Zwitserland wil beroemde gletsjer redden met 4000 sneeuwkanonnen

De Morteratschgletsjer verliest elk jaar 30 tot 40 meter © Reuters
Trui Engels
Trui Engels Journalist Knack

De bekende Zwitserse Morteratschgletsjer smelt jaar na jaar weg, maar een ingenieus plan zou daar weleens een einde aan kunnen maken.

Net zoals veel van zijn soortgenoten ontsnapt ook de Morteratschgletsjer niet aan de gevolgen van klimaatverandering. Zo is de gletsjer gekrompen van 8,5 kilometer in 1860 tot 6 kilometer vandaag. Elk jaar verliest hij 30 tot 40 meter per jaar.

De Nederlander Johannes Oerlemans van de universiteit van Utrecht bedacht een plan waarbij de gletsjer elke zomer met kunstsneeuw wordt bedekt om het ijs te beschermen en de gletsjer mogelijk opnieuw te laten groeien. Dankzij de sneeuw wordt het zonlicht gereflecteerd, zonder dat sneeuwlaagje doet de zon het ijs smelten. ‘Zolang dit laagje er is, zal het ijs eronder onaangetast blijven’, zo vertelde Oerlemans op de jaarlijkse bijeenkomt van de European Geosciences Union in Wenen.

Het zou de eerste keer zijn dat een dergelijke poging op zo’n grote schaal zou worden toegepast om de gevolgen van de klimaatverandering tegen te gaan. Eerder werd al een kleinere gletsjer in het Zwitserse Diavolezza met een sneeuwlaagje bedekt met een groei van 8 meter in 10 jaar als resultaat. De inwoners van Pontresina nabij de Morteratschgletsjer willen hun toeristische attractie niet zien verdwijnen en vroegen zich dan ook af of een gelijkaardig initiatief de Morteratsch zou kunnen redden.

Op basis van onderzoek besloot Oerlemans dat de gletsjer met een sneeuwlaag in 20 jaar tijd 800 meter kon groeien. Een laagje van slechts enkele centimeters kunstsneeuw elke zomer op het hoogste plateau van de gletsjer zou daarvoor al genoeg kunnen zijn. Daarvoor zouden echter wel 4.000 sneeuwkanonnen nodig zijn waarvoor water uit kleine meertjes met smeltwater zou kunnen worden gebruikt.

Het hele project kost miljoenen euro’s. En daar schuilt meteen de grootste bezorgdheid van critici. Het is inderdaad mogelijk om ingenieurswetenschap aan te wenden om de negatieve impact van de klimaatverandering tegen te gaan. Maar de kosten voor slechts een klein stukje van de gletsjer zijn immens, aldus Matthias Huss van de universiteit van Freiburg aan New Scientist.

Sisyphusarbeid

Een idee dat al helemaal onbetaalbaar is, is het ‘herbevriezen’ van de Noordpool, een concept dat wetenschapers enkele maanden geleden lanceerden.

Het plan, dat in het vakblad Earth’s Future verscheen, bestaat erin om de zeekappen aan te dikken door het ijs met zeewater te besproeien om zo de arctische regio te ‘herbevriezen’. Om het water op de kappen te krijgen zijn maar liefst 10 miljoen sneeuwkanonnen nodig die door evenveel turbines worden aangedreven. Deze Sisyphusarbeid zou één meter extra zee-ijs op de huidige laag kunnen leggen en zo een bescherming bieden tegen de wereldwijde stijgende temperaturen. Als alle ijskappen verdwijnen, verliezen we immers een van de grootste mechanismen die de aarde heeft om zonnestralen terug te kaatsten naar de ruimte.

‘Onze enige strategie is momenteel de mensen vertellen om te stoppen met het verbranden van fossiele brandstoffen,’ aldus hoofdonderzoeker Steven Desch van de Arizona State University in The Guardian. ‘Dat is een goed idee, maar er is meer nodig dan dat om te voorkomen dat het arctische ijs verdwijnt.

‘Dikker ijs betekent ijs dat langer blijft liggen’, gaat Desch verder. ‘En dat betekent dat het risico dat al het zee-ijs in de zomer verdwijnt, aanzienlijk vermindert en dat we de klok op die manier 17 jaar kunnen terugdraaien.’

Prijskaartje: 500 miljard dollar… Het feit dat dergelijke ideeën nog maar overwogen worden, toont de wanhoop van de wetenschappelijke gemeenschap aan.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content