dat kernenergie méér vertrouwen eist in de stabiliteit en deskundigheid van privébedrijven dan in een democratie verantwoord is. Electrabel haast zich op te merken dat de centrales van Doel en Tihange gebouwd zijn met materialen die bestand zijn tegen seismische trillingen. Alsof die in Japan dat niet waren. Alsof we nu gerust mogen zijn. Natuurlijk is risicoloos leven een illusie. Dat neemt niet weg dat sommige risico’s niet verantwoord kunnen worden.

In het debat over de energiemix die we in België willen nastreven, is de kernvrije optie voor ons de meest rationele. Over de snelheid waarmee die kernvrije toekomst bereikt moet worden, kan discussie mogelijk zijn. Maar de meest verwerpelijke optie is die welke het hele dossier op de lange baan blijft schuiven.

Luc Baltussen

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content