Rik Van Cauwelaert
Nota Di Rupo is nota om zonder N-VA te regeren
Elio Di Rupo heeft een formateursnota geschreven die het mogelijk moet maken een regering te vormen zonder N-VA, schrijft Rik Van Cauwelaert.
PS-voorzitter Elio Di Rupo heeft zijn huiswerk afgeleverd. Hij deed dat heel slim, door vooraf enkele elementen te laten lekken via de kranten L’Echo/De Tijd. Het lek over de bereidheid van Di Rupo om te raken aan de ambtenarenpensioenen en de werkloosheidsuitkeringen was een signaal dat de socialisten, en meer bepaald de Waalse socialisten, enkele van hun taboes willen prijsgeven.
De harde confrontatie, een tijd geleden, tussen de Franstalige partijvoorzitters en de Vlaamse werkgevers van Voka – en vooral met enkele bedrijfsleiders die belangen hebben in Wallonië en bijgevolg de regio een goed hart toedragen – heeft duidelijk sporen nagelaten. Vandaar Di Rupo’s inspanning – dat is de indruk die de nota moet wekken – om de PS-belangen te overstijgen. Hoever de toegevingen van de PS in werkelijkheid gaan, zal de komende dagen blijken, tijdens de onderhandelingen.
Di Rupo heeft wat elementen uit nota’s van voorgangers al dan niet in bijgewerkte vorm meegenomen. Voor de splitsing van de kieskring Brussel-Halle-Vilvoorde lijkt hij te willen teruggrijpen naar de afspraken die in de zomer van 2010 in Vollezele werden gemaakt met Bart De Wever: een duidelijke splitsing, met alleen voor de Franstalige bewoners van de faciliteitengemeenten de mogelijkheid om ook voor Brusselse lijsten te stemmen. Dat alles maakt een onmiddellijke afwijzing door de Vlaamse partijen al wat moeilijker.
De eerstvolgende dagen zullen tekstexegeten van de acht andere partijen, van studiediensten en denktanks allerhande zich over de nota buigen. Dat CDH-voorzitter Joëlle Milquet zou hebben meegeschreven aan het werkstuk van Di Rupo zorgt ervoor dat nogal wat Wetstraatbewoners op hun qui-vive blijven.
Zo is het de meeste partijstudaxen al niet ontgaan dat pas aan de werkloosheidsuitkeringen wordt geraakt nadat die eerst gevoelig worden verhoogd en na verloop van tijd worden verlaagd, tot ongeveer het huidige niveau. En van een beperking in de tijd lijkt geen sprake. Of er op die manier nog sprake is van een besparing zal moeten blijken.
Raken aan de ambtenarenpensioenen klinkt ingrijpender dan het in werkelijkheid is. Om te beginnen is er een overgangsperiode. Wanneer begint zo’n ingreep dan een weldoend effect op de federale financies te hebben?
De PS wil praten over een groeinorm van 2 procent voor de gezondheidszorg. Dat is haalbaar, zeggen specialisten. Het gemiddelde van de afgelopen tien jaar lag om en bij de 3,7 procent.
Brugpensioen wordt fiscaal ontmoedigd. De pensioenleeftijd zal gaandeweg worden aangepast aan de levensverwachting.
Voor het overige is er vooral sprake van nieuwe inkomsten, nieuwe heffingen, en ‘correcte toepassing van de wet’ – dat laatste is dan weer de truc met de fraudebestrijding.
Dit is een formatienota die mijlenver staat van het economische programma dat Bart De Wever vorige week nog bij de collega’s van Trends uiteenzette en wat een Franstalige partij als MR voorstaat. Tegelijk is het een nota – en bij enkele partijen hebben ze dat al begrepen – die het mogelijk moet maken zonder N-VA te regeren. Al is dat laatste niet zonder electoraal gevaar voor CD&V en Open VLD. Want een groot deel van de belastingfactuur die Di Rupo voorlegt zal in Vlaanderen worden betaald.
Waar de nota niet over rept, is over het gapende verschil dat blijft bestaan tussen de inkomsten van de federale staat uit personenbelasting, 37 miljard euro, en de inkomsten uit belasting uit vennootschapswinsten, 8 miljard euro. Die bedragen werden onlangs aangereikt door de Leuvense professor Jozef Pacolet en onderzoeker Tom Strengs.
Niet langer geleden dan vorige week werd bekend dat de belastbare winst van bedrijven tijdens het voorbije decennium verdubbelde, maar dat het belastingtarief in diezelfde periode werd gehalveerd, als gevolg van de eindeloze reeks fiscale aftrekposten waar vooral de grote bedrijven een beroep op kunnen doen. De invoering van de notionele-interestaftrek heeft dat effect nog versterkt.
Vorig jaar nog schreef Geert Noels in Trends: ‘De uitgeperste citroenen in dit land zijn bekend: de middenklasse, de werkende mens, de kmo’s. Kortom: de kern van de welvaartscreatie.’ Met zijn nota gaat Elio Di Rupo daarmee door. ‘Squeezing the middle’ – het uitknijpen van de middenklasse – heet dat. En dat is niet zonder gevaar. Vorige week al floepte een eerste rood licht aan: de winstwaarschuwing van Colruyt. Colruyt was overigens niet de enige, ook andere voedingsdistributeurs zoals Delhaize, en de buitenlandse retailers Carrefour, Wall-Mart en Tesco kampen met tegenvallende verkoop. Omdat de consumenten afhaken, als gevolg van afnemende koopkracht en vanwege een onzekere toekomst. Die middenklasse leeft met de verwachting dat zij de gevolgen van de voorbije bankencrisis zal betalen.
Blijvende economische groei wordt tot stand gebracht door de talloze burgers die trachten hun lot en dat van hun kinderen te verbeteren. En van die welvaartscreatie is in de nota van Elio Di Rupo weinig sprake.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier