In de communicatie met de pers zorgt een minister die ook titelvoerend burgemeester is best voor een strikte scheiding tussen de twee functies. Dat zegt de Vlaamse ombudsman Bart Weekers na een e-mail van Vlaams minister Bart Somers (Open VLD).
De fusieplannen tussen het Antwerpse Mechelen en het Vlaams-Brabantse Boortmeerbeek zijn voorlopig bevroren. Hoewel een persconferentie vorige week deed vermoeden dat de operatie al in een vergevorderd stadium zat, duwde het bestuur van Boortmeerbeek de laatste dagen op de rem. De fusieoperatie begint van nul en de inwoners zullen zich via een referendum alsnog kunnen uitspreken.
In de saga speelde Bart Somers (Open VLD) een hoofdrol. Aan de ene kant is hij titelvoerend burgemeester van Mechelen. Aan de andere kant waakt hij als Vlaams minister van Binnenlands Bestuur over alle gemeentefusies in Vlaanderen.
Die twee petjes uitten zich ook in de officiële communicatie naar de pers. Als verantwoordelijk minister is het logisch dat Somers zich vanuit die functie uitspreekt.
Maar in één persbericht is de grens tussen beide functies vaag geworden. Dat zegt Vlaams ombudsman Bart Weekers.
Het gaat om een e-mail van vrijdagavond die vanop het officiële kabinetsadres van Somers werd verstuurd. Daarin sprak Somers in de hoedanigheid van titelvoerend Mechels burgemeester. Zo praat hij over het Mechelse stadsbestuur in de wij-vorm, en gaat het om ‘onze’ stad. ‘Een fusie is voor Mechelen geen noodzakelijk gegeven: onze stad kan perfect verder bestaan met de dynamiek en het positieve beleid van de afgelopen jaren.’
Bak het niet te bruin, voor je het weet is het een flagrante schending.
Vlaamse ombudsman Bart Weekers
Weekers maakt er geen halszaak van, maar wil toch van de gelegenheid gebruikmaken om te wijzen op de correcte besteding van overheidsmiddelen. ‘Die middelen, waaronder een e-mailadres en een persdienst, mogen geen taken uitoefenen die niet onder de bevoegdheid van de Vlaamse overheid vallen.’
Weekers erkent dat de strikte scheiding tussen het Vlaams en lokaal mandaat niet altijd gemakkelijk is. ‘Zo krijgen ministers een auto en chauffeur van de Vlaamse overheid, terwijl ik me kan inbeelden dat die soms dienen in het kader van lokaal bestuur.’
Maar in het geval van de communicatie rond de fusieplannen adviseert Weekers om dit niet te herhalen. ‘Na een gesprek met het kabinet zouden we er wellicht op uitkomen dat de inhoud van het persbericht eigenlijk pure lokale bestuursmaterie is. Ik zou dus zeggen: bak het niet te bruin, voor je het weet is het een flagrante schending.’ Want voor alle duidelijkheid: daar is in dit geval geen sprake van.
Een bekend voorbeeld van zo’n schending is de zaak rond CDH-politica Joëlle Milquet. Zij wordt ervan verdacht om kabinetsmedewerkers te hebben ingezet tijdens de verkiezingscampagne van 2014. Het is verboden om overheidsmiddelen in te schakelen voor verkiezingspropaganda.
Volgens het kabinet-Somers reageert de minister op alle mogelijke fusies, dus ook op die van Mechelen. ‘We kregen veel persvragen, zowel als bevoegd minister en titelvoerend burgemeester. We proberen daar uiteraard zo goed mogelijk mee om te gaan.’
